Çin Devlet Lideri Şi Jinping ile ABD Lideri Joe Biden, Endonezya’nın Bali Adası’nda G-20 Başkanlar Doruğu öncesi Biden’ın misyona gelişinin akabinde birinci defa yüz yüze görüştü. Üç saatten fazla süren görüşmenin akabinde Çin tarafından yapılan yazılı açıklamada, Şi’nin görüşmede Çin-ABD bağlarının mevcut durumunun iki ülke ve halkın temel çıkarları ile memleketler arası toplumun beklediği üzere olmadığına dikkat çektiği aktarıldı. Çin ve ABD’nin tarihe, dünyaya ve insanlara karşı sorumluluk hissine sahip olması gerektiğine dikkat çeken Şi, iki ülkenin bir bütün olarak dünyanın faydasına sağlıklı ve istikrarlı büyümenin izini sürdüklerini söyledi. Şi, Çin’in bağımsız bir barışçıl dış siyaset izlemede kararlı olduğunu, pozisyonunu ve halini her vakit problemlerin temeline nazaran belirlediğini ve uyuşmazlıkların diyalog ve istişare yoluyla barışçıl bir formda çözülmesini savunduğunu aktardı. Dünyanın tarihte kıymetli bir dönüm noktasında olduğuna işaret eden Şi, ülkelerin hem gibisi görülmemiş zorluklarla uğraş etmesi hem de gibisi görülmemiş fırsatları yakalaması gerektiğini belirtti.
“ÇİN VE ABD’NİN MUVAFFAKİYETLERİ BİRBİRLERİ İÇİN TEHDİT DEĞİL, FIRSATTIR”
Çin-ABD bağlantılarının bir tarafın zaferinin oburunun hezimeti olduğu “sıfır toplamlı bir oyun” olmaması gerektiğini vurgulayan Şi, “Çin ve ABD’nin muvaffakiyetleri birbirleri için tehdit değil, fırsattır. Dünya, iki ülkenin kendilerini geliştirmesi ve birlikte gelişmesi için gereğince büyük” dedi.
İki tarafın birbirlerinin iç ve dış siyasetlerini ve stratejik niyetlerini hakikat bir halde algılaması gerektiğini belirten Şi, Çin-ABD etkileşiminin “çatışma” ve “sıfır toplamlı rekabetle” değil “diyalog” ve “kazan-kazan” işbirliği ile tanımlanması gerektiğini kelamlarına ekledi.
“ÇİN, MEVCUT MİLLETLERARASI TERTİBİ DEĞİŞTİRMEYE YAHUT ABD’NİN İÇ İŞLERİNE KARIŞMAYA ÇALIŞMIYOR”
Şi, “Çin, mevcut milletlerarası tertibi değiştirmeye yahut ABD’nin iç işlerine karışmaya çalışmıyor. ABD’ye meydan okumak yahut onu yerinden etmek üzere bir niyeti yok. İki taraf birbirine hürmet duymalı, barış içinde bir ortada yaşamalı, kazan-kazan işbirliğini sürdürmeli ve Çin-ABD ilgilerinin istikamet yahut sürat kaybetmeden bir an evvel hakikat yolda ilerlemesini sağlamak için birlikte çalışmalıdır” dedi.
TAYVAN SORUNU
Tayvan probleminin kökeni ve Çin’in unsurlu duruşuna değinen Şi, Tayvan probleminin Çin’in temel çıkarlarının tam merkezinde yer aldığını, Çin-ABD münasebetlerinin siyasi temelini oluşturduğunu ve Çin-ABD bağlarında aşılmaması gereken birinci kırmızı çizgi olduğunu vurguladı. Tayvan sıkıntısının Çin’in iç sıkıntısı olduğunu söyleyen Şi, Çin halkının ve ulusunun ortak isteğinin ulusal tekrar birleşmeyi gerçekleştirmek ve toprak bütünlüğünü korumak olduğunu da kelamlarına ekledi. Tayvan’ı Çin’den ayırmaya çalışan herkesin Çin ulusunun temel çıkarlarını ihlal edeceğini belirten Şi, Çin halkının buna muhakkak müsaade vermeyeceğini vurguladı.