CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, Amasra’daki maden faciasına ait olarak TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, “Biz 41 canımızı yitirmişiz, şu sıralarda AKP’den 41 vekil bile yok. Bildiğimiz şey şu; dün kortejlerle Bartın’a gelenler, yarın bu mevzuyu unutup gidecekler. Yazgı, fıtrat edebiyatıyla, sorumluluklarından kaçmaya çalışacaklar. ‘Gerçek suçluları ortaya çıkarın, benim yüreğim lakin o vakit soğur’ diyen anneyi de unutmayacağız ve yemin olsun ki unutturmayacağız” dedi.
TBMM Genel Şurası’nda bugün, maden kazalarının önlenmesine yönelik önlemlerin alınması maksadıyla tüm partiler tarafından verilen araştırma önergeleri görüşüldü. Önerge üzerine kelam alan CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, şunları söyledi:
“Bu, benim bu kürsüde yapacağım en güç konuşma. Ben, oraya yalnızca bir milletvekili olarak gitmedim; o toprakların çocuğu, o insanların kızı, kardeşi ve bir hukukçu olarak gittim. O gece kaygılı bekleyiş sürerken ocağa geri inen madencilerin ‘Kurtaramadık vekilim’ deyip acıyla birbirlerine sarılıp ağlamaları, oğlundan haber alamayan bir babanın ‘Ben de aşağı inmek istiyorum, oğlumu almak istiyorum. Vekilim bana bilgi vermiyorlar, ne olduğunu söyleyin n’olur’ demesi gözümün önünden gitmiyor.
“Yahu biz 41 canımızı yitirmişiz, burada, şu sıralarda AKP’den 41 vekil bile yok!”
Cumhurbaşkanı ‘afet’ diyor fakat, biz bir facia yaşadık. 41 canımızı yitirdik. Şehitlerimize Allah’tan rahmet, sevdiklerine ve ailelerine sabırlar diliyorum. Hepimizin başı sağ olsun. Bizler, temsil ettiğimiz milyonların, maden işçilerinin ailelerinin vicdanı olmak zorundayız. Kortejlerle Bartın’a gelenler, bu vicdandan nasibini alamamış olacaklar ki babasını kaybetmiş iki yaşında çocuğun, eşini kaybetmiş gebe bir bayanın, evladını kaybetmiş bir anne babanın karşısına çıkıp da ‘Bunlar yazgı, sonrasında yeniden olacak’ diyebiliyorlar. Burada başı önde hesap vermesi gerekenler, faciadan sonra, ‘Çok güzel iş çıkardık, bu kadar takımla müdahale ettik, şu kadar saatte madene ulaştık’ da diyebiliyorlar. Yahu biz 41 canımızı yitirmişiz, burada, şu sıralarda AKP’den 41 vekil bile yok.
“Her şey bu kadar yolundaydı, bu kadar uygun denetleniyordu da neden bu acılar yaşandı?”
Dün burada sorumlu Bakan, 25 dakika, bize her şeyin yolunda olduğunu anlattı. Her şey bu kadar yolundaydı, bu kadar güzel denetleniyordu da neden bu acılar yaşandı? Bakan’ın konuşmasından aklınızda ne kaldı? Sayılar mı? Ödenecek tazminatlar mı? Yitirdiğimiz işçilerden birer sayı olarak bahsedemeyiz sayın milletvekilleri. Her biri bir annenin evladı, bir çocuğun babası. Acılı ailelerin kelamlarını bu şuurla dinleyin. Diyorlar ki ‘Biz tazminat istemiyoruz. 100 otomobille geliyorlar. Bu çocuklar yetim kaldı. Gencecik evlatlarımız yanmasaydı da yaşasaydı’. Diyorlar ki ‘İşçileri çıkarıp orayı temizleyeceklermiş. O denli demişti. Toptan paklık yaptılar, evlatlarımızı temizlediler. Toptan temizlediler’. Bu ocağa yıllarını vermiş maden emeklisi bir baba diyor ki “Sorunun tedbirsizlikten kaynaklandığını söyleyemediler. Üstü kapatılmasın, öbürleri da ölmesin diye kanımın son damlasına kadar takip edeceğim’. Bir şehit eşi, ‘11 aylık bebeğim var, önümüzdeki ay doğum günü yapacaktık. Bak, çorap kokluyorum ben’ diyor.
