MoraDergisi (BURSA İGFA)
Spermin testislerde yapılan erkeklere ilişkin bir üreme hücresi olduğunu vurgulayan Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Kilciler, “Tıp bilimindeki ismi spermatid yada spermatozoon dur. Çoğul kullanılması gerekince spermatozoa ismini alır. Testiste sperm imaline spermatogenez ismi verilir” dedi.
Sperm hücresinin beden hücresinden genetik olarak farkı 23 kromozom içermesi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Lilciler, “23 kromozom içeren bayan yumurtası ile birleşince 46 kromozom içeren, insanı oluşturacak olan embriyoyu yapar. Yumurtayı dölleyen sperm X kromozomu içeriyorsa bebeğin genetik yapısı 46 XX yani bayan olur. Şayet sperm Y kromozomu taşıyorsa bebeğin genetik yapısı 46 XY yani erkek olacaktır. Bayan yumurtasını döllemek için milyonlarca sperm yarışır, en sağlıklı olan bir tanesi bunu başarır. Sperm, prostatın ve veziküla seminalis denilen meni kesesinin sıvısı ile karışık halde bedenden dışarıya atılır. Buna meni yahut semen denir. Sperm ile meni farklı şeylerdir. Meninin yalnızca %5’i spermden oluşur. Meninin geri kalanı spermlerin canlı kalmasını ve hareketli olmasını sağlayan hususları içerir” dedi.
Spermin baş, boyun ve kuyruk olmak üzere üç kısımdan oluştuğunu kaydeden Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Kilciler, “Spermin baş kısmında akrozom ismi verilen bir şapka bulunur. Bu şapka spermin yumurtaya tutunmasını ve yumurta içerisine genetik malzemesinin gönderilmesi vazifesini yapar. Spermin baş kısmında kromozomları oluşturan DNA’lar bulunur. Spermin boynu ise güç üretimini sağlayan mitokondrileri içerir. Spermin kuyruk kısmı ise spermin hareketliliğini sağlar. Sperm bu sayede evvel rahim ağzını geçer, sonra rahim içerisinde ilerleyerek tuba uterina denilen kanala girer, kanalın orta kısımlarında bayan yumurtası ile birleşir ve embriyoyu oluşturur. Sperm bayan genital sisteminde 48 saat canlı kalabilir. Erkek testislerden birini rastgele bir nedenle kaybederse öteki testis bebek yapmaya yetecek kadar sperm yapabilir. Doğal yoldan çocuk sahibi olabilmek için spermin mililitresinde en az 15 milyon sperm bulunması gerekir. Lakin sayı tek kriter değildir, spermlerin hareketliliği ve morfolojisi de (şekli) çocuk sahibi olmayı belirleyen başka iki kriterdir. Olağan spermiogramda tüm spermlerin %50’si hareketli olmalı, hareketli spermlerin de en az ’i ileri süratli hareketli olmalıdır. Doğal yoldan çocuk sahibi olmak için spermlerin en az %4’ü olağan morfolojiye sahip olması gerekir. Çift baş, büyük baş, küçük baş, kalın boyun, uzun boyun, ince boyun, kısa kuyruk, çift kuyruk, uzun kuyruk en önemli sperm morfoloji bozukluklarıdır. Spermlerin sayı, hareketlilik ve morfolojisini gösteren teste spermiogram yahut sperm sayımı ismi verilir. Spermiogram parametreleri olan sayı, hareket ve morfolojinin dünya sıhhat örgütünün verdiği sayıların üzerinde olunca kesin çocuk olacak diye bir şey olmadığı üzere bu sayıların altında olunca da mutlaka çocuk olmaz diye bir şey de yoktur. Sonuç olarak çocuk sahibi olamayan çiftlerde öncelikle erkeğin tetkiklerini yaptırmak daha süratli, kolay ve ucuzdur. Bu yüzden çocuk sahibi olamayan çiftlerin birinci baş vuracağı tabip ÜROLOJİ UZMANI olmalıdır” dedi.