Pelin Akdemir-Vecdi Erbay
TFF 2. Lig Beyaz Küme 23. hafta maçında 5 Mart Pazar günü Bursa’da Bursaspor ve Amedspor karşılaştı. Maç öncesinde ve esnasında Amedspor oyuncularına fizikî ve kelamlı taarruzlar gerçekleştirildi. Müsabakada Bursaspor tribünlerinde bir küme, 90’lı yıllarda faili meçhul cinayetlerle özdeşleşen “Beyaz Toros” arabasının pankartı ile “Yeşil” kod isimli Mahmut Yıldırım ve Kurtlar Vadisi dizisinde “Yeşil”i oynayan “Pala” karakterinin posterlerini açtı. Maçta alana pet şişelerle birlikte bıçak ve mermi atıldı. Olaylara karşın oynanan müsabakada Bursaspor, Amedspor’u 2-1 yendi.
Tepki toplayan olaylara ait Bursa’daki spor yorumcuları, atakların yanlış olduğunu belirterek 2010 ve 25 Eylül 2022’de yaşanan olayların da konuşulması gerektiği söyledi.
GÖZALTINA ALINAN 9 KİŞİ HÜR BIRAKILDI
Pankartlara ait İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, toplumsal medyadan “Bursa’daki futbol karşılaşmasında, futbol seyrinin dışındaki görseller kabul edilemez ve sporla bağdaştırılamaz. Bu görsellerin stada sokulmasında zafiyet gösteren kamu vazifelileri ile ilgili soruşturma başlatılmış ve ilgili kamu vazifelileri açığa alınmıştır” açıklamasını yaptı. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında 3’ü stadyumda misyonlu özel güvenlik sorumlusu olmak üzere 9 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Emniyetteki süreçlerinin akabinde Bursa Adliyesi’ne sevk edilen 9 kişi, isimli denetim kaidesiyle hür bırakıldı.
Bursaspor Kulübü ve birtakım kulüp vazifelileri, Amedspor maçı öncesi ve karşılaşma esnasında yaşanan ataklar ve tezahüratlar nedeniyle Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu’na (PFDK) sevk edildi.
‘MAÇIN OYNANMASINA MÜSAADE VEREN TFF SUÇLUDUR’
HDP ve Yeşil Sol Parti Bursa vilayet örgütleri tarafından olaylara ait açıklamada bulunuldu. HDP’nin açıklamasında, “Buna yol veren başta Valilik ve Emniyet olmak üzere, maçın oynanmasına müsaade veren TFF, o kabahat ögelerinin alana taşınmasına müsaade veren ve alanda dahi tedbir almayan tüm vazifeliler açık formda hatalıdır, suça bulaşmıştır. Derhal istifa etmelidirler. ‘Hükümet istifa’ seslerine bir kaşık suda fırtına koparanlar, açık ırkçılık karşısında sus pus olmuşlardır” denildi. Yeşil Sol Parti’den yapılan açıklamada ise “Dünden beri Amedspor üzerinden hangi berbatlığın örgütlenmek istendiğini çok düzgün biliyoruz. Bilhassa seçimlere kaotik bir ortamda girmeye hazırlanan iktidar aklının farkındayız. Zelzeleye üç gün seyirci kalan devlet, Amedspor’a karşı yapılan örgütlü linçe de seyirci kalmıştır” sözleri kullanıldı.
‘CAMİA IRKÇI OLSAYDI BENİ LİDER SEÇMEZDİ’
Eski Bursaspor Lideri Emin Adanur, açılan posterlerin yanlış olduğunu belirterek, “Bunun üzerinden tüm camiayı ırkçı olarak yargılamak son derece yanlıştır. Bursaspor tribün liderliğini yapan Mehmet Güzelsöz Diyarbakırlı’dır. Bursaspor ırkçı olsaydı zati bu tribünlerin ağabeyi ya da tribünlerin başkanı Diyarbakırlı birisi olamazdı. Ben Doğuluyum, Kürt’üm. Topluluk ırkçı olsaydı beni lider seçmezdi” dedi. Adanur, olayların 2010 yılında başladığını söyledi.
Bursaspor’un şampiyon olduğu 2010 yılında Bursa’da oynanan Bursaspor-Diyarbakırspor maçında İstiklal Marşı okunurken taraftarların kimilerinin ıslıklamasıyla olaylar başladı. Tıpkı sene Diyarbakır’da oynanan maç alana atılan hususlar nedeniyle yalnızca 8 dakika sürdü. Oyuncular ve beraberindeki Bursaspor heyeti, kenti emniyet güçlerinin denetiminde terk etti. 2016 yılından bugüne kadar Bursaspor ve Amedspor 3 kez karşı karşıya geldi. Ligin birinci yarısında 25 Eylül 2022’de Bursaspor’un Amedspor’a konuk olduğu maç, TRT’de yayınlanacağı söylenmesine karşın yayınlanmadı.
‘İKİ KADRO FARKLI KÜMELERE VERİLEBİLİRDİ’
Bursa’daki spor yorumcuları, tribünde ‘Beyaz Toros’ ve ‘Yeşil’ lakaplı Mahmut Yıldırım’ın posterlerinin açılması ile akınları gerçek bulmadıklarını belirterek 25 Eylül’de yaşanan olayların da konuşulması gerektiğini düşünüyor. “Dünün olayı değil” diyen spor yorumcusu Süha Gürsoy, 2010 yılında ve 25 Eylül’deki olayları hatırlattı. Gürsoy, “Tasvip etmediğimiz olaylar yaşandı. Bu işin başındaki kurum Türkiye Futbol Federasyonu’dur. Yıllardır süren gerginliğe karşın bu iki grubu dönem başında tıpkı kümeye alarak bombanın fitilini ateşlemiştir. İki grup farklı kümelere verilebilirdi. Fakat federasyon iki ekibi tıpkı kümeye alarak olayların yaşanmasının önünü açmış oldu” dedi.
Bursaspor taraftarının davranışlarını hakikat bulmadığını ancak günah keçisi ilan edildiklerini söyleyen Anadolu Gazeteciler ve Spor Müellifleri Derneği (AGSYD) Lideri İbrahim Erdoğan, “Sporda şiddeti önlemenin yolları bir tarafa müsamahalı davranıp, bir tarafı günah keçisi ilan ederek olmaz. Yanlış her yerde yanlıştır. Hepsine tıpkı yansıyı göstermek gerekir. Tribündeki olayları, bir küme taraftarın kabul edilemez davranışı olarak görüyorum. Bursaspor taraftarının tamamına mal edilmemesi gerekir. Haberi olmayan binlerce taraftar var” diye konuştu.
‘UTANCIN DİNİ, LİSANI, IRKI OLMAZ’
Spor yorumcusu Tolgay Ataokay, 2010’da Bursaspor’un şampiyonluğu ile sona eren dönemden bu yana iki kent ortasında gerginliğin arttığını, iki tarafında geri adım atmadığını belirtti. “Bursa’da utanç verici bir şey (maç diyemeyeceğim) izledik. Fakat birebir şeyi ligin birinci devresinde Diyarbakır’da da izlemiştik. Utancın dini, lisanı, ırkı olmaz, utanç utançtır” diyen Ataokay, dünya sporunda görülen bu stil çekişmelerin Türkiye’nin günümüz siyasi yapısında da gözüktüğünü söyledi. Ataokay, “Ancak eleştirirken iki tarafa da eşit tarafta bakabilmek çok değerli. Diyarbakır’da oynanan müsabakada 15-16 yaşındaki çocuklara atılanlar (bıçak dahil), Amedsporlu futbolcular tarafından gencecik oyuncuların tartaklanması, müsabakanın canlı yayınlanmamasına reaksiyon göstermeyenlerin, Bursa’da oynanan çaba ile ilgili sert yorumlarda bulunması, adalet terazisinin istikrarını bozdu” diye konuştu.
‘SALDIRIYA UĞRAYAN DİYARBAKIRSPOR CEZALANDIRILDI’
Bursaspor ile Amedspor kadro taraftarları ortasındaki gerginliğin 2019 tarihinde Diyarbakırspor’a Bursa’da yapılan akınlarla başladığını hatırlatan Amedspor Kulüp Lideri Selahattin Yıldırım, “O tarihte Bursaspor taraftarının Diyarbakırspor oyuncularına, yöneticilerine ve taraftarına yaptığı akınların imajları mevcuttur. Kucağında çocuğu olan Diyarbakırsporlu bir babaya bile vahşice saldırdılar. İki ekip ortasındaki gerginlik o tarihten bu yana devam ediyor. Daha sonra Diyarbakır’daki müsabaka, çıkan olaylar nedeniyle yarım kaldı” dedi.
Yıldırım, meydana gelen olaylara karşın Bursaspor’a o tarihte ceza verilmediğini lakin Diyarbakırspor’un bir formda cezalandırılarak amatör kümeye kadar düşürüldüğünü de hatırlattı.
‘BURSASPOR’LA TIPKI KÜMEDE OLMAK İSTEMEDİK’
Yıldırım, sene başında federasyona başvurduklarını belirterek, Bursaspor’la tıpkı kümede yer almak istemediklerini söyledi. Yıldırım, “İki kadro taraftarı ortasındaki gerginliği hatırlatarak hem yazılı olarak hem şifaen Bursaspor’la tıpkı kümede yer almak istemediğimizi ilettik federasyona. Lakin kümelerden 16 grubun da birebir talepte bulunduğunu ve talebimizi kabul etmeyeceklerini söylediler. Hatta biz ısrar edince ‘Korkuyor musunuz?’ diye sordular. Elbette korkmuyoruz lakin biz futbol oynamak istiyoruz ve bu türlü olaylarla anılmak istemiyoruz. Bu nedenle Bursaspor’la birebir kümede yer almak istememiştik” diye konuştu.
Geçen hafta Bursa’da oynanan maçta çıkan olayların, eylül ayında Diyarbakır’da çıkan olaylardan kaynaklandığı tarafındaki değerlendirmelere de değinen Yıldırım, “Sahada ve tribünlerde olay çıkmasın diye elimizden geleni yaptık. Emniyet de gerekli tedbirleri almıştı. Buna karşın alana pet şişelerin, metal paraların atıldığı doğrudur. Fakat alana yanıcı ve gibisi hiçbir unsur atılmadı ve kimsenin burnu kanamadı. Tekrar de iki maç ceza ve 150 bin lira para cezası aldık” diye konuştu.
Bursa’da alana atılan pet su sayısına değinen Yıldırım, “Sahaya o kadar çok su şişesi atıldı ki, bunları su düşüncesi çeken Hatay’a gönderseler kentteki su gereksinimi karşılanırdı” dedi.
‘FEDERASYON LİDERİ TELEFONA KARŞILIK VERMEDİ’
Maç gecesi otelin önünde atılan ırkçı sloganlar nedeniyle siyasetçileri ve federasyon liderini aradığını belirten Yıldırım, “Bizi güç bir müsabakanın beklediğini anlamıştık. Tedbir alınması, müsabakanın olaysız geçmesi için teşebbüslerde bulundum. Federasyon liderini tekraren aradım lakin telefonunu açmadı. Sonraki gün alanda olaylar başlayınca da aradım. Lakin bu sefer telefonunu kapatmıştı. 250 bin kişinin internetten izlediği maçı kesinlikle o da izlemiştir, olayları görmüştür. En azından kendisine bilgiler iletilmiştir. Lakin sessiz kalmayı tercih etti” sözünü kullandı.
‘ORGANİZE BİR HÜCUM VARDI’
Kendisinin de tribünlerde olduğunu söyleyen Yıldırım, “Sahada futbolculara ve kulübedeki teknik heyete ve tribünlerdeki yöneticilere önemli akın olacağı halinde duyum almıştık. Bizi tribünden alana atmayı planlamışlar. Bu bahiste valilikten emniyete herkese ikazlarda bulunduk. Fakat bize, ‘Merak etmeyin, tedbir aldık’ dediler. Ancak bizim güvenliğimizi sağlamak üzere trafik polisi vermişlerdi. Irkçı pankartlar toplumsal medyada paylaşıldıktan ve İçişleri Bakanı’nın açıklamasından sonra çevik kuvvet polisi bizim bulunduğumuz yere geldi. Yani o vakte kadar can güvenliğimizle ilgili önemli hiçbir tedbir alınmamıştı” diyerek, Bursa Emniyeti’nin güvenlik konusunda yetersiz kaldığını söyledi.
Yıldırım, spor kamuoyunun günler öncesinden maçın gergin geçeceğini, bu nedenle maçın seyircisiz oynanmasını talep ettiğini de vurguladı.
Bursa Valiliği ile Bursa Emniyeti’nin duyarsız kalmasını kınadığını belirten Yıldırım, şunları söyledi: “Olaylar aslında gece otelin önünde ırkçı sloganlarla başladı ve sonraki gün alanda ve tribünde devam etti. Lakin hiç kimse, hiçbir kurum olayların önüne geçmek için kılını kıpırdatmadı. Bize önemli taarruzlar olacağına dair duyumlar almıştık, bunu paylaşmıştım ve buna karşın güvenlik tedbiri alınmadı. Bu yüzden biz Bursaspor maçındaki olayların, ırkçı atakların, tehdit emeliyle açılan pankartların organize olduğunu düşünüyoruz.”
‘FEDERASYON IRKÇILIĞI GÖRMEDİ’
Bursaspor’un, Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu’na sevk edilmesini pahalandıran Yıldırım, “Bursaspor’un para cezasının yanı sora en az 15-20 maç ceza alması gerekirdi” dedi.
TFF İdare Şurasını, Disiplin Şurasını ve MHK’yi “Onurunuz varsa istifa edin” diyerek istifaya davet eden Yıldırım, “Çünkü grubumuza yönelik ırkçı hücumlar oldu. Futbolcusunun güvenlik görevlisine kadar herkes futbolcularımıza saldırdı. Irkçı pankartlar açıldı, alana bıçaktan mermiye kadar her şey atıldı. Lakin sevk kararında bunlara dair hiçbir şey yok. Irkçılığın kabahat olduğu federasyonun sayfasında var, bu kabahati işleyenler için yaptırımlar da var, isteyen bakabilir. Lakin federasyon bu kabahatin işlendiğini görmezden gelmiş. Sanırım siyasetçilerin açıklamaları bunda tesirli oldu ve Bursaspor adeta ödüllendirildi. Bu nedenle istifa davet ettim” dedi.
Yıldırım, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin küme toplantısında Amedspor’a yönelik kelamları hakkında ise, “Amedspor futbol kadrosudur, siyasetçilere siyasetçiler yanıt versin” diyerek yorum yapmak istemedi.