Çin’de 2 ay evvel misyona gelen Dışişleri Bakanı Qin Gang başşehir Pekin’deki meclis toplantısında açıklamalarda bulundu. Çin’in, ABD ve Rusya ile alakalarının yanı sıra, Ukrayna krizindeki ve Tayvan meselesindeki tavrına dair değerlendirmelerde bulunan Qin, Çin-ABD ilgileri, Ukrayna sorunu, casus balon krizi ve Asya-Pasifik bölgesindeki durum üzere farklı mevzularda Washington’a tenkitler yöneltti.
‘ÇATIŞMA KAÇINILMAZ OLACAK’
Washington’un Çin’e yönelik siyasetlerini eleştiren Qin, “ABD, frene basmaz ve yanlış yolda ilerlemeyi sürdürürse ilgileri raydan çıkaracak. Bu durumda bir çatışma ve zıtlaşma olması kaçınılmaz. Bunun feci sonuçlarının sorumluluğunu kim üstlenecek?” tabirlerini kullandı. Washington’un adil ve kurallara uygun bir rekabet yerine, Çin’i baskı altına almaya çalıştığına dikkat çeken Qin, “ABD’nin Çin’e dönük algısı ve görüşleri önemli biçimde çarpık. ABD, Çin’i kendisi için ana rakip ve en büyük jeopolitik meydan okuma olarak görüyor. Bu, gömleğin birinci düğmesini yanlış iliklemeye benziyor” dedi.
Geçtiğimiz günlerde ABD’nin Çin’e ilişkin bir balonu düşürmesiyle ilgili de konuşan Qin, Washington’un çok reaksiyon vererek bir diplomatik kriz oluşturduğunu söylerken, “ABD, balon hadisesinin bir kaza olduğunu ve ulusal güvenlik için tehdit oluşturmadığını kabul etmesine karşın, memleketler arası hukuk ve teamülleri ihlal etti” diye konuştu.
‘ÇİN İKİ TARAFA DA SİLAH SAĞLAMADI’
Çin’in, Ukrayna krizine dair tavrını da ele alan Bakanı Qin, Pekin’in yakın tarihte Ukrayna krizine siyasi tahlil getirilmesine dair teklifler açıkladığını hatırlattı. Ukrayna krizinde diyalog davetini yineleyen Qin, “Görünmez bir el, Ukrayna krizinin sürmesine ve tırmanmasına yol açıyor, krizi muhakkak jeopolitik gündemlere hizmet etmesi için kullanıyor” açıklamasında bulundu. Ukrayna krizinde kritik bir kademede bulunulduğuna işaret eden Qin, barış müzakerelerinin derhal başlaması ve müzakerelerde tüm tarafların kaygılarına hürmet gösterilmesi gerektiğini lisana getirdi. ABD’nin, Pekin idaresinin Rusya’ya silah sağlamayı düşündüğü istikametindeki tezlerine da reaksiyon gösteren Qin, “Çin, çatışmaların iki tarafına da silah sağlamadı” dedi.
Bakan Qin, ABD’nin Hint Pasifik stratejisini de eleştirerek, NATO’nun Asya-Pasifik versiyonuna gereksinim bulunmadığını kaydetti. Kelam konusu stratejinin özgürlük, açıklık, bölgesel güvenlik ve refah ismi altında küçük kümeler oluşturmayı ve ayrışmaları ilerlettiğini savunan Qin, Ukrayna stili bir krizin Asya-Pasifik’te tekrarlanmaması gerektiğini vurguladı.
ABD’YE TAYVAN TEPKİSİ
Tayvan sıkıntısında de Washington’a tenkitler yönelten Çin Dışişleri Bakanı Qin, “ABD, Ukrayna probleminde egemenlik ve toprak bütünlüğünden kelam ederken, niye Çin’in Tayvan üzerindeki egemenliğine ve toprak bütünlüğüne hürmet göstermiyor?” diye konuştu. Temmuz 2021 ila Ocak 2023 tarihlerinde Çin’in Washington Büyükelçisi olarak vazife yapan Qin, ABD’nin başka ülkelerin Rusya’ya silah sağlamasını önlemeye çalışırken, Tayvan’a ise silah verdiğini aktardı.
Çin ile Rusya ortasındaki ilgilerin milletlerarası boyutta yeterli bir örnek teşkil ettiğini savunan Qin, ikili ticarette dolar ve euro kullanımına devam edilip edilmeyeceği ile ilgili ise, “Rusya ile ikili ticarette hangi para ünitesi tesirli ve sağlam ise onu kullanacağız” dedi. Bakan Qin, dünyada istikrarsızlığın artmasıyla Çin-Rusya ilgilerinin istikrarlı formda geliştirilmesinin de zorunlu hale geldiğini belirtti. İki ülke bağlarının, Soğuk Savaş perspektifinden değerlendirilmesinin yanlış olduğuna işaret eden Qin, “Çin-Rusya bağlantıları bağlantısızdır, çatışmacı değildir, üçüncü tarafları amaç almamakta ve üçüncü taraflar için tehdit oluşturmamaktadır” tabirlerini kullandı.