Dünya gazetesi müellifi Alaattin Aktaş bugünkü “Nasıl olur; Merkez’in faizi aşağı, başkaları yukarı” başlıklı yazısında iktidarı geçen yıl eylülde Merkez Bankası’nın siyaset faizini indirmeye başladığını tabir ederek “Geçen yıl dört toplantıda 5 puanlık bir indirime gidildi, bu yıl birinci yedi ay sabit tutulan faiz, uzun bir ortadan sonra geçen hafta 1 puan daha aşağı çekilerek yüzde 13 seviyesinde belirlendi.” dedi.
Alaattin Aktaş şunları kaydetti:
Bugün, bu tercihlerin yanlışsız olup olmadığı üstünde duracak değilim. Nereden baktığınıza bağlı olarak ve ne amaçladığınıza nazaran bu kararları pekala yanlışsız da bulabilirsiniz. Hakikaten iktidar o denli görüyor ki bu politikayı sürdürüyor. Dün de yazdığım üzere artık kararları o denli tek tek yorumlamanın da pek manası yok. Tek bir gaye var; seçimi kazanmak. AKP de seçimi bu siyasetle kazanabileceğini düşünüyor. Tercih onların!
Bugün üstünde durmak istediğim bu faiz indiriminin diğer bir istikameti…
Zaman vakit Merkez Bankası faizinin indirilmesinin iktisatta bir dizi sakıncalı durum yarattığına değinince işte o bir türlü objektif davranamayan ve öğrenmeye tümüyle kapanmış olanlardan itiraz sesleri yükseliyor:
“Merkez Bankası’nın faizi indirilmeseydi de faizler yüksek olsaydı daha mı uygundu? İşte ne hoş faiz düştü.”
Bunu söyleyenlere soruyorum; “Hangi faiz düştü” diye, bilgi yok ki sağlıklı bir cevap alabileyim.
“Düştü işte, hepsi düştü!”
“Hangi faiz kaçtan kaça düştü?”
Bir müddet sonra kendi sesimin yankılandığını duyuyorum. Zira karşı tarafın söyleyebileceği bir şey yok!
TÜM FAİZLER ARTTI
Merkez Bankası faizindeki indirimle birlikte hiçbir faiz düşmediği üzere tam bilakis artışlar yaşandı.
Faiz indirimine başlanan geçen yılın eylülünden çabucak evvelki durumdan bugüne kadar olan seyir işte bir tablo halinde yazıda…
VAR MI DÜŞEN FAİZ
Mevduat faizi bir orta biraz gerilemekle birlikte tekrar de siyaset faizinin üstünde oluştu. Fakat aslında mevduat faizinin böylesine düşmüş olmasını ayakta alkışlayacak halimiz yok. Hani yaratmaya ya da oluşturmaya çalıştıkları tuhaf bir kavram var ya “liralaşma” diye, aslında TL cinsi tasarruf edenler ta baştan beri liralaşma kavramına sadık kalan tasarruf sahipleri. Bu şahısları adeta cezalandırmanın herhalde sevinilecek bir yanı olamaz.
Kredi faizlerindeki artış ise çok daha bariz. Zati geçen hafta alınan kararlar da ticari kredi faizlerinin fazla artmasını önlemeye dönük değil mi…
BU TABLOYU KESİP SAKLAYIN
Yazıdaki tablo ve grafiği oluşturan dataların kaynağı Merkez Bankası. Yani bunlar resmi datalar.
Merkez Bankası mevduat ve kredide tüm bankaların ortalamasını gösteren faiz oranlarını her hafta yayımlıyor.
Yani bu oranları ne ben derledim, ne bir siyasi partinin çalışması, ne bir üniversitenin verisi. Bunlar resmi datalar. Münasebetiyle bu tabloyu kesip saklayın ve “Merkez Bankası’nın faizi düşürülünce aman ne hoş oldu, öbür faizler de düştü” önyargısından kurtulun.