CHP Toplumsal Siyasetlerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Prof. Dr. Yüksel Taşkın, Erdoğan’ın kısa bir mühlet evvel “müjde” olarak sunduğu, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ın da ayrıntılarını paylaştığı “Türkiye Aile Takviye Programı” hakkında “İktidarın ‘Türkiye Aile Takviye Programı’, CHP’nin Aile Takviyeleri Sigortası’nın çok makûs bir kopyasıdır!” değerlendirmesini yaptı.
Taşkın basın açıklamasında, “Önce iktidarın yeni yardım programının ismini anımsayalım: “Türkiye Aile Takviye Programı.” Daha evvel bu isimde bir yardım programı var mı? Yok. Öyleyse bu isimlendirme nereden çıktı? Elbette CHP’nin kanun teklifi vererek çoktan kayıtlara geçirmiş olduğu Aile Dayanakları Sigortası (ADS) projesinden. Aslında burada devreye giren iktidar “aklı”, KYK borçlarının faizlerinin silinmesi, EK 3600 Gösterge düzenlemesi, Emeklilere minimum fiyat meblağında yılda iki İkramiye verilmesi ve EYT meselesinin çözülmesinde izlenenden farklı değil: İktidar 2018’de kelam verdiği halde çözmediği yahut hiç aklına gelmeyen projeleri, CHP sahiplenince yahut kamuoyuyla paylaşınca bir telaşa kapılıp sahiplenmeye, ön almaya çalışıyor.” tabirini kullandı.
Taşkın şunları kaydetti:
“Ne keyifli bize ki, iktidara gelmeden değişimi başlattık. Elbette bu “değişimler”, belli bir stratejiye sahip olmayan, oy korkusuyla yapılmış “yama” işlerdir. CHP’nin önerileriyse belli bir vizyondan beslenmektedir ve iktidarımızda dengeli bir halde hayata geçirilecektir.
Gelelim iktidarın Aile Dayanak Programı’na. Bu programın isminin bu formda seçilmesi elbette tesadüf değildir. Neden bu türlü gülünç bir taklide yöneldiler? İktidar açısından bakıldığında, irtibat bakımından yanlışsız bir adım mıdır, kamuoyunun takdirine bırakıyorum…
Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu, çok önemsediği Aile Takviyeleri Sigortası’nı kamuoyuna ve de bilhassa fakir bölümlere anlatmakta kararlı. Lider Yardımcılığımız, ADS’nin içeriğinin güncellenmesi ve daha anlaşılır olması için kendisine düşen çalışmaları gerçekleştirmeye uğraş etti. Genel Liderimizin talimatı üzerine CHP Bayan Kolları, ADS’yi her haneye anlatmak için önemli bir seferberlik başlattı. Elbette yalnızca Bayan Kolları değil, tüm CHP örgütü ADS’yi bilhassa hane ziyaretlerinde anlatmaya çaba ediyor.
Ve elbette bu uğraşların yanında vaktin ruhu da ADS’nin önemli ilgi görmesine neden oluyor. Neden? Zira bizim hak temelli, aktif bir toplumsal devlete gereksinimimiz var ve ADS tam da bu anlayışla hazırlandı.
Bu noktada iktidarın Aile Takviye Programı’nın içeriğine kısaca göz atarak CHP’nin ADS projesiyle taban tabana zıt olduğunu göstermeye çalışalım:
Aile Takviye Programı, tertipli değil periyodik yani süreksiz bir nakit dağıtma programıdır, o kadar. İktidarın yoksulluğu çözmeyi değil, yönetim etmeyi ve oy uğruna istismar etmeyi öne çıkaran alışkanlığının bir devamıdır. Seçimlere kadar, devletin resmi muhtaçlık sonunun altında kalan hanelere nakit dayanak verilecektir. O nedenle periyodiktir.
Hani iktidar etrafları, “CHP gelirse yardımlar kesilir!” propagandası yapıyorlar ya, aslında bu açıkladıkları programın seçimlere kadar olması bile çok şey anlatmaktadır. Bu yarımın arkasında “yoksulluk nasıl aşılır?” cinsinden soruların esamisi dahi okunmaz. Burada telaş fakirlerin oylarını alıp onları bahtlarına terk eden yirmi yıllık alışkanlığın devamıdır.
Maalesef bu biçim yüzünden ülkemizde yoksulluk azalmamış, tersine artmıştır: 2021 yılında devletten toplumsal yardım alan hane sayısı 5,9 milyondur. Pandemi yılı olması nedeniyle 2020’de bu oran 6,6 milyonu aşmıştı. Halbuki daha 2017-2019 yıllarında yardım alan hane sayısı yıllık ortalama 3,2 milyon civarındaydı.
