Seyhan Akıncı – Alan Kurdi’nin cansız vücudu kvıyıya vurduğunda unutursak kalbimiz kuruyacaktı. Meğer artık “O kimdi ?” diye bir düşündünüz tahminen de… Mültecilerle kurduğumuz ilgi bir müddettir “yük” oldukları kanısından öteye gitmiyor. Her “kötülüğün” altından onlar çıkıyor! Çıkmadımı da yerli ve ulusal bir sessizliğe bürünüyoruz. Kendilerinden çalınan hayat karşılığında bir modül özgürlük için bekleyen milyonlar var dünyanın her yerinde. Ve tekrar dünyanın her yerinde konfor kaçırmayı seven sanatkarlar var. Bunlardan biri de heykel, enstalasyon, küratörlük, fotoğraf ve sinema alanlarındaki çalışmalarıyla tanınan Çinli aktivist sanatçı Ai Weiwei. Weiwei, imza attığı son çalışmasıyla insanların insanlığa ördüğü duvarı anımsatıyor.
Sömürgecilik tarihi
Ai Weiwei, her yıl 25 Haziran-10 Ekim tarihleri ortasında Kanada’daki Quebec City’de düzenlenen açık hava sanat şenliği Passages Insolites kapsamında Akdeniz’i geçmeye çalışan Suriyeli mülteciler tarafından kullanılan iki bin can yeleğini bir ortaya getirdi. Çalışmada yer alan can yelekleri, Yunanistan’ın Midilli adasının kıyılarından toplanıp Kanada’ya getirilerek Quebec City kentinde bulunan 17. yüzyıldan kalma tarihî sur duvarına yerleştirildi. Bu duvarın göç ve sömürgecilik tarihi için de sembolik bir manası var. Surun kesimi olduğu Royal Battery, 1691’de Fransızlar tarafından İngiliz ataklarından korunmak için inşa edilmişti. 10 günlük çalışmayla tamamlanan eser için burayı seçmelerinin nedeni olarak Kuzey Amerika’nın kendi göç ve sömürgecilik tarihini vurgulamak istediklerinin altını çizen Weiwei, “Sanat hayattır, hayat sanattır. İkisini birbirinden ayırt edemem” diyor. Sanatçı, daha evvel Viyana, Kopenhag ve Berlin’de de mültecilerin can yeleklerinden oluşan çalışmalara imza atmıştı.
Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nün sahibi
Suriyeli mültecilere ilişkin iki bin can yeleğiyle oluşturduğu yapıtla bir kere daha mülteci problemine dikkat çeken Ai Weiwei, daha evvel de tıpkı sorunu “Human Flow” isimli belgeselle ele almıştı. Ai Weiwei’nin birinci uzun metraj filmi olma özelliğini de taşıyan belgeselin çoğunluğu Midilli Adası’nda çekilmişti. Belgesel, 23 farklı ülkedeki 40 mülteci kampındaki çekimler ve röportajlarla dünyanın gözlerini diğer tarafa çevirmeyi tercih ettiği bir gerçeği tam merkezden aktarıyordu. Yoksulluk, iklim krizi ve savaş üzere nedenlerle ülkelerini terk etmek zorunda kalanların kıssalarının anlatıldığı belgeselin yanı sıra yapıtlarında “ötekilere” yer veren Ai Weiwei insan hakları ihlallerini çalışmalarında gündeme getirmesi nedeniyle 2017 yılında Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nün de sahibi olmuştu.
Kenyalı çocukların umutları vakit kapsülünde
Zaman dünyanın tüm çocukları için tıpkı akmıyor şüphesiz. Ve tekrar tıpkı şeyleri getirmiyor her çocuğa. Çocukların geleceğe dair hayallerini içine hapseden vakit kapsülü büyük umutlarla geçtiğimiz günlerde Nairobi’nin Eastlands Kütüphanesi’nin toprağına gömüldü. 21 Temmuz 2032’de açılacak vakit kapsülünü Kenya’nın halk kütüphanelerinin onarımına öncülük eden Book Bunk yarattı. Nairobi’deki kütüphaneyi kullanan çocuklardan ülkeleri için umutlarını paylaştıkları mektuplar yazmaları istendi. Önümüzdeki 10 yılda Kenya’nın geleceği ne olacak ve buna nasıl ahenk sağlamak istiyorlar? Kenya’dan siyasi, toplumsal, ekonomik ve kültürel olarak ne istiyorlar? Lokal görsel sanatçı Ami Doshi Shah tarafından tasarlanan vakit kapsülü Uluslararası Vakit Kapsülü Topluluğu tarafından da kayıt altına alındı. Vakit kapsülü ile Kenya’nın mirasını korumak ve sıradan insanların tecrübelerine odaklanmak amaçlanırken projenin bir öbür ayağında Nairobi kütüphanelerinin dijital arşivleri için de değerli çalışmalar yürütülüyor.