Avrupa Birliği’ne aday ülkeler için 2021-2027 yılları için öngörülen 14 milyar avroluk İştirak Öncesi Yardım Fonlarından (IPA) Türkiye’nin yararlanmasına ait milletlerarası muahede dün TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. TBMM’deki görüşmeler sırasında, AKP iktidarının yurt dışından takviye alan sivil toplum örgütleri ve basın kuruluşlarına yönelik ‘foncu’ suçlamasını hatırlatan CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “Kaderin cilvesi işte! Bugün bu iktidar milyarlarca Euroluk yeni AB fonu kullanmak için Meclis’e memleketler arası mutabakat getirdi!” dedi. 2022’den bu yana alınan 9.2 milyar Euroluk AB fonlarının maksadına yönelik kullanılmamasını da eleştiren Çakırözer, “Milyarlarca Euro, trilyonlarca lira fon kullanıyorsunuz ancak Türkiye AB üyeliğinde ileriye değil geriyi gidiyor. Zira siyasi irade AKP, yani saray rejimi gerçek manada bu projelerin ardında durmuyor. Demokrasisi güçlü, ömür standardı güçlü bir Türkiye istemiyor. Gazeteciler tutuklu, protestolar yasaklı, dernekler kapatılıyor, AİHM kararlarına uyulmuyor! Bu türlü bir ortada hangi fonu alırsanız alın AB’ye üyelik gelmez” diye konuştu.
‘FONCU’ DİYEN İKTİDAR 9 MİLYAR AVRO FON KULLANMIŞ
Türkiye’nin AB’nin aday ülkeler için ayırdığı IPA fonlarından yararlanmaya devam etmesine ait memleketler arası muahede dün TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edildi. Kanunun Kurul ve Genel Konsey basamağındaki görüşmeleri sırasında Türkiye’nin 2002’den bu yana 9.2 milyar Euroluk AB fonu kullandığı açıklanırken, 2021-2027 periyodunda de toplam 14 milyar avroluk fondan yararlanmak için yüzlerce proje hazırlandığı belirtildi.
TBMM Dışişleri Kurulu üyesi ve CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, muahedenin TBMM’deki görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada AKP-MHP iktidarının yurt dışından dayanak alan sivil toplum örgütleri ve basın kuruluşlarına yönelik ‘foncu’ suçlamalarını anımsatarak, “Zaman vakit iktidar mensupları ve onlara yakın basın organları yurt dışından dayanak alan gazeteleri, sivil toplum örgütlerini eleştirirler. İşte bugün yazgının cilvesi olarak konuştuğumuz kanunla aslına bakarsanız bu iktidar artık milyarlarca euroyu, AB fonlarını kamu kurumlarında kullanmak için önümüze milletlerarası muahede getirdi” dedi. Çakırözer, geçmişte de yeniden birçok projede AB fonları kullanıldığını anımsatarak, “Bu fonları kullanarak şaşaalı merasimlerle yargı ıslahatları, insan hakları hareket planları bile açıkladınız” tabirini kullandı.
Çakırözer şunları kaydetti:
“Bu fonların Türkiye’ye hakikaten faydalı olabilmesi için hakikat yerde, yanlışsız emelle, somut tesir üretecek halde kullanılmaları gerekir. Öncelikle Türkiye’de sahiden yüzünü demokrasiye, hukukun üstünlüğüne dönmüş bir iktidara muhtaçlık var. Türkiye’nin temel eksiği işte bu. Biz, iştirak öncesi fonları konuşuyoruz fakat ortada bir iştirak süreci kalmadı bu iktidar sayesinde. Ortada yalnızca kazanılmış hakkımız olarak adaylığımız var lakin Avrupa Birliği evraklarında artık bu söze yani tam üye adayı olduğumuza dahi yer verilmiyor. Sorumluluğun bir yanı Avrupa’da yükselen ırkçılık ise, Türkiye üzerinden oy devşirmeye çalışan siyasetçiler ise, öbür yüzünde AKP iktidarında, tek adam rejiminde, hukuk alanında, demokrasi alanında, hak ve özgürlükler alanında yaşanan büyük geri gidiş var. Evvelden, Türkiye’yle ilgili AB evraklarında ilerleme ya da ahenk tabirleri geçerdi, artık bunlar hayal! Tam aksine, Avrupa Birliği olsun, Avrupa Kurulu olsun artık evraklarında demokrasisi gerileyen bir Türkiye’den bahsediyor”
“Sormak hakkımız değil mi, neden ülkemiz ileriye değil de geriye gidiyor? Zira siyasi irade, yani AKP, yani saray rejimi gerçek manada bu projelerin ardında durmuyor. Demokrasisi güçlü, ömür standardı güçlü bir Türkiye istemiyor. Nereden biliyoruz? Zira bu fonların kullanımında, her bir projenin vatandaşın, sivil toplumun iştirakiyle tasarlanması uyumu gerekir lakin bu iktidar, demokrasiden korktuğu için gerekli olan o alanda çalışan dernekleri, sivil toplumu toplantılarına dahi çağırmıyor, o vakit da istenen sonuca ulaşılamıyor. Projelerin en büyük eksikliği şeffaflık, hesap verebilirlik. Sivil toplum dışlandığı için bu alanda da kâfi kontrol yapılamıyor.”
“AİHM kararlarına uyulmadı”
“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına ahenkte yaşanan ihlallerin engellenmesi için hareket planı yapmışız ve uygulanmasına dayanak için 5 milyon euro kullanmışız. Yeniden, ceza-adalet sisteminin güçlendirilmesi ve AİHM ihlallerinin önlenmesi için 2 milyon euro fon kullanmışız. Pekala, sonuç? Sonuç yüz kızartıcı! Türkiye AİHM kararlarını uygulamadığı için yaptırımlarla karşı karşıya hem de kurucu üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nde. Osman Kavala kararı, Selahattin Demirtaş kararı yalnızca onlar da değil, binlerce ihlal kararı var.