“Bakan Nebati’nin övünme vesilesi yaptığı yardım ölçüleri yüzünden aslında kara kara düşünmeliyiz”
Bakan Nebati’nin övünme vesilesi yaptığı yardım ölçüleri yüzünden aslında kara kara düşünmeliyiz. Üstelik bu yardım oranlarına belediye yardımları dahil edilmemiştir. Bizim hesaplarımıza nazaran ülkemizde yardım alan yurttaş sayısı 22 milyonun üzerindedir ve bu da ülke nüfusunun yüzde 26’sı demektir.
“Karşımızda bir gurur değil utanç tablosu olduğunu kabul etmek zorundayız”
Karşımızda bir gurur değil utanç tablosu olduğunu kabul etmek zorundayız. Halbuki Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, Türkiye Aile Takviye Programı’yla çay kaşığıyla nakit dağıtmaya devam ediyor!
Bakan Yanık övünerek ayrıntılarını açıkladığı programa dair cümlelerinde çok acı bir itirafta da bulunuyor aslında: “…Türkiye Aile Takviye Programına çalışanlar ve emekliler de müracaat yapabilecek. Çalışanlarımız: Genel kuralları taşımaları ve hanede kişi başı düşen gelirin net minimum fiyat fiyatının 1/3ünden az olması şartıyla; özel kesim çalışanları esnaf, sanatkar ve başka bağımsız çalışanlar faydalanabilecektir.”
Yanık, devletten maaş alan emekliler, özel kesim çalışanları ve esnafın da programa başvurabileceklerini söylerken yoksulluğun geldiği boyutu da ortaya koyuyor aslında: Maaş sahibi olmanız, dükkan sahibi olmanız yahut devletin emeklisi olmanız da sizi yoksulluktan kurtaramıyor!
Daha da acısı “müjde” denilerek yapılacak ödemeler 400-600 TL arasında! Yani bir havaalanında yenilecek bir öğün yemek fiyatını aşamayan ödemelerden bahsediyoruz! Program 15 milyar bütçeye sahip ve ödemeler yalnızca bir yıl mühletle olacak. Yani seçime kadar!
CHP’nin tam da karşısında olduğu ve aşmayı hedeflediği zihniyet budur. Bir sefer emel, muhtaçlık kültürünü aşmayı önceleyen, faal ve hak temelli bir toplumsal devleti kurmak olmalıdır.
“ADS, yalnızca nakit dağıtmayı amaçlamayan bütüncül bir toplumsal takviyeler paketidir”
ADS, yalnızca nakit dağıtmayı amaçlamayan bütüncül bir toplumsal takviyeler paketidir. Şayet bir hane, minimum fiyatın altında gelire sahipse, o hanedeki bayana aile gelir takviyesi yapılacaktır lakin yalnızca bununla yetinilmediği için asıl farkımız ortaya çıkmaktadır.
Bir kere CHP bir toplumsal hizmetler ihtilali gerçekleştirecektir. Yani fakir hane, çocuğunu kreşe bırakabilsin, engelli bireyini gündüz bakım meskenine bırakabilsin diye önemli projeler gerçekleştireceğiz. Mahallî idarelerimizin bu alandaki muvaffakiyetleri kılavuzumuz olacak. Böylelikle nakit dayanağının ötesinde hizmetlerle fakirlerin ve toplumun yükünü hafifleteceğiz.
ADS programının hedefi, iki temel usulle aileyi yoksulluktan çıkarmaktır: Teminatlı istihdam ve kamusal eğitime erişim. Bu açıdan “Her meskene bir sigortalı” tezimizi önemsiyoruz. Hanede genç bir işsiz varsa kamuda istihdamda öncelikli olacağı kelamını vermemiz de bununla bağlantılıdır. Bilhassa sokak iktisadından geçimini sağlayan, paklığa giden, engelli ve yaşlı bakımını üstlenen bayanların sigortalı olmaları ve emekli olabilmeleri temel önceliklerimizdendir.
“Yoksul sayısı bu türlü kaldıkça onlara verilen yardımlarla övünmek bize yakışmaz”
Yine fakir hanedeki çocukların eğitim hayatları boyunca desteklenmeleri ve eğitim yoluyla yoksulluktan çıkmaları bir öbür önemsediğimiz amaçtır. Burada ADS’nin ayrıntılarını anlatmamız uzun sürer. Hedefimiz yoksullukla çabanın siyasi istismar alanı olmaktan çıkarılması, bir toplumsal devlet siyaseti haline gelmesi ve asıl övünç vesilesinin de yoksulluktan çıkarılan haneler olmasıdır.
Yoksul sayısı bu türlü kaldıkça onlara verilen yardımlarla övünmek bize yakışmaz. O nedenle taklitlerimizden sakınınız!