Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın verdiği bildiriler çerçevesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) siyaset faizini perşembe günü yapacağı Para Siyasetleri Şurası (PPK) toplantısında 100 baz puan daha indirerek yüzde 11’e düşüreceği beklentisi, Borsa İstanbul’da bankacılık paylarını yeniden uçurdu. Dün bankacılık endeksindeki yüzde 10’a yakın yükselişin bugün de devam edeceği sinyali, akıllara 14 Temmuz-15 Eylül ortasında yaşanan büyük dalgalanmayı getirdi. 14 Temmuz-12 Eylül ortasındaki yaklaşık 2 aylık müddette yüzde 150’nin üzerinde kıymet kazanan bankacılık endeksinde paylar üst üste 3 gün taban olmuş, bu müddette bankacılık endeksindeki düşüş yüzde 25’e yaklaşmıştı.
‘Hareketler kalıcı ve inandırıcı değil’
Bankacılık uzmanı ve ekonomist Erol Taşdelen, bankacılık paylarındaki yükselişini “ikinci depar” denemesi olarak gördüğünü belirterek, “Burada olağandışı olan pay hareketlerin dar vakitte olağandışı artması. Çünkü banka paylarının tıpkı saatlerde yüzde 10 artışı BİST tarihinde çok sık rastlanan bir durum değil. Bu bile pay hareketlerinin kalıcı olmayacağının yatırımcıya inandırıcı olmayacağının en büyük göstergesi. Büyük ve ani çıkışların çöküşleri de birebir olma mümkünlüğünü borsa yatırımcıları geçmiş devirlerde sık sık deneyimlendi. İkinci artış dalgasının da misal halde dramatik sonlanma mümkünlüğü yüksek” dedi.
‘KKM borsaya yönelsin’ kaygısı
Borsa İstanbul’un ağustos ayından bu yana cazip hale getirilmeye çalışıldığına dikkat çeken Taşdelen, şunları söyledi:
“Bunda emeklilik fonları, varlık fonları başta olmak üzere kamu kaