Brezilya donanmasında 21 yıl hizmet veren ve içerisinde 600 ton asbest barındırdığı öne sürülen NAe Sao Paulo isimli uçak gemisi, söküm için İzmir Aliağa’ya gelecek. Zehirli geminin, denize ve etrafa ziyan vereceği, insanlarda ise kansere yol açacağı açıklanmış, Türkiye ve yurtdışında günlerce aksiyon yapılmıştı.
Gemi için bakanlığın mayıs ayında onay verdiği ortaya çıkarken kurallı müsaade yazısında şu sözler yer aldı:
“Gemi, ülkemize geldiğinde yanaşma müsaadesi verilmeden yetkili kurum tarafından radyasyon ölçümleri yapılacak ve ölçümlere ait harcamalar Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından karşılanacaktır. Ölçüm sonucunun beyan edildiği üzere fon düzeyi bedellerinin altında olduğunun ve gemide radyoaktif husus bulunmadığının tespit edilmesi halinde gemi, söküm tesisine yanaştırılacaktır. Ölçümler sonucunda gemide beyana muhalif radyasyon çıkması durumunda gemi ihracatçı ülkeye geri gönderilecektir.”
Bakanlığın kararından vazgeçmesini isteyen Asbest Söküm Uzmanları Derneği Lideri Mehmet Şeyhmus Ensari, “Bakanlık, beş yılda 714 gemi sökümü ve 241 ton asbest bertaraf edildiğini açıkladı. Bu gemiden, 714 gemiden sökülen asbestten kat kat fazlası çıkacaktır. Bu da gösteriyor ki Aliağa gemi sökümlerinde çalışanlar ve etraf halkı asbeste maruz bırakılmıştır” diye konuştu. “Türkiye’ye asbest bombası geliyor” diyen Ensari, şunları ekledi: Bu gemi, bölgede yaşayanların tamamını etkileyebilecek, hatta öldürebilecek durumda. İzmir ve Ege Denizi büyük risk altında. Geminin bugünkü Aliağa Gemi Sökümü kaidelerinde sökülmesi toplu katliamdır” dedi.
2010 YILINDA YASAKLANDI
İş ve Meslek Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Akkurt, şu bilgileri verdi: “1900’lerin başından itibaren sayısız çalışmalarla tehlikesi ortaya çıkarılan asbest, bronşlarda ve akciğerin derinliğine inen havalanmayı sağlayacak kısımlarda kalan bir toz. 3 binden fazla iş kolunda kullanılan bir mineral. İnsan bedenindeki tesirleri, ortalama 10 yıl sonra ortaya çıkıyor. Akciğerlerde vakitle nasırlaşma yapıyor, zarlarında kireçleme yapıyor. Nefes alabilme kapasitesini ortadan kaldırıyor. Teneffüs yetmezliği ve mevte kadar gidebiliyor.”
Akkurt, şunları ekledi: “Özellikle asbestli gemideki çalışanların güvenliği sağlanmalı. Çalışma şartları güzelleştirilmeli. Bölge halkı için de birçok senaryo düşünülmeli. ‘Rüzgârın tesirleri ile yayılır, bir şey olmaz’ mantığı yanlışsız değildir. Asbest, birçok ülkede yasaklı. Türkiye’de de 2010’dan itibaren yasak fakat el altında endüstrilerde, fren balata üretimi, izolasyon ve bina yıkımlarında karşımıza çıkmaktadır.”
SOYER’DEN AÇIKLAMA
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer de bahisle ilgili toplumsal medyadan açıklama yaptı. Soyer, kararın iptali için gereken türel çabayı sürdüreceğini söz etti.