Vücudun fabrikası olarak çalışan ve tüm toksinleri temizleyen karaciğerin sıhhati büyük değer taşıyor. Yedeği olmadığı için de kıymetli bir organ olan karaciğerin pek çok hastalığı bulunuyor. Karaciğerdeki rastgele bir sorunun çeşitli bulgular verebildiğini belirten Prof. Dr. Ebubekir Şenateş, karaciğer hastalıklarında görülebilen 8 belirtiye dikkat çekerek ihtarlarda bulundu.
Karaciğerdeki hastalıkların kimilerinin farklı organlardan kaynaklandığını aktaran Prof. Dr. Ebubekir Şenateş, “Bazıları da kendisinden kaynaklanmaktadır. Bu hastalıklar da vücutta farklı belirtilerle ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtilerden rastgele biri görüldüğünde farklı bir hastalık için tarama yapılıyorsa bile karaciğer işlevleri da kesinlikle denetim edilmelidir” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Prof. Dr. Şenateş, karaciğerde hastalık olduğunun işaretlerini şöyle sıraladı:
Ciltte ve gözlerde sararma: Şayet karaciğerde bir hastalık varsa bedende sarı renk olur. Gözlerde ve ciltte sararma fark edilir.
Dalakta büyüme olması: Kronik karaciğer hastalıklarında görüntüleme süreçlerinde ortaya çıkan bir belirti de dalak büyümesidir. Fizik muayenede dalak büyümesi tespit edildiğinde desteklemek için görüntüleme tetkikleri gerekir.
Yorgunluk ve halsizlik: Karaciğer hastalıklarının neredeyse birçoklarında hastalarda yorgunluk, halsizlik ve bitkinlik hali görülmektedir.
Vücutta sıvı birikmesi: Kronik karaciğer hastalıklarında karın zarları ortasında sıvı birikmesi meydana gelir. Bu da karında ve bedende ödeme neden olur. Karaciğer hastalığı nedeniyle protein ve albümin üretimi mümkün olmayınca kandaki sıvı kısım damarın dışına sızar. Hastalarda karın içinde başta olmak üzere akciğer zarlarında, bacaklarında sıvı birikip ödem oluşur. Bazen karnında 10-15 kilo sıvı biriken hastalar görülebilmektedir.
Kanda olması gereken sıvı dışarı sızdığı ve karın zarına yerleştiği için böbreklere giden sıvı da azalmaktadır. Böylelikle böbrek yetmezliği de meydana gelmektedir. Böbreğin bir hastalığı olmasa bile böbrekler de etkilenir. Bu da acil bir durumdur. Kimi olaylarda karaciğer nakli, hatta bazen tıpkı anda böbrek nakli muhtaçlığı da olabilir.
El içlerinde kızarıklık: Avuçlar açıldığında, bilhassa el ayalarında kızarıklık görüldüğünde de kronik karaciğer hastalığından kuşku etmek mümkündür.
Ciltte örümcek ağı görünümünün oluşması: Bir öbür karaciğer hastalığı belirtisi de ciltte damarların genişlemesi olabilir. Damarlar örümcek ağı üzere görünür. Kılcal damarlar bir merkezden yayılır üzere (örümcek ağı şeklinde) kollarda, sırtta, bacaklarda, gövdenin üst kısımlarında, yüzde görülebilir.
Anemi (kansızlık): Karaciğerdeki kronik hastalıkların ileri safhalarında kan sayımlarında trombositler düşük olur, hemoglobin düşer. Anemi tablosu olur. Bu durumda da bireyde çarpıntı, nefes darlığı, üşüme olur. Bu şikâyetler varsa karaciğer açısından da araştırılmalıdır.
Kaşıntı: Karaciğer hastalıklarında kaşıntı değerli bir semptomdur. Çeşitli sistemlerle meydana gelir. Karaciğer yetersizliği gelişince bedende safra damarlarında tıkanıklık meydana gelir. Buna bağlı bilirubin de toksik unsurlar de atılamaz. Bu nedenle de safra kana karışır. Bu cilde de oturur ve şiddetli kaşıntı başlar. Kaşıntı ilaçlarına da karşılık vermez. Yalnızca şiddetli kaşıntı nedeniyle dahi karaciğer nakli olmak zorunda kalan hastalar olabilir.
Bir hastalık kümesi lakin primer biliyer kolanjit isminde öbür bir kronik karaciğer hastalığında, karaciğer hastalığının erken devirlerinde bile kaşıntı olur. Kişi geçmeyen kaşıntı ile gelebilir. Orta yaş bayanlarda daha sık görülür. Kolay kan analizinde primer bilier kolanjit olduğu anlaşılabilir. Kolay bir tablet halinde ilaçla bu hastalık denetim altına alınabilmektedir.