İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in mevti, Britanya’nın ve İngiliz Milletler Topluluğu’nun geleceğiyle ilgili tartışmaların da fitilini ateşledi. Kral 3. Charles periyodu, 300 yıldan uzun müddettir Britanya’nın modülü olan İskoçya’da bağımsızlık yanlısı hareketin yükselişine sahne olabilir.
İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in vefatı Britanya’da yeni bir periyodu başlatırken yıllardır süren İskoçya’nın bağımsızlığı tartışmalarını da alevlendirdi.
Kraliçe 2. Elizabeth, geçen hafta İskoçya’daki Balmoral Kalesi’nde 96 yaşında hayatını kaybetti. Kraliçe için İskoçya’da düzenlenen merasimlere çok sayıda kişi ve devlet yetkilisi katılırken kalabalık yeni Kral 3. Charles’ı da “Tanrı Kral’ı korusun” kelamlarıyla selamladı.
Reuters’a konuşan İskoçlar ise, Kraliçe’nin vefatının İskoçya için de yeni bir devrin başlangıcı olacağını söyledi. Merasimler bağımsızlık ve cumhuriyet yanlılarının şovlarına de sahne oldu.
3. Charles’ın tahta oturmasıyla Britanya’da 70 yıl sonra kral periyodu başladı.
YENİ BAĞIMSIZLIK REFERANDUMU GÜNDEMDE
300 yıldan uzun müddettir Britanya’nın kesimi olan İskoçya’da halk, 2014’te düzenlenen referandumda yüzde 45’e karşı yüzde 55 oyla bağımsızlığa hayır demişti. Öte yandan İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararına reaksiyon gösteren İskoç idaresi, bağımsızlığı bir sefer daha referanduma götürmek istediğinin sinyalini vermişti.
İngiltere’de 70 yıldır tahtta oturan 2. Elizabeth’in mevti, İngiliz Milletler Topluluğu’nda da cumhuriyet tartışmalarının önünü açtı. Elizabeth’in mevti sonrası, Avustralya ve Yeni Zelanda ile Karayip adası Antigua Barbuda’da monarşiden ayrılıp cumhuriyet olma tartışmaları gündeme geldi. Elizabeth, İngiltere’nin yanı sıra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Jamaika ve Papua Yeni Gine’nin de ortalarında olduğu irili ufaklı bir dizi ülkenin de devlet lideri pozisyonundaydı.
BRİTANYA YOL AYRIMINDA MI?
Birçok uzmana nazaran İngiltere’de taht değişikliği, Avrupa Birliği’nden ayrılarak halihazırda değerli bir taraf değişimine giden Britanya’da istikrarları sarsabilir, İskoçya ve Kuzey İrlanda’da bağımsızlık yanlısı hareketler yükselebilir.
İngiliz hükümeti, İskoçya’da yeni bir bağımsızlık referandumu düzenlenmesine tekraren karşı çıkmıştı. İngiltere Yüksek Mahkemesi, gelecek ay İskoçya Parlamentosu’nun referandum düzenlemesinin yasa olup olmayacağını görüşecek.
Reuters’ın tahlilinde, birçok İskoç’un bağımsızlığı desteklediğini lakin monarşinin de korunmasını istediği belirtildi. İktidardaki İskoç Ulusal Partisi de bağımsızlık gerçekleşse de cumhuriyetin ilanı fikrine sıcak bakmıyor. Öte yandan genç nüfusun çoğunlukla cumhuriyet fikrini desteklemesi nedeniyle İskoçya’da monarşiye takviyenin son yıllarda azalması dikkat çekiyor.
İskoçya’ya olan sevgisini birçok kere lisana getiren ve son nefesini de oradaki konutunda veren Kraliçe 2. Elizabeth, siyasi açıdan tarafsız pozisyonuna karşın birçok konuşmasında İskoçya’nın Britanya’nın bir modülü olarak kalmasından yana olduğunu lisana getirmişti.