EPAAKP ve MHP önderlerinin “cumhurbaşkanı adayını açıkla” baskısına rağmen, altılı masada yer alan muhalefet partilerinin seçim sürecini bekleme tavrında şimdilik değişiklik yok.
Ancak muhalefetin adayının Genel Lider Kemal Kılıçdaroğlu olmasına “yüksek ihtimal” gözüyle bakılan CHP’de, hesaplar da büyük ölçüde buna nazaran yapılıyor.
CHP kulislerinde seslendirilen görüşe nazaran altılı masadan aday olarak çıkması halinde Kılıçdaroğlu, genel başkanlık rozetini çıkarıp yerine bir vekil atayacak, seçimi kazanması halinde de parti vazifesinden istifa edecek ve partide kurultay süreci başlayacak.
Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde geçiş süreci boyunca birçok yetkisini parlamenter sistem unsurlarına nazaran paylaşacak.
Siyasi kulislerde en çok konuşulan bahislerin başında, muhalefetin cumhurbaşkanı adayının kim olacağı geliyor.
Altılı masada yaygın görüş, adayın CHP’li bir ismin olacağı tarafında.
CHP ise hesaplarını Genel Lider Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına nazaran yapıyor.
Hatta Kılıçdaroğlu’nun aday olması ve cumhurbaşkanı seçilmesi halinde atılacak adımlara ait strateji üzerinde çalışılıyor.
‘PARTİ ROZETİNİ ÇIKARACAK, YERİNE VEKİL ATAYACAK’
CHP kulislerinde aday olması halinde Kılıçdaroğlu’nun yapacağı birinci işinin parti rozetini çıkarmak olacağı söz ediliyor.
Parti içinde kimi yöneticiler, partinin seçim sürecinde genel lidersiz kalmaması ve seçimden çabucak sonra kurultay telaşı yaşanmaması için 5-6 ay üzere vazifede kalabileceğini savunsa da yüklü görüş, aday olması halinde Kılıçdaroğlu’nun parti rozetini çabucak çıkaracağı istikametinde.
Kılıçdaroğlu’nun bu bahiste son derece hassas olduğuna dikkat çeken birtakım parti yöneticileri, 2018 seçimlerinde partinin adayı Muharrem İnce’nin de parti rozetini çıkardığını anımsatıyorlar.
Ancak İnce’den farklı olarak Kılıçdaroğlu genel lider olduğu için, genel lider vekilliği formülü düşünülüyor.
CHP tüzüğü, genel liderin yokluğunda Merkez İdare Konseyi (MYK) üyelerinden birisini yerine vekaleten atamasına ve genel liderin yetkilerini kullanmasına imkan tanıyor.
Bu çerçevede, seçim sürecinde partinin genel lidersiz kalmaması ve bir kurultay mecburiliği doğmaması için Kılıçdaroğlu’nun aday olduktan sonra yerine genel lider vekili atayacağı tıpkı vakitte genel sekretere de, cumhurbaşkanı seçilmesi halinde genel başkanlıktan istifa edeceğine ait bir dilekçe verebileceği tabir ediliyor.
Bu hesaba nazaran Kılıçdaroğlu, cumhurbaşkanı seçilmesi halinde genel başkanlık istifa edecek ve genel başkanvekili partiyi tüzükte öngörülen mühletler içinde kurultaya götürecek.
YETKİ KULLANIMINA DÖRT KRİTER
Güçlendirilmiş parlamenter sistem taahhüdüyle seçime gidecek olan altılı masada yer alan partilerin temsilcilerinden oluşan komite, geçiş süreci planlaması için çalışmalarını sürdürüyor.
Ancak masada yer alan partilerde ortak görüş, fiili parlamenter sistem uygulanması ve bu çerçevede mevcut sisteme nazaran seçilecek cumhurbaşkanın yetkilerinin de buna nazaran dizayn edilmesi tarafında.
CHP kulislerinde cumhurbaşkanının yetkilerine ait dört temel kriter lisana getiriliyor.
Bunlar:
- kullanabileceği yetkiler,
- anayasa ve maddelerde olmasına rağmen kullanmayacağı yetkiler,
- hükümet ile ortaklaşa kullanacağı yetkiler
- ve Cumhurbaşkanı’nın yerine kullanılacak yetkiler olarak söz ediliyor.
Cumhurbaşkanının kullanmayacağı yetkilerle ilgili “Mesela, partisinin vilayet liderini atamayacak yahut kayyum atamayacak” değerlendirmesi yapılırken, “yerine kullanılacak yetkiler” kapsamında da rektör ataması gösteriliyor.
Seçilecek cumhurbaşkanının rektör atama yetkisi bulunmasına rağmen, üniversite öğretim üyeleri ve öğrencilerin seçimi doğrultusunda atama yapabileceğine dikkat çekiliyor.
Müştereken kullanacağı yetkilere de hükümette vazife alacak cumhurbaşkanı yardımcısı ve kabine üyelerinin atanması yahut eşgüdümü üzere parlamenter sistemde kullanılan yetkiler örnek gösteriliyor.