“Biz, bu hükümetin adaletine güvenmiyoruz”
Diyebilirsiniz ki ‘bunlar argüman; soruşturma açıldı, bakılacak, incelenecek’. Lakin biz, bu hükümetin adaletine güvenmiyoruz. Güvenmiyoruz zira, 2013’te 8 çalışanımızı kaybettiğimiz Kozlu’nun baş sorumlusu Kazım Eroğlu, ceza almıştı, cezası indirildi, sonra infaz maddelerinden, bu ceza isimli para cezasına çevrildi. Cezasız kalması yetmezmiş üzere, isimli para cezasını hâlâ öderken gittiniz, TTK Genel Müdürü yapıp ödüllendirdiniz. Bu Genel Müdür’ün bir de yardımcısı vardı, artık emekliye ayrıldı; İsmail İtimat. 2010’da 30 emekçimizi kaybettiğimiz Karadon faciasının baş sorumlusuydu. Yargılandı, cezalandırıldı. Cezası indirime uğradı, isimli para cezasına çevrildi. Cezasız kalması yetmezmiş üzere, gittiniz Genel Müdür Yardımcısı yapıp ödüllendirdiniz.
“Soma’da sorumlular yalnızca birkaç gün mahpusta kalarak cezasız kaldı”
Bu ülke, yüzyılın en büyük maden faciasını yaşadı Soma’da. Dava 7-8 yıl sürdü. Yargıçlar değiştirildi. Evraklara el kondu. Sonuç, sorumlular yalnızca birkaç gün mahpusta kalarak cezasız kaldı. Üstelik orada maden çalışanına tekme atan devrin Başbakan müşaviri, hiçbir ceza almadığı üzere, ticari ateşe olarak atandı. Artık, bu hükümetin bakanı çıkmış dün burada, ona güvenmemizi bekliyor.
“Delil karartma kuşkusuna karşın bu amirler ocağa girdi mi, girmedi mi?”
Buradan soruyorum; savcılar idari binaya giriş çıkışları ne vakit denetim altına aldı? Meczuplarının tamamına ne vakit el kondu? Bu sırada şüphelilerin, idari müdürlerin, yetkililerin ocağa girmesine müsaade verildi mi? Yani kanıt karartma kuşkusuna karşın bu amirler ocağa girdi mi, girmedi mi? Ağustosta kontrol yapıp onay veren kuşkulu bakanlık denetmenleri, artık kurulan tahkikat kuruluna hangi sıfatla alındılar?
Sayıştay raporunun 8 bulgusu var. Bakan, birinin bile yanıtını vermiyor. ‘Burada çalışan personel az’ diyor Sayıştay. Bakıyoruz, geçtiğimiz yıllarda binlerce çalışanı olan yerin artık sadece 500-550 emekçisi var. Bu madenin yıllara nazaran üretim ve emekçi sayısı nasıl değişti? Sonra, ‘Alınan tedbirlerde aksamalar var’ diyor Sayıştay. Sayın Bakan burada geçiştirdi, lakin Sayıştay açıkça gaz içeriklerinin yüksek olduğunu, riskin arttığını, bu nedenle burada mevzuat kararlarının yanı sıra ‘Kurum Degaj Yönergesi’nin uygulanması gerektiğini yazıyor. Bunlar uygulandı mı? Bakan bunlara yanıt vermiyor. Sayıştay, ‘İş güvenliğinde aksama var’ diyor. Bunlarla ilgili bakanlık süreç yaptı mı? 25 dakika konuşan Bakan, maalesef buna da bir karşılık veremiyor. ‘Metan boşalması’ diyor Sayın Bakan, lakin bunun nedenine ait tek söz çıkmıyor ağzından. Bir evvelki vardiya erken mi çıkarıldı? Öyleyse şehitlerimizin olduğu 16-24 vardiyası neden çalıştırıldı? Vardiya değişiminde gaz ölçümü neydi? Sayın Bakan’ın burada bunları anlatması gerekirdi.