Alevi yurttaşlarımızın en temel hak ve özgürlükleri konusunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin verdiği kararlar ortada, o kararlar da uygulanmıyor. Geçen hafta hiç alakasız bir vergi torbasının bir köşesine sıkıştırmaya çalıştınız. Milyonlarca Alevi yurttaşımızın inanç özgürlüğü bağlamında haklı taleplerini yok sayıp bir elektrik faturasıyla onları kandırmaya çalıştınız.
AİHM ihlal kararı veriyor, neden uygulanmıyor? Bu fonlarla o kadar eğitim aldırıyoruz, program uygulatıyoruz! Bu ihlallerin sorumlusu kim? Alışılmış ki saraydaki şahsın rejimi, natürel ki AKP iktidarı. Diğer bir örnek, Anayasa Mahkemesinin temel haklar alanındaki kararlarının faal uygulanmasını desteklemek için 5 milyon euroluk proje yapılmış. Pekala, hani, nerede o faal uygulama? Anayasa Mahkemesi Türkiye’de söz ve basın özgürlüğünü yok eden erişim yasaklarının hak ihlali olduğuna karar verdi ancak bu iktidar erişimi engellenen haber ve site sayısını her geçen gün artırıyor. Ucu iktidara, saraya dokunan her yolsuzluk, rüşvet, taciz, torpil haberi erişim pürüzü altında. Bakın, 2021 yılında tam 107 bin “web” sitesine, 5.436 habere erişim pürüzü getirildi. İşte, gördük, o da yetmiyor artık topyekûn interneti karartıyorsunuz. Hangi hakla, hangi yetkiyle diye sorduğumuzda cevap dahi veremiyorsunuz.
İç güvenlik dalının sivil nezaretinin güçlendirilmesi için 5,4 milyon euro alınmış, alınmış da ne olmuş? Bakın, Türkiye’nin dört bir yanında yurttaşlarımız en demokratik hakkı olan protesto hakkını kullanamıyor. 1 Mayıs, Seyahat direnişi, 25 Kasım protestolarında polisimize vatandaşları yaka paça susturma talimatı veriliyor. Yalnızca onlar da değil, haber takibine giden basın işçisi arkadaşlarımız da darp ediliyor, cop yiyor, tehdit ediliyor.
“Sivil toplumu yok ettiniz”
Bu AB fonlarının kullanımında sivil toplum örgütleri değerli bir aktör olmalı, olmazsa olmaz konumdalar. Hatta yalnızca sivil toplumun gelişebilmesi için yürütülen projeler var bu fonlarla ancak bakıyoruz kara parayla, kitlesel imha silahlarının finansmanıyla gayret ismi altında bu Meclis’ten çıkarılan kanunla sivil toplumu yok etmektesiniz. İktidarın güzeline gitmeyen dernekler, iktidarın siyasi yönlendirmesiyle yapılan kontrol tacizleriyle, yargılamalarla susturulmak isteniyor. Türkiye’de bayana karşı şiddetle gayrette en tesirli yasal teminat olan İstanbul Sözleşmesi’nden hukuksuz bir gece yarısı kararıyla çıktığınız yetmedi “Kadınlar öldürülmesin, yaşasın.” diye çaba veren dernekleri, Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformunu kapatmak istiyorsunuz. 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddetle Çaba Günü’nde hakları için çaba veren bayanları şiddet uygulayarak susturdunuz, gözaltına aldınız. O vakit, pahalı milletvekilleri, ne oldu hareket planlarınıza, ne oldu uygulama dayanak projelerinize? Koca bir hiç, koskoca bir hiç.
Tabii, bu yardımlardan yararlanalım. Bu yardımlar ülkemizin, vatandaşlarımızın faydasına, hayrına sonuçlar versin. Bunun için dayanak verelim, çaba ortaya koyalım. Yeterli fakat bu kadar milyar euro, trilyon lira proje var, bu kadar insan gayret harcıyor tıpkı fonlar öbür ülkeleri ve halklarını Avrupa’ya yakınlaştırırken, AB üyesi yaparken neden Türkiye’de aykırısı oluyor. Avrupa’nın yanlışları var lakin kusurun büyüğü bu iktidarda. AİHM kararlarına uyulması için proje yaptırıyorsunuz ancak herkesten evvel kendiniz uymuyorsunuz. Yargı bağımsızlığı, hukukun üstünlüğü, söz özgürlüğü, bağımsız kurumsal yapılar, güçler ayrılığı prensibi, istikrar, denetleme hepsini ayaklar altına aldıktan sonra Avrupa Birliği’nden değil 4 milyar 100 milyar gelse ne müellif. AB sürecinden kopmak evlatlarımızın geleceğine, onların yaşayacağı bu ülkeye en büyük ihanettir! Ziyandır. Lakin ümitsizliğe yer yok! Millet kendi iradesiyle bu iktidarı, bu iki yüzlü iktidarı iktidardan indirecek ve iktidarı gelecek olan Millet İttifakı yani bizler bugün onayladığımız bu fonları gerçek maksadı doğrultusunda yani demokrasi için, hak için, hukuk için, adalet için; evlatlarımızın kardeşçe birlik içinde, beraberlik içinde, huzur içinde yaşayacağı bir Türkiye’yi yaratmak için kullanacağız ve sonuna kadar da şeffaf, hesap verebilir bir halde denetleyeceğiz.”