Emekli aylıklarına 2022’nin toplamında yüzde 78.6 oranında artırım yapıldı. 2021’de 5 bin lira alanın maaşı geçen yılın ikinci yarısında 8 bin 930 liraya çıktı. Lakin enflasyon farkı EYT’lilerde bunun üçte biri oranında yansıtıldı, artırım yüzde 25’te kaldı.
Türkiye Emekliler Derneği Genel Lideri Kazım Ergün ise aylık bağlama oranlarına dikkat çekti. Ergün “Yüzde 35 olan alt hudut aylık bağlama oranı 70’e yükseltilmeli” talebinde bulundu.
“EYT’ye karşıyım lakin sistemin düzeltilmesi kuralı ile… Aksi halde EYT bir zorunluluktur. Hatta mecburiyettir.” diyen Karar gazetesi müellifi İbrahim Kahveci şunları kaydetti:
Ama bugün mevzuyu genel tartışmak yerine özel bir sorundan gideceğim.
SGK sitesinde yer alan bilgilere nazaran en düşük emekli aylığı 2021 ikinci yarısında 2.523,4 liraydı. Bu fiyata 2022 başında %25,5 ve 2022 Temmuz ayında da %42,4 artırım yapıldı.
Böylece en düşük emekli aylığına 2022 toplamında %78,6 artırım yapılmış oldu.
Hatta tüm emekli maaşlarına bu artırım oranının uygulandığını görüyoruz. Yani 2022 öncesi emekli olanların emekli maaşları 2022 yılında %78,6 oranında artırıldı.
Şöyle söyleyelim: 2021 yılında ortalama 5.000 lira emekli maaşı alanlar 2022 yılı ikinci yarısında%78,6 artırımla birlikte 8.930 lira emekli maaşı aldılar.
Ama durum EYT’liler için bu türlü olmadı. Bunu kendi özel maaşım üzerinden daha evvel birkaç sefer yazmıştım. 2021 ikinci yarısında emekli olma durumumda yaklaşık 7.700 civarı emekli maaşım olacaktı. Ve geçen yıl tüm emeklilere yapılan %78,6 artırım ile benim de emekli maaşım 13.750 liraya çıkacaktı.
Oysa EYT yüzünden ne oldu biliyor musunuz? 2022 yılı ikinci yarısında emekli olsam yalnızca 9.800 lira emekli maaşı alacaktım. Ve ömrü hayatım boyunca emekli maaşım 13.750 lira yerine 9.800 liradan enflasyon artırımları ile artacak.
“HAYRET ETTİLER”
Yani diyelim ki şu anda EYT ile emekli oldum (2022 maaş seviyesi ile). Yeni yıl enflasyon artırımı olarak 9800 lira üzerinden artırım alacaktım.
Bunu bir kaç uzmana da sordum: Herkes hayret ederek “maalesef doğru” dedi.
Durdum ve diğerlerine da sordum: 2021 yılında emekli olsalardı ne alacaklardı… Ve üstüne 2022 yılı %78,6 artırımı ekleyerek artık ne alacaklarını sorduğumda ortada yüzde 40’ı aşan bir fark olduğu ortaya çıktı.
***
Yeniden izah edeyim:
2021 yılında ve öncesinde emekli olanlara 2022 yılında emekli maaşlarına %78,6 oranında artırım yapıldı. Halbuki EYT yüzünden bekleyenlerin emeklilik primlerine yalnızca ve yalnızca %25,5 artırım yapıldı.
Yani 2021 yılında emekli olarak 5.000 lira maaş alması gereken biri EYT yüzünden 1 yıl bekleyip 2022 yılı ikinci yarısında emekli olma durumunda yalnızca ve yalnızca 6.275 lira maaş alabiliyor. Ve yeni yılla (2023) birlikte emekli maaşına artırım bu düşük emekli maaşı üzerinden yapılıyor olacak.
Diyelim ki bu yılın (2023) başında emeklilere de yüzde 50 artırım yapılacak. Durumu yine izah edelim:
2021 yılı ikinci yarısında emekli maaşı 5.000 lira olan 2022 yılı ikinci yarısında 8.930 lira maaş alacaktı. Ve bu yıl %50 daha artırım yapıldığında emekli maaşı 13.400 liraya çıkacaktı.
Oysa 2021 yılında EYT dolayısı ile 5.000 lira maaş üzerinden emekli olamayanlar 2022 yılı ikinci yarısında emekli olduklarında 6.275 lira emekli maaşı alacaklardı. Ve bu yılın başında yapılması mümkün %50 artırımla emekli maaşları 9.400 liraya çıkacak.
Kısaca EYT’liler 2022 yılında bir yıllık EYT dolayısı ile ömür boyunca emekli maaşlarının yaklaşık yüzde 40’lık kısmını kaybetmiş oldular. Her ay almaları gereken maaşın yüzde 40 daha azını alacaklar.
HESAP YANLIŞI MI VAR
Burada bir hesap kusuru mı var? Yani maaş bağlama oranı, 2000 yılı öncesi çalışma müddetinin azalması vs üzere… Güzel fakat bir emeklinin maaşı yalnızca ve yalnızca 1 yılda yüzde 40 civarı düşer mi?
Hatta çalıştıkça maaşı artan bir sistem kurduklarını söylüyorlardı.
Tekrar kendi durumum üzerinden söz edeyim: 2021 ikinci yarısında emekli olsam 7.700 lira olan emekli maaşım 2022 yılı ikinci yarısında yalnızca enflasyon artırımları ile 13.750 lira olacaktı. Meğer çalıştıkça maaş artışı ve refah hissesi ile emekli maaşımın 14.000 liraya yakın olması gerekiyordu.
Ama yalnızca 1 yıllık EYT yüzünden emekli maaşı nasıl 9.800 liraya düşer? Bu işte bir karşıtlık var… Ve bunu sorduğum herkesin maaşı da misal biçimde yüzde 40-42 azalmış durumda.
Odatv.com