Ergani’de 12 bin yıllık olduğu bilinen, birinci ziraî faaliyetlerin başladığı yerlerden biri olarak kabul edilen ve neolitik devranın izlerini taşıyan Çayönü Zirvesi’nde, 3 sandık mezar daha bulundu. Bu mezarların geçen yıl bulunan 5 bin yıllık sandık mezarın devam niteliğinde olduğu belirtildi.
Prof. Dr. Aslı Erim Özdoğan başkanlığındaki hafriyat çalışmalarında ortaya çıkarılan 3 mezardan 1’i ise açıldı. İçi toprakla dolu olan mezarın antropolog eşliğinde inceleneceği, içerisindeki gereçlere nazaran de tarihlendirileceği bildirildi.
Mezarlardan birinin çok yıprandığını, bilhassa 3’üncü mezarla ilgili tarihi bilgi vermenin şimdilik erken olduğunu belirten Özdoğan, “Geçen seneye nazaran, biraz alan genişlettik. Artık 2 farklı vakit dilimi içerisinde çalışıyoruz. Milattan evvel 3’üncü bin periyodunda çalışıyoruz. 3’üncü bin yıla ilişkin geçen sene bir yapı ve onun birtakım eklentilerini bulmuştuk. Bu yapının devamını bu sene araştırdık” dedi.
BAKIRIN İŞLENDİĞİ BİRİNCİ YER: ÇAYÖNÜ TEPESİ
Mezarlar ile ilgili tarihlendirme sürecinin antropolog eşliğinde yapılacağını kaydeden Prof. Dr. Özdoğan, “Açılan mezarın içerisindeki ikrama yahut öteki şeylere nazaran, tarihlendirme etabına geçeceğiz. 10 günden aşağı sürmeyeceğini düşünüyoruz. Sandık mezar geleneği aslında bütün kuzey Mezopotamya’da karşımıza çıkan bir olay. Kuzey Mezopotamya’da tek Çayönü değil; hatta Çayönü’nden bir modül daha eski yerleşmeler de var” diye konuştu.
Çayönü ile ilgili de Prof. Dr. Özdoğan, şunları söyledi:
“Çayönü’nün öteki bir ehemmiyeti de şu anki bilgilerimize nazaran, birinci bakırı kolay bir teknoloji ile işlemeleri. Isıtarak ve dövüp, çoklukla boncuk yahut küçük bir zer yapıyorlar. Lakin bakırı alıp, kullanan, işleyen ve dünyaya tanıtan yer; Çayönü. Sandık mezarlar, antropolojik açıdan değerlidir. Dışarıdan çok müdahale olmadığı için DNA’sını araştırma imkanı veriyor.”