İZMİR – CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak başkanlığındaki CHP İktisat Masası heyeti, İzmir programına başladı. İki gün sürecek programda heyetin birinci durağı, İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği oldu. Ziyarette CHP’li Öztrak, “Türkiye için yeni bir öykü, yeni bir kalkınma stratejisi” başlıklı sunum yaptı.
Sunumda “Pandemiden sonra dünyada meydana gelen değişiklikler ile birlikte kıymetli fırsatlar var önümüzde ancak tek adam sisteminin devlette yaratmış olduğu idare krizi nedeniyle ve de ekonomik külfetler nedeniyle bu fırsatları kaçırma riski giderek artıyor” dedi.
‘DIŞ İSTİKRARIMIZ BOZULUYOR, CARİ AÇIĞIMIZ REKORA KOŞUYOR’
İki gün boyunca heyet, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, Ege İhracatçılar Birliği Liderler Heyeti, Atatürk Organize Sanayi İdare Heyeti, Yeminli Mali Müşavirler Odası, İzmir Ticaret Borsası, Isıkkent Nakliyeciler Sitesi İdare Şurası, Mali Müşavirleri Odası ile Batı Anadolu Endüstrici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu, İzmir Barosu, Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi ve İzmir Ticaret Odası’nı ziyaret edecek. CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, birinci gün İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’ne giderek iktisat sunumu yaptı.
Burada Öztrak, Türkiye’nin çok önemli meseleleri olduğunu lisana getirdi. Faizden, ranttan kazananlar lehine bozulan bir istikrar ile karşı karşıya olunduğunu belirten Öztrak, şunları kaydetti: “Bugün bu nokraya nasıl geldiğimizi özetlemeye çalışırsak tıpkı anda iki krizi birlikte yaşıyoruz. Bunlardan bir tanesi Türkiye’nin 2000’li yılların başındaki krizden sonra izlemeye başladığı program, bugün bu ülkenin gereksinimlerine ve dünya konjonktüründeki değişikliğe karşılık vermiyor. Sıcak para ile ekonomiyi şişirme modeli yürümüyor. Sıcak para gelmiyor lakin şu anki iktidar şişirme kısmını, borçla krediyle ekonomiyi büyütme kısmını hala daha sürdürmeye çalışıyor. Lakin sıcak paranın gelmeyişi tüm iktisadi hayatın çeşitli alanlarını önemli halde tahrip ediyor. Dış istikrarımız bozuluyor, cari açığımız rekordan rekora koşuyor. Döviz rezervlerimiz bitmiş vaziyette. Enflasyon aldı başına gitti” diye konuştu.
‘ÜLKEDE KURAL DEĞİL KRAL VAR’
Türkiye’nin katılımcılık ve hesap verilebilirlik açısından durumunun içler acısı olduğunu anlatan Öztrak, başkanlık sistemine de değinerek şöyle devam etti: “Diğer taraftan ucube bir ‘cumhurbaşkanlığı hükümet’ sistemi denilen bir sistem geldi. Aslında tam manasıyla bir tek adam rejimi. Bugün artık ülkede kural yerine kral var. Her şey tek kişinin iki dudağı ortasından çıkacak kelama bağlı. Bu sistem kurulurken kurumsal kapasiteler değerli ölçüde aşınıyor. Birtakım esaslı kurumlar yok oluyor. Milletlerarası münasebetlerde Türkiye’nin muteber ortak olma algısı zayıflıyor. Çok açık söyleyeyim, pandemiden sonra dünyada meydana gelen değişiklikler ile birlikte değerli fırsatlar var önümüzde ancak tek adam sisteminin devlette yaratmış olduğu idare krizi nedeniyle ve de ekonomik zahmetler nedeniyle bu fırsatları kaçırma riski giderek artıyor. Burada ‘milletin zenginleşmesi kral yerine kural olmasına bağlı’ diye bir şey ortaya koyduk.” Öztrak, Türkiye’nin yeni kurallara, yeni kurumlara ve yeni takımlara muhtaçlığı olduğunu da ekledi.
‘KÖTÜ İDARE SEBEP, ESNAFIN HAK ETTİĞİ HİSSESİ ALAMAMASI SONUÇ’
Kurdaki belirsizliğin önemli zahmetlere neden olduğunu söz eden Öztrak, enflasyon problemine de değindi. Öztrak, “Dışarıda da enflasyon var diyorlar, yanlışsız. Rusya’da enflasyon yüzde 15, Ukrayna’da 22 Türkiye’de yüzde 80. Demek ki o iş dışarıdan değil, basbayağı bizden. Besin enflasyonu OECD’de 13,3 bizde 94,7. Güç fiyatlarındaki artış yüzünden oldu dediler. OECD ülkelerinde yüzde 40,7, bizde ne kadar? Yüzde 143. Münasebetiyle dünyada ne kadar enflasyon varsa bizde misli ile var. Türkiye modeli yaptık dediler. Bu iş başlayalı beri cari açık her ay rekor üstüne rekor kırıyor. Demek ki, bu model çalışmıyor. Bir yıl içerisinde ödenmesi gereken borçlar da yükseliyor. Türkiye’nin önümüzdeki sene ödemesi gereken ölçü 182 milyar dolar. En yüksek borç ödemesi de özel kesim. Merkez Bankası’nın net rezervleri de eksi 52,7 milyar dolar. Kısa vadeli borçları hariç tuttuğumuzda 52,7 milyar dolar. Kasa boş, bitmiş, tüketilmiş. Makûs idare sebep diyoruz, esnafın hak ettiği hissesi bütçeden alamaması sonuçtur” sözlerini kullandı.
‘TÜRKİYE ESNAFA DİREKT DAYANAK VERMEDE SONDAN ÜÇÜNCÜ, BORÇ VERMEDE BİRİNCİ’
Pandemi periyodunda verilen takviyelere de değinen Öztrak, en büyük badireyi çeken kısmın esnaf olduğunu vurguladı. Öztrak, “Türkiye direkt takviyede sondan üçüncü kredi ve borç vermede birinci. Pandemide esnafa ne dendi? Toplu taşıma yapanlara yarısı kadar yolcu taşıyacaksın dendi, lokantalar kapatıldı. Cümbüş yerleri iş yapamadı. Sonra bunlara dendi ki ‘al sana borç.’ İşini bırak dediğin adama borç vermek ne demek? Pekala dışardakiler ne yaptı? İngiltere’de temsilcimiz var, sordum. Durdurduğu günde kaybettiği ciro ne kadarsa beş aşağı beş üst ödeme yapılmış. Direkt dayanak vermiş. Kalkıp da ‘sana kredi veriyorum, sonra ödersin’ dememiş. Bizim üzere ‘kredi veren ülke var mı’ diye sordum. Amerika kredi vermiş. ‘İşçine ödediğin parayı, bana olan vergini düş, geri kalanı bana öde’ demiş. Bütün dünya bunu yaparken biz esnafa demişiz ki, ‘sana faizli borç vereceğiz sen de bunu ödeyeceksin.’ Gelinen etapta esnaf en fazla borcun altında ezilen kesitlerden bir tanesi” dedi.
‘MİLLETİN CEBİNİ BOŞALTAN CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ TERK EDİLMELİ’
Öztrak, bütün bu meselelere karşın Türkiye’nin değerli imkanları olduğunu lisana getirdi. Türkiye’nin 4,5 saatlik uçuş uzaklığında 22 trilyon dolarlık pazara erişim imkanına ve genç nüfusa sahip olduğunu vurgulayan Öztrak, şöyle devam etti: “Önümüzde çok büyük imkanlar, genç bir nüfusumuz var. Fırsatları kıymetlendirmek için yeni bir ekonomik modeli hayata geçirmek lazım. Bunları yapabilirsek Türkiye orta gelir tuzağından çıkarız. Bunun için üç şey lazım diyoruz; Yeni kurumlar, yeni kurallar ve yeni takımlar lazım. Milletimizin cebini boşaltan ucube cumhurbaşkanlığı sisteminin bir an evvel bırakılıp yine parlamenter sistemin hakim olduğu idare biçimine süratle geçmemiz lazım. İkinci ayak ise ekonomiyi sıcak para ile şişiren değil, üreterek, verimlilikle zenginleştiren bir büyüme stratejisi… İktisatta üretim odaklı rekabetçi yaklaşım olması lazım. Kamu ve özel ortasında yeni bir diyalog biçimi kurmalıyız. Tesirli bir stratejik bir planlama ile ülkenin alt yapısını tekrar düzeltmeliyiz. Kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayiciliği desteklemeliyiz. Yenilikçiliği güçlendirmemiz ve yeşil mutabakata ahenk sağlamamız lazım. Besin güvenliğini, sürdürülebilir tarımı desteklemeliyiz. Üçüncü ayak da büyümenin kapsayıcı olması… Bugün, bütün dünya bunu kabul ediyor. Refahtan herkes adil hisse almıyorsa o büyüme sürdürülebilir olmuyor. O iktisat yürümüyor, bitiyor. İnsanların refahtan hisselerini almaları lazım. Bütün bölüşüm sürecinde bu yapılmalı. Lakin en kıymetlisi de bu sürecin dışında kalanlar varsa Aile Dayanakları Sigortası’nı kurmak sureti ile devlet yardımlarını insanlarımıza verebilmemiz lazım.”
‘GÜVENİ YİNE SAĞLADIĞINIZ ANDAN İTİBAREN TÜRKİYE TEKRAR KALİTELİ YATIRIM VE BÜYÜME ORTAMINA DÖNER’
“Geleceksiniz iktidara enflasyonu nasıl düşüreceksiniz?’ biçimindeki sorulara verecekleri karşılığın aşikâr olduğunu tabir eden Öztrak, “Bir vaadimiz var. Diyoruz ki, ‘demokrasiyi, hukuk devletini, parlamenter rejimi’ tekrar kuracağız. Bu tabi son derece kıymetli bir değişim. Büyük bir ihtilal. Bunu yapmaya başladığınız andan itibaren, iktidara geldiğiniz gün beklentilerde çok önemli değişiklik oluşturabiliyorsunuz. Dünya gerçeklerinden kopuk olmayan bir para siyasetini, maliye siyasetini ortaya koyduğunuz andan itibaren Türkiye’yi istikralı bir yere götürdüğünüz konusundaki algı artıyor. Bir de buna Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinin yine başlaması üzere süreci eklerseniz, belirsizlik çarkını kırarız. Bununla Türkiye’de belirsizlik azalır, risk düşer. Bunları yapmamız halinde istikrar döngüsü tekrar çalışmaya başlar. Kaliteli dış finansmana ulaşırız, kur baskısından kurtuluruz. Enflasyon düşmeye başlar. Dolarizasyon düşmeye başlar. Risk primleri düşmeye başlar. Beklentileri değiştirip inancı tekrar sağladığınız andan itibaren Türkiye yine kaliteli yatırım ve büyüme ortamına döner’’ diye konuştu.
‘ESNAF BAKANLIĞI KURACAĞIZ’
Esnafın yaşadığı problemlere da değinen Öztrak, “Esnafa süratle sicil affı getirmek lazım. Kira stopajını kaldırmak lazım. Emeklilik için geriye hakikat borçlanma hakkını tanımak lazım, BAĞKUR’a borcu da olsa ailesinin ve kendisini sıhhat hizmetinden faydalanmasını sağlamak lazım. Ekonomik krizlerde, esnafa dayanak olacak Esnaf Takviye Sigortası Fonu kurmayı amaçlıyoruz. Zincir market saatlerinin esnafımızı ezmeyecek halde tekrar düzenlemesi gerektiğini söylüyoruz. Esnafı kaybettiğiniz andan itibaren ekonomiyi de kaybediyorsunuz. Esnafımızın tüm sıkıntılarını tek elden çözebilmek için Esnaf Bakanlığı’nı kuracağız” dedi.
‘VATANDAŞLIK BİLGİLERİNİN AÇIK OLMAMASI KUŞKU UYANDIRIYOR’
Sunum sonrası Öztrak, ANKA Haber Ajansı’na Türkiye’de vatandaşlık verilen ve seçimde oy kullanacak sığınmacılarla ilgili kıymetlendirme yaptı. Vatandaşlığa alınanların listesinin Resmi Gazete’de yayınlanmadığına dikkat çekerek şunları dedi: “Mevcut seçmen kütüklerindeki isimlerin incelemesinden başlamak üzere çeşitli etaplarda, bunun hangi boyutlara vardığı konusunun kesinlikle takipçisi olacağız. Bundan evvelki periyotlarda vatandaşlığa alınanların listesi Resmi Gazete’de yayınlanırdı. Artık Cumhurbaşkanlığı kararıyla olduğu için bu listeleri yayınlamıyorlar. Ucube tek kişilik Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin hayata geçmesiyle birlikte, kimler vatandaşlığa alınıyor, kaç kişi alınıyor, bunlarla ilgili bilgi yayınlanmıyor. Hesap vermekten kaçma durumu; bilgilerin, bilgilerin açıkta olmaması problemi ister istemez herkeste bir kuşku uyandırıyor. Sorunun yakından takibini gerektiriyor. Bunu soracağız. Kimler vatandaşlığa alındı? Bu bilgilere de ulaşmaya çalışacağız. Herkes müsterih olsun. Biz CHP olarak, CHP’nin milletvekilleri olarak, örgüt yöneticileri, vilayet ve ilçe yöneticileri olarak, milletimizin verdiği tek oyun heba olmaması, sakatlanmaması için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Buna, geçen sefer olduğu üzere oy çuvallarının üzerinde yatmak da dahil.” (DUVAR)