“Suudi kral ölünce yas ilan ediliyor, lakin Amasra için yas bile edilmiyor”
Deniliyor ki ‘Resmi makamdan olmayan argümanlara güvenmeyin’. Pekala o vakit aslını siz söyleyin, biz dinleyelim. Burada metrajına uygun en son sondaj çalışması ne vakit yapıldı? Havalandırma sistemleri ne vakit denetim edildi? Genel müdür değişikliğinden sonra bu kurumdan kaç kişi ayrıldı? Gelen idari amirler atanırken liyakat prensipleri göz önünde bulunduruldu mu? Facianın üzerinden beş gün geçti ya beş koca gün. Hâlâ ne bir vazifeden alma var ne bir gözaltı var. Bu nasıl bir soruşturma? Gelecek seçimlerde partiniz kaç bireye ne kadar kömür yardımını yapacak? Bu kömürü nereden karşılayacaktınız? Yoksa bu kurumun üzerinde bu yüzden mi bir üretim baskısı vardı? Bu ülkede beşere paha verilmiyor. Diğer gelişmiş ülkelerde bunlar yaşanmıyor. Suudi kral ölünce yas ilan ediliyor, lakin Amasra için yas bile edilmiyor.
“Kader, fıtrat edebiyatıyla, sorumluluklarından kaçmaya çalışacaklar”
Bildiğimiz şey şu; biz, buradaki soruların beş mislini soru önergesi olarak verdiğimizde, aylarca karşılık alamayıp üç beş cümleyle geçiştirileceğiz. Bildiğimiz şey şu; dün kortejlerle Bartın’a gelenler, yarın bu mevzuyu unutup gidecekler. Mukadderat, fıtrat edebiyatıyla, sorumluluklarından kaçmaya çalışacaklar. Ve bildiğimiz şey şu ki ocağına ateş düşen 41 mesken, bir daha asla eskisi üzere olmayacak.
“Yemin olsun ki unutturmayacağız”
Biz, ‘Bu işin peşini bırakmayacaksın değil mi’, ‘Abla orada devlet yokmuş’ diyen Rabia’yı da babasının tabutu önünde elindeki fotoğrafı gösterip ‘Bak, bu benim babam’ diyen 2,5 yaşındaki Miray’ı da madendeki altı arkadaşını çıkarıp kendi geri dönemeyen Elisa’nın babası Yener’i de unutmayacağız. Biz, ‘24 yaşındayım ben, dul kaldım, geçer mi bu? Yanmış kocamı öpemedim ben, hızı yanmış, bacağı yanmış, kolu yanmış. Ben hayat arkadaşımdan korktum, öpemedim, canı yanar diye’ diyen acılı eşi de ‘Sizden tek isteğim var; bu cürmü da ölülerin üzerine atmasınlar. Gerçek suçluları ortaya çıkarın, benim yüreğim lakin o vakit soğur’ diyen anneyi de unutmayacağız ve yemin olsun ki unutturmayacağız.
“Güneşi görmek için karanlığı kazıyanlara selam olsun”
Bu cinayette de Soma’da, Ermenek’te, Kozlu’da hukuku faal uygulamayanların parmağı var. İnsan hayatı sizin rantlarınızdan çok daha kıymetli. ‘Kader’ diyen başkanlar, binlerce müdafaayla kuşansa da gelip burada hesap verecekler. Biz, sorumlular tek tek hakim karşısına geçip hesap verene, cezalandırılana kadar bu davanın takipçisiyiz. Güneşi görmek için karanlığı kazıyanlara selam olsun.” (ANKA)