Yeni yapılan bir çalışmaya nazaran, hassas koku sistemleri sayesinde karıncalar, insanlarda kanser teşhisinde kullanılabilir.
BBC Türkçe’nin aktardığı habere nazaran araştırmanın baş muharriri Baptiste Piqueret, “Karıncalar, on dakika içinde farelerin idrarında kanseri tespit etmek üzere eğitilebilir” dedi.
Piqueret saha araştırmasına 2017’de başladı ve karıncaları sağlıklı hücreler ve laboratuvarda büyütülen kanserli hücreleri ayırt etmeleri için eğitebiliyordu. Şimdiyse Piqueret ve takımı bir adım daha ilerledi ve karıncaları, farelerdeki tümörleri fark edebilmeye başladı.
Piqueret ve grubu ksenogreft (yabancı doku aşısı) ismi verilen bir teknik kullanıp, farelere insanlarda görülen göğüs kanseri dokularını yerleştirip, tümörün büyümesine müsaade verdiler. Daha sonra hem kanserli hem de hasta farelerden idrar örnekleri topladılar.
Piqueret “Eğitim sırasında karıncaları yuvarlak bir alanda topladık ve kanserli farelerde aldığımız idrarın yanına ödül olarak yiyecek koyduk” diyor. Karıncalar ödül olarak verilen yiyeceği buldukça, mükafatı kanserli hücrelerle ilişkilendirdiler ve tanımayı öğrendiler.
Piqueret “Hücreler fabrika üzere, yaşamak için besine gereksinimleri var ve atık üretiyorlar. Kanserli hücreler de kokuda tespit edilebilen bir atık üretiyorlar” diyor.
‘Çok yararlı bir araç olabilirler’
Yani çalışmada, kanserli hücrelerin idrarda ya da nefeste tespit edilebilen muhakkak bir organik yapıya sahip oldukları belirlendi.
Peki, karıncalar insanlarda kanser teşhisinde kullanılabilir mi? Piqureet “Henüz değil” diyor ve “Daha ileri gitmemiz için insan idrarını test etmemiz gerekiyor” diyerek bunun fare idrarını test etmekten daha karmaşık olabileceğini vurguluyor.
Çünkü, karıncaların insanlardaki kanserli hücre kokusunu alabilmesi için, yaş, cinsiyet, beslenme alışkanlığı ve her beşere mahsus koku üzere çok farklı değişkenler var. Fakat bilim insanı, bu mevzuda daha fazla araştırma yapmaya kararlı ve karıncaların teşhiste son derece yararlı ve çok fazla eğitim gerektirmeyen bir araç olabileceğine inanıyor.
“Bir öbür avantajı ise, karıncaların koloniler halinde yaşamaları ve birbirleriyle bilgi paylaşmaları” diyen Piqueret, koloninin yüzde 10’unun eğitilmesi halinde bu bilgiyi başkalarına yayabileceklerini kaydediyor.