Cilvegözü hudut kapısı üzerinden Suriye’ye insani yardımların yapılmasına müsaade veren düzeneğin misyon mühleti 10 Temmuz’da doluyor.
Birleşmiş Milletler (BM), Suriye’ye insani yardımların yapılmasına imkan tanıyan BM Güvenlik Kurulu (BMGK) kararlarının yetkilendirdiği sistemle 2014’ten bu yana milyonlarca bireye ulaşıyor.
Sınır kapısının açık kalması ve yardımların devam edebilmesi için kelam konusu düzeneğin, BMGK tarafından yenilenmesi gerekiyor.
BM Güvenlik Kurulu, biri Norveç ve İrlanda tarafından, başkası ise Rusya tarafından hazırlanan iki rakip tasarıyı müzakere ediyor.
Norveç ve İrlanda’nın sunduğu ve Batılı ülkelerin dayanak verdiği tasarıda, Cilvegözü hudut kapısının bir yıl daha açık kalması öneriliyor.
Ancak Rusya hudut ötesi yardım düzeneğinin vazife mühletinin yalnızca 6 ay uzatılması ve yardımların Suriye içinde rejim denetimindeki bölgelerden yapılmasını istiyor.
Rusya’nın kararın yenilenmesini veto etmesi durumunda ise Cilvegözü hudut kapısının kapanma riski bulunuyor.
Sınır kapısının kapanması ve insani yardımların kesintiye uğraması durumunda Suriye’nin kuzey batısında 4 milyondan fazla kişi açlık riskiyle karşı karşıya kalacak.
Cilvegözü Hudut Kapısı’nın “BM yardımları için açık kalması” talebi
Avrupa Komitesi Sivil Muhafaza ve İnsani Yardım Genel Müdürlüğü Komşuluk ve Orta Doğu’dan Sorumlu Yöneticisi Andreas Papaconstantinou, Cilvegözü Hudut Kapısı’ndan Suriye’ye memleketler arası yardımların taşınmasına müsaade verilen sistemin müddetinin 10 Temmuz’da dolacağını, bunun bir yıl daha uzatılması için diplomatik çalışma yürüttüklerini söyledi.
Papaconstantinou, çeşitli programlara katılmak için geldiği Hatay’da, AA muhabirine, insani yardımların Suriye’ye ulaştırmasında Cilvegözü Hudut Kapısı’nın çok değerli olduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler’in (BM) Suriye’ye yönelik insani yardımlarını Cilvegözü Hudut Kapısı’ndan ulaştırma yetkisinin 10 Temmuz’da sona ereceğini hatırlatan Papaconstantinou, “Şu an mevcut sistemin müddetini uzatmaktan öbür ve bu insanlara gereksinimleri olan yardımları ulaştırabileceğimiz diğer bir sistem yok. Bu sistemi destekliyor ve yenileme kararını büsbütün savunuyoruz.” diye konuştu.
Cilvegözü Hudut Kapısı’nın Suriye’nin kuzeybatısındaki milyonlarca insanın “can damarı” olduğunu söz eden Papaconstantinou, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Suriye’de bu çalışmaları sürdürmemizi gerektiren insani gereksinimler var. Şayet bu karar yenilenmezse, hiç beklemediğimiz makus senaryolar hayata geçecek. Gece gündüz diplomatik eforlarımızı bu kararı uzatmak için sürdürüyoruz. Şayet karar uzatılmazsa insani sonuçları çok ağır olacak. Hatay’da ve Hatay’a gelmeden evvel Türk makamlarıyla bu mevzuyu görüştük ve bu kararın uzatılması konusunda mutabık kaldık. Benim niyetim, bu kararın New York’ta Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nda (BMGK) verileceği istikametinde. O vakte kadar diplomasimiz kararın yenilenmesine odaklanacak. Bu sistemin sürmesine inanan Türkiye ve öteki aktörlerle gayretlerimizi sürdürmeye devam edeceğiz.”
Papaconstantinou, Suriye içindeki Suriyelilerin gereksinim duydukları yardımları sağlamak istediklerini ve bunun için çok kıymetli program yürüttüklerini anlatarak “Suriye’ye yönelik çok değerli bir program yürütüyoruz. Suriye içindeki Suriyelilerin muhtaçlık duydukları yardımı sağlamak istiyoruz. Bu programın yüzde 40’ı, Suriye’nin kuzeybatısındaki Suriyelilerin gereksinimlerine ayrılmış durumda.” dedi.
“Türkiye’ye müteşekkiriz”
Papaconstantinou, Türkiye’nin Suriyelilerin yanlarında olduğu anlatarak şunları kaydetti:
“10 Mayıs’ta, AB’nin Suriyeli mültecilerin muhtaçlıklarını karşılamaya devam etmek için çok değerli bir mali paketi harekete geçirdiğimiz bir konferans düzenledik. Liderimiz Ursula von der Leyen, Türkiye’deki mültecilerin gereksinimlerini karşılamak için 2024’e kadar 3 milyar avro ile Türkiye içindeki yardımları sürdürme konusunda çok değerli taahhütte bulundu. Türkiye’ye yıllar boyunca bu kadar çok Suriyeliyi ağırladığı için müteşekkiriz.”
BM’nin Suriye yardımlarında Cilvegözü Hudut Kapısı
Suriye’nin kuzeybatısındaki çok sayıda Suriyeliye ulaşan ve hayati ehemmiyet taşıyan memleketler arası insani yardım gereçlerinin gönderildiği tek hudut kapısı Cilvegözü, Rusya’nın engellemesi durumunda 10 Temmuz’da kapanma riskiyle karşı karşıya bulunuyor.
BM, Suriye’ye milletlerarası yardımların yapılmasına imkan tanıyan BMGK kararlarının yetkilendirdiği sistemle 2014’ten bu yana, bilhassa Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de 5 milyona yakın bireye ulaşıyor.
2020’ye kadar besin, ilaç, tıbbi ve hijyen gereci üzere memleketler arası insani yardımlar, 2’si Türkiye’den olmak üzere 4 hudut kapısından gönderilirken; Rusya’nın vetosu ve itirazları üzerine hudut kapılarının sayısı evvel 2’ye indirilmiş, daha sonra Rusya, yalnızca Cilvegözü Hudut Kapısı’nın açık tutulmasına onay vermişti.
Cilvegözü Hudut Kapısı’ndan her ay 1000’den fazla insani yardım konvoyu Suriye’ye geçiyor fakat bu hudut kapısını açık tutan düzeneğin 10 Temmuz’da müddeti doluyor ve kelam konusu düzeneğin BMGK tarafından yenilenmesi gerekiyor.