ANKARA- CHP Bayan Kolları Genel Lideri Aylin Nazlıaka, Merkez İdare Kurulu’na (MYK) yarın (12 Eylül) sunacağı raporda, bayan kollarının istihdama ait çalışmaları hakkında bilgi verdi.
AK Parti iktidarının çalışmalarını raporunda eleştiren Nazlıaka, “AKP Hükümeti’ne nazaran, bayanlar konutta otursun, anneliği en büyük meslek olarak görsün, zira anne olmayan bayan yarım bayandır. İş arayan bir bayana ‘ne oldu, meskendeki işler yetmedi mi?’ diye soran, bayanla erkeğin eşitliğini fıtrata zıt gören zihniyetten bayanı ekonomik olarak güçlendirmesini beklemek hayal olur. TÜİK’e nazaran bile bayanlar mesken içi işlere erkeklere kıyasla 5 kat fazla vakit ve emek ayırıyorlar” sözlerini kullandı.
‘10 BAYANDAN 3’Ü KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR’
Türkiye’nin problemlerinden biri olan işsizliğe odaklandıklarını, bayan istihdamını artırmaya ait yol haritalarını belirlediklerini tabir eden Nazlıaka, “Türkiye’de bayanın istihdamdaki yerini, kayıt dışı istihdamla çabayı, sıhhat ve toplumsal haklar temelinde bayanı güçlendirmeyi ele aldık” dedi.
Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde en düşük bayan istihdamı oranına sahip olan ülke pozisyonunda olduğunu belirten Nazlıaka, “Kadınların klâsik roller içine hapsedildiği ve istihdamın dışına itildiği bir gerçek. Tıpkı işi yapan bayan ve erkek ortasındaki maaş farkı en az yüzde 20. Türkiye’de bayanlar kayıt dışılıkla da uğraş etmek zorunda kalıyor. Çalışma hayatının içindeki her 10 bayandan 3’ü kayıt dışı çalışıyor” diye konuştu.
‘4 MİLYON BAYANA İSTİHDAM SAĞLANACAK’
CHP’nin iktidara geldiğinde birinci beş yıl içerisinde 6 milyon bireye yeni istihdam yaratacak siyasetler ürettiğini, her üç yeni istihdamdan ikisi, yani 4 milyonu bayanlara ilişkin olacağını belirten Nazlıaka raporunda şunları kaydetti:
“Mesleklerdeki cinsiyet ayrımcılığını da ortadan kaldıracağız; tıpkı bugün bizim belediyelerimizin bayan itfaiyeciler, bayan vatmanlar, bayan otobüs sürücüleri istihdam ettiği üzere biz de bayanın her meslekte istihdam edilmesini sağlayacağız. Özel dalda yüzde 35’ten yüzde 50 oranına kadar bayan istihdam eden firmalara özel teşvikler uygulayacağız. Çocuk sahibi olmak için işten ayrılan bayanların yine işe dönmesi halinde de patron, vergi teşviki alacak. 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü resmi tatil olacak. Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün 190 sayılı Şiddet ve Taciz Kontratı de tıpkı İstanbul Mukavelesi üzere iktidarımızda uygulamaya girecek.”
‘BÜTÜNCÜL SİYASETLER HAYATA GEÇİRİLMELİDİR’
Nazlıaka, bayan istihdamına ait temel sorunun toplumsal cinsiyet eşitsizliği olduğunu vurgulayarak, bütüncül siyasetlerin hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Nazlıaka, yapılması gerekenleri raporda şu formda özetledi:
🔸Kadınlar eşit işe eşit fiyat almalı ve kayıt dışı istihdamın önüne geçilmelidir.
🔸Kadınlar hayatın her alanında var olması, güçlenmesi ve istihdamda fırsat eşitliğinin sağlanması için: toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayacak bütüncül siyasetler hayata geçirilmelidir. Bayanlar için esnek, teminatsız, ikame edilebilir işler değil, tam vakitli, teminatlı işler yaratılmalarıdır.
🔸 Bayanların çalışma hayatına daha fazla katılması için kreş, yaşlı bakımevleri, engelli merkezleri, otizm ve alzheimer konukevleri üzere imkanlar sağlanmalıdır. Böylelikle bayanların üzerindeki bakım yükü azaltılmalıdır. Fiyatsız, 24 saat hizmet veren kreşler açılmalıdır.
🔸 Bayanlara kendini inançta hissedeceği nitelikte lokal hizmetler verilmelidir.
🔸Cinsiyete yönelik ayrımcılığın ortadan kalkması için, eğitim çağına gelen her çocuğa toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi verilmelidir.
🔸İstihdamda cinsiyet ayrımcılığına dayanan bakış açısı değiştirilmeli, bayanların her meslek kısmında vazife almasının önü açılmalıdır. İstihdam siyasetleri klâsik iş kısmını dönüştürecek halde olmalıdır.
🔸İstihdam garantili mesleksel eğitim programları arttırılmalıdır. Yaratılan iş imkanlarının klasik cinsiyet rollerini yine üretmesinden kaçınılmalıdır.
🔸 Annelik hali nedeniyle bayanların yaşadığı fiyat ve iş kaybı önlenmelidir. Bu gayeyle, çocuk sahibi olmak için işten ayrılan bayanların tekrar işe dönmesi halinde patrona teşvik uygulanmalıdır.
🔸Yönetmeliklerde bayan üzerinden tanımlanan doğum sonrası bakım müsaadeleri, ebeveyn müsaadelerine dönüştürülmelidir.
🔸 Bakım yükünün tek sorumlusunun bayanlar olmadığına dair bilinçlendirme ve farkındalık çalışmaları yapılmalıdır.
🔸 Toplumsal bakım alanlarına yatırım yaparak yalnızca bayanlara istihdam sağlanmadığı, çarpan tesiriyle erkeklere de istihdam sağlandığı konusunda toplum bilinçlendirilmelidir.
🔸 Tarım dalında bayanın kayıt dışı çalışmasını, iş güvencesizliğini, düşük fiyatı, barınma meselelerini ortadan kaldıracak siyasetler uygulanmalıdır.
🔸 Üretici bayanların toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde örgütlenme çalışmaları desteklenmelidir.
‘KAMUDA EN AZ YÜZDE 35 BAYAN YÖNETİCİ KOTASI’
🔸 Mahallî idarelerin yetki alanı içindeki işyerlerinde bayan istihdamını teşvik edecek uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır.
🔸 Bayanlar için sıhhat hizmetleri kolaylaştırılmalıdır. Koruyucu-önleyici sıhhat hizmetleri geliştirilmeli ve yaygınlaştırılmalıdır.
🔸 Bayanlara yönelik sıhhat merkezlerinde bayan sıhhati, üreme sıhhati, aile planlaması, bayan hastalıkları konusunda tertipli aralıklarla eğitimler verilmelidir.
🔸Engelli bayan ve çocuklara, sıhhat hizmetleri fiyatsız ve gereksinim halinde yerinde verilerek bayanın çalışma hayatına iştiraki kolaylaştırılmalıdır.
🔸Yoksul bayanların, doğal afet durumunda ömür şartlarının daha da kötüleşmemesi için sıhhat ve toplumsal hakları kapsayan kamucu siyasetler uygulanmalıdır.
🔸Kadın yoksulluğuyla ilgili data çalışmaları yapılırken muhtaçlıklar tespit edilmelidir. Her mahallenin içerdiği çeşitlilik ve farklılıkların muhtaçlık ve tahlillere yansıdığı siyasetler geliştirilmelidir.
🔸Kadın istihdamını arttırmak için mesleksel eğitimler düzenlenmeli, ilham veren başarılı bayanlar ön plana çıkartılmalı, bayanlara yol haritalarını çizmelerine yardımcı olacak danışmanlık ve takviye hizmetleri verilmelidir.
🔸Kooperatifleşme hakkında bilgilendirici ve özendirici çalışmalar yapılmalı, kooperatiflerde bayan temsili arttırılmalıdır.
🔸Kamuda en az yüzde 35 bayan yönetici kotası uygulanmalıdır. Özel bölümde ise yüzde 35’ten yüzde 50’ye kadar bayan istihdam eden şirket ve kurumlara, evreli olarak artan teşvikler verilmelidir.
🔸İstanbul Mukavelesi tekrar yürürlüğe girmeli, Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 190 sayılı Şiddet ve Taciz Mukavelesi onaylanmalıdır. (DUVAR)