Tarık ŞEKER / BURSA (İGFA) – Orhangazi’de tarihçi, gazeteci muharrir Muharrem Değirmen, ilçe turizmine yönelik anahtar pozisyonda olan Ilıpınar tarihi kazılarıyla ilgili enteresan bir ayrıntısı araştırıyor.
1994 yılında hafriyat çalışmaları sona ererek üstü kapatılan 8 bin yıllık Ilıpınar Höyüğü’nde çıkan yapıtların izini süren Değirmen, Ilıpınar’ın bölge için ehemmiyetine vurgu yaparak, kazıların tekrar başlatılarak açık hava müzesi haline getirilmesi gerektiğini söyledi.
Höyükte birinci yerleşmenin günümüzden 8 bin yıl evvel gerçekleştiği öne sürüldüğüne dikkati çeken Değirmen, “İlk yerleşimcilerin Orta Anadolu’dan 10-15 aile olarak gelip yerleştikleri düşünülmektedir. Höyüğün birinci yerleşmede dahi eksiksiz bir tarım iktisadına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Şimdilik, bölgede tarıma başlanılan birinci yerleşim olarak görülmektedir. Ilıpınar Höyüğü hafriyatları, Trakya ve Marmara Bölgesi arkeolojisinde son derece kıymetli bir devrin aydınlatılmasında geniş gereç sağlamıştır. En kıymetli katkılarından biri Fikirtepe Höyüğü’nün tarihlendirilmesinde mutlaklığa ulaşılmasındaki hissesidir. Ilıpınar kazılarında arkeolojik araştırmaların yanında Bursa Vilayeti’nin tabiat tarihi de araştırmalara husus olmuş, jeomorfolojik çalışmalarla her türlü bitki ve hayvan kalıntılarının, polenlerin incelenmesi sağlanmıştır. Bölgenin tabiat tarihine ait bu araştırmalar birinci olarak Ilıpınar Höyüğü kazılarıyla başlatılmıştır. Bu araştırmalar, nispi kronoloji ile tarihlendirilen Fikirtepe ve Temenye Höyüğü (Pendik) konusunda kesin tarihlendirmeye imkan sağlamıştır. Esasen Ilıpınar, Menteşe Höyüğü, Marmaracık Höyük, Barcın Höyük Fikirtepe Kültürü’nün yayılma bölgesi olarak kabul edilmektedir. Radyokarbon tarihleme prosedürü, IX. katman için MÖ 4.900, VIII. katman için MÖ 4.900 – 4.750, VII. katman için MÖ 4.750, VI. katman için ise MÖ 4.750 – 4.550 tarihlerini vermektedir. Öte yandan Jacob Roodenberg, ana toprağın 40 cm. üstünde yer alan konutların yaklaşık 8 bin yıl eski olarak hesaplandığını belirtmektedir” bilgisini verdi.
ORHANGAZİ’DE ÇIKAN İZNİK’TE SERGİLENİYORDU LAKİN…
Bölgenin turizm ile kalkınmasında Ilığınar’ın açık hava müzei olması gerektiğine belirten Değirmen; Ilıpınar’da hafriyatlar birinci başladığı günden sona erene kadar İznik Müzesi’nde sergilendiğini belirterek, “İznik Müzesi uzun yıllar tadilat münasebeti ile kapalı idi. Nihayetinde yıllar sonra geçtiğimiz yıl tadilatı bitti ve çabucak İznik Müzesine giderek Ilıpınar yapıtlarına bakmaya gittim. Gördüğümüz görüntü ise şok etti bizleri. Bölgenin en değerli ve en eski yerleşim yeri olan Ilıpınar’dan çıkan tarihi eserler ortada yok ve sergilenmediğini gördük. Orada bulunan yetkiliye soruduğumuzda ise; “Depodalar. İznik çıkışına yapılacak arkeoloji müzesinde ileriye hakikat sergilenecek” yanıtı ile ikinci şoku yaşadık. Durumu Orhangazi Kaymakamı ve Orhangazi Belediye Lideri olmak üzere ilçedeki tüm yetkili mercilere ilettik. Lakin hala Orhangazi’nin depoya kaldırılan yapıtları ile ilgili kimse kılını kıpırdatmadı” diye konuştu.
YETKİLİLERE 8 BİN YILLIK TARİH İÇİN AÇIK ÇAĞRI
Yetkililere mevzuyla ilgili açık davette bulunan Değirmen, duruma el konulması gerektiğini hatırlatarak, “Madem Orhangazi’yi turizm ile kalkındıracağız bunun anahtarı Ilıpınar tarihi kazılarıdır. Ilıpınar için çok çaba ettik, daima söyledik, lisana getirdik ve getirmeye devam edeceğiz. Maksadımız Ilıpınar için taleplerimizi her bölüme ulaştırmak ve Ilıpınar’ın yalnızca sudan ibaret olmadığını anlatmaktır. 8 bin yıllık geçmişi ile bölgemizin bilinen en eski yerleşim yeri ile ilgili ehemmiyeti usanmadan anlatmaya devam edeceğim. Lütfen siz de 8 bin yıllık bu tarihe sahip çıkın” dedi.