İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, yaz aylarında gelişen ishallerinin muhakkak ihmal edilmemesi gerektiğine dikkat çekerek, “Bu hastalık hayat kalitesini bozmasının yanı sıra tedavide geç kalındığında bilhassa küçük çocuklarda, kronik hastalığı olanlarda ve ileri yaştaki şahıslarda can kaybına bile neden olabiliyor” ikazında bulunuyor. İshalde gelişen en büyük sorunun bedendeki sıvı ve elektrolit kaybı olduğunu belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, “Kaybedilen sıvının süratlice yerine konulması gerekiyor, aksi halde sıvı kaybıyla birlikte elektrolit, yani tuz istikrarı kaybı oluyor. Bunun sonucunda hayatı tehdit eden kalp ritmi bozulması ve kan basıncının düşmesi üzere problemler oluşabiliyor. Hasebiyle ishal geliştiğinde bol bol sıvı tüketilmesi yaşamsal değere sahip” diyor.
EN SIK BOZULAN BESİNLER NEDEN OLUYOR
Sıcak havalarda besinler çok daha çabuk bozuluyor. Bu besinlerin başında da et, tavuk ve balık üzere daha çok itina gerektiren besinler geliyor. Dışarıda yediğimiz bu tıp besinler tezgahta birkaç saat beklediğinde, sıcak havanın tesiriyle süratlice bozulabiliyor. Enfeksiyona neden olan mikroplar da bozulan besinlerde süratle üreyerek ishale neden olabiliyor. Sıhhat ve hijyen şartlarına yeteri kadar dikkat etmemek de ishalin bir öbür kıymetli etkenlerinden. Örneğin yemeği hazırlayan yahut servis eden kişinin elleri pak değilse ve kendisinin bir hastalığı varsa, mikroplar süratlice besinlere bulaşabiliyor. Tekrar kirli su tüketimi ve bu sularla yıkanmış olan meyve-sebzelerin tüketimi de yaz aylarında ishale yol açan başka faktörleri oluşturuyor. Bunların yanı sıra havuz ve denizlerde yutulan mikroplu sular da ishal yapabiliyor.
KIVRANDIRAN KARIN AĞRISI GELİŞEBİLİYOR
Günde en az 3 kere sulu dışkı yapılması ‘ishal’ olarak tanımlanıyor. Ekseriyetle ansızın başlayan ishal bedende su ile potasyum, sodyum ve karbonat üzere elektrolitlerin bedenden süratle kaybolmalarına yol açabiliyor. Bunun sonucunda beden susuz kalabiliyor ve elektrolit dengesizliği gelişebiliyor. Kıvrandıracak boyutlara ulaşabilen karın ağrısı ve karında huzursuzluk hissiyle birlikte tuvalete çıkma muhtaçlığı, bağırsaklarda kıpırtı hissi ile halsizlik, ishalin tipik belirtilerinden. Bedendeki sıvı kaybına bağlı olarak susama hissi, ağız kuruluğu ve çarpıntı üzere sıkıntılar da gelişebiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, kusma, ateş, uyku hali ile şuur bulanıklığının da ishalin önemli belirtilerini oluşturduğunu belirterek, “Bu şikayetler geliştiğinde sıhhat kuruluşuna başvurmak çok kıymetli.” diyor.
ÇOCUKLARDA GÖZYAŞI AZALMASINA DİKKAT
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, ishal geliştiğinde çocuklarda bilhassa gözyaşı azalmasına da dikkat etmek gerektiği ikazında bulunarak, “Çocuğun ağlamamasını uygun bir şey sanıyoruz fakat tam bilakis bu durum önemli sıvı kaybına işaret edebiliyor. Tekrar sıvı kaybına bağlı olarak çocuklarda bilhassa lisanın kuruması ve cildin büzüşmesi üzere belirtiler oluşabiliyor. İshal devam ederse evvel ateş, akabinde kilo kaybına kadar gidecek olan önemli belirtiler de görülebiliyor ki bu durum serum takılmasını gerektiriyor” bilgisini veriyor.
SIVI DAYANAĞI ÇOK ÖNEMLİ
İshalin en değerli tedavisi, kaybedilen sıvının yerine konulması oluyor. Tedavi sürecinde hastanın çokça sıvı alması yaşamsal kıymete sahip. Suyun yanı sıra içerdikleri vitamin ve mineraller sayesinde maden suları ile tuzlu ayranlar da çok yarar sağlayabiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, ishal sebebi şayet mikrobikse, yani bakteri yahut virüs kaynaklı ise bu faktörlere uygun tedaviye başlandığını belirterek, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Öncelikle hastanın genel durumu kıymetlendirilerek serum ya da antibiyotik gereksinimi olup olmadığı tespit ediliyor. Bakteriyel ishallerde bilhassa antibiyotik tedavisi uygulanıyor. Hastanın istirahat etmesi ve tabibinin önerdiği antibiyotik ile takviye ilaçlarını sistemli olarak kullanması tedavide büyük değer taşıyor. Son yıllarda hayatımıza giren probiyotikler de tertipli alındığında ishallerin kalıcı olmaması ve hastanın süratli toparlanması konusunda değerli destekleyici tedavileri oluşturuyor.”
İSHALE KARŞI TEDBİRİNİZİ ALIN
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, yaz aylarında ishalden korunmak için beslenmemize mümkün olduğu kadar dikkat etmemiz gerektiğini belirterek, almamız gereken tedbirleri şöyle sıralıyor:
Dışarıda tüketeceğiniz yemeğin sağlıklı olduğundan emin olun.
Hava sıcaklığından ötürü en büyük sorun, besinlerin uygun şartlarda saklanmaması oluyor. Bozulmadan saklanmış olan besinleri tüketmeniz çok değerli. Münasebetiyle bir besin size pak ve sağlıklı değil, bozulmuş üzere görünüyorsa katiyetle yemeyin.
Temizliğinden emin olduğunuz suları tüketin.
Meyve ve zerzevatları pak suyla yeterlice yıkayın.
Ellerinizi sık sık sabunlu suyla yıkamayı alışkanlık edinin.