CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, bebek bezi, ayçiçek yağ, şeker, un, zeytin, salça, mercimek, nohut, bal, çay üzere temel ömür eserlerinin 2021 Ağustos ayı ile 2022 Temmuz ayı ortasında yaşadığı artışı hesapladı.
Tutdere’nin TÜİK’in husus sepeti ve ortalama fiyatlar istatistiklerini baz alarak hazırladığı “AKP’nin Sıralı Artırım Listesi”ne nazaran; bebek bezi geçen yıldan bugüne ortalama 0,92 liradan 2,5 liraya yükselerek yüzde 173 oranında artış gösterdi. Ayçiçek yağının litre fiyatı ise 19 lira 27 kuruştan 48 lira 50 kuruşa yükselerek yüzde 160 oranında arttı. Şeker fiyatında ortalama yüzde 320 artış oldu. Unun kilogram fiyatı 5,37 liradan 26-31 liraya çıkarken, artış yüzde 487’ye kadar ulaştı. Geçen yıl 6,43 lira hesaplanan 1 kilogram ekmeğin fiyatı ise bu yıl 20 liraya yükseldi. Son bir yılda akaryakıtın litre fiyatı yüzde 185 zamlanarak yaklaşık 3 katına, mazotun litre fiyatı yüzde 233 zamlanarak 3,5 katına çıktı. Endüstride kullanılan doğalgaza yüzde 601, konutta kullanılan doğalgaza yüzde 146 artırım geldi.
Abdurraman Tutdere, “AKP’nin Sıralı Artırım Listesi”ni kıymetlendirdi.
Tutdere, şunları söyledi:
“AK Parti’nin yanlış iktisat siyasetleri bilhassa Türkiye’ye giydirmiş olduğu bu başkanlık sistemi ve tekçi anlayış vatandaşlarımızın ekonomik olarak her gün zayıflamasına, halkımızın fakirleşmesine sebebiyet veriyor. Bilhassa temel besin hususlarındaki artışa baktığımızda bu tablo tüm çıplaklığıyla ortaya çıkıyor. Vatanda artık meskenine şeker, çay, yağ alamaz hale geldi. Temel besin unsurlarındaki yüksek artışlar Anadolu’da, Türkiye’nin her tarafından fakirlerin, taban ücretlilerin ve tüm yurttaşların mağduriyetine sebep veriyor. Temel besin unsurlarındaki artış altın fiyatlarını geçmiş durumda. Bilhassa bebek bezi başta olmak üzere, temel ihtiyaçlardaki artış ve enflasyonun piyasadaki manzarası insanları mağdur ediyor. Tüm yurttaşlarımıza şu çağrıyı yapıyoruz; ümitsizliğe gerek yok, birinci sandıkta halkın iktidarını kurduğumuzda bu artırım nizamını birlikte değiştireceğiz ve bütün yurttaşlarımız rahat bir nefes alacak, insanlarımızın sofrasındaki ekmek büyüyecek.”
‘Masraf bebekten daha süratli büyüyor’
Tutdere, yayınladığı bilgi notunda bebek bezi fiyatlarına yapılan artırımların bebekten daha süratli büyüdüğünü belirterek; “Zamlar ve hayat pahalılığı yeni bebek sahibi olmuş ebeveynlerin ve çok çocuklu ailelerin hayatını zindana çevirmiş durumda. Yeni doğan bir bebek için günde ortalama 10 adet bez tüketiliyor. TÜİK’in husus sepeti ve ortalama fiyatlar istatistiklerine baktığımızda geçen yıl ağustos ayında ortalama 0,92 lira olan bebek bezinin adet fiyatı bugün gerçek piyasada ortalama 2,5 lira. Bir yıl evvel aylık bez masrafı 276 lira olan bir ailenin bugün aylık bez masrafı ortalama 750 lira. Yüzde 172 artış olmuş. Yani bir öbür deyişle masraf bebekten daha süratli büyüyor” değerlendirmesini yaptı.
Ayçiçek yağına gelen fahiş artırımlardan ötürü ayçiçeğini altından daha fazla değerlendirdiğini aktaran Tutdere, şöyle devam etti:
“2021 yıl ağustos ayında TÜİK’in unsur sepetinde ortalama 19 lira 27 kuruş olan ayçiçek yağının litre fiyatı bugün prestijiyle raflarda 48 lira 50 kuruş. Ayçiçek yağında bir yılda yaşanan artış yüzde 160. Öte yandan gram altın fiyatlarına baktığımızda Ağustos 2021’de 500 lira olan gram altın bugün bin liraya dayanmış, yani yüzde 100’lük bir artış olmuş. Hasebiyle yüzde 160’lık artışla ayçiçek yağı altından daha fazla bedel kazanmış, altını geçmiş durumda. İşte AKP’nin tarım siyaseti, işte AKP’nin iktisat siyaseti.”
Tutdere, kimi temel gereksinim eserlerine yapılan artırımları şu sözlerle anlattı:
“Geçtiğimiz yıl ağustos ayında husus sepetindeki ortalama kilogram fiyatı 6,64 TL olan küp şeker bugün raflarda 27 lira 90 kuruşa, kilogram fiyatı 5,82 TL olan toz şeker ise 26 lira 90 kuruşa yükseldi. Şeker fabrikalarını tarumar eden AKP iktidarının maharetsiz siyasetleri ve berbat iktisat idaresi yüzünden yalnızca son bir yılda şeker fiyatlarında ortalama yüzde 320 artış yaşandı. Tekrar geçen yıl 0,88 TL olan yumurtanın adet fiyatı bugün raflarda ortalama 1,75 TL ile 2,79 TL ortasında değişiyor.
Geçen yıl bu tarihlerde kilogram fiyatı ortalama 5,37 TL olan buğday ununun kilogram fiyatı bugün ortalama 26-31 TL bandında. Geçen yıl ortalama 146 lira olan 12 kilogramlık mutfak tüpü bugün en az 315 liradan satılıyor. Her konutun olmazsa olmazı ekmekte de durum farklı değil. Geçen yıl 6,43 TL olan 1 kg ekmek bu yıl 20 lira. Mutfakta yangın var ve bu yangın giderek büyüyor. AKP iktidarının idare anlayışı vatandaşlarımızı büyük bir çıkmaza sürükledi. Yoksulluk her geçen gün derinleşiyor, vatandaşlarımızın derinleşen yoksulluk karşısında artık dayanacak gücü kalmadı.”
‘Mazot yüzde 233, akaryakıt yüzde 185 oranında zamlandı’
Son bir yılda mazotun yüzde 233 zamlandığını lisana getiren Tutdere, akaryakıtta yaşana fiyat artışlarını şöyle kıymetlendirdi:
“Akaryakıt fiyatlarına son bir yılda gelen fahiş artırımlar vatandaşın belini büktü, hayatı çekilmez bir hale getirdi. Akaryakıta yapılan artırımlar iğneden ipliğe her şeyin fiyatının artmasına neden olurken vatandaşı kuru ekmeğe muhtaç hale getirdi. Geçen sene litre fiyatı 7 lira 92 kuruş olan akaryakıt bugün 22,85 kuruşa, 7 lira 44 kuruş olan mazot fiyatı 24 lira 82 kuruşa, 4 lira 91 kuruş olan LPG’nin fiyatı ise 10 lira 77 kuruşa çıktı. Son bir yılda akaryakıtın litre fiyatı yüzde 185 zamlanarak yaklaşık 3 katına, mazotun litre fiyatı yüzde 233 zamlanarak 3,5 katına çıktı. LPG’nin litre fiyatı ise yüzde 119 zamlanarak 2 katını aştı.”
Enerji fiyatlarında yaşanan artışa da dikkat çelen Tutdere, şu değerlendirmeyi yaptı:
“1 Haziran’da yapılan artırım ile son bir yılda endüstride kullanılan doğalgaza yüzde 601, konutta kullanılan doğalgaza yüzde 146 artırım geldi. TÜİK husus sepetinde geçtiğimiz yıl 0,91 TL’ye tekabül eden 1 kWh elektrik fiyatı 2022 Temmuz devri ulusal tarifesine nazaran meskenler için 1,59 TL/kWh (düşük tüketim), iş yerleri için ise 2.43 TL’yi buldu. İki çocuklu dört kişilik bir ailenin aylık tüketimi 253 kWh olarak baz alındığında geçen yıl 230 lira elektrik faturası ödeyen bir aile bugün yaklaşık 400 lira elektrik faturası ödüyor. İktidar; elektrikte üretim maliyetleri denetim edemiyor. Üretim maliyetlerindeki artışın nedeni ise Türk lirasındaki bedel kaybıdır. Hasebiyle iktidar kendi yanlış siyasetinin faturasını vatandaşa artırım olarak yansıtıyor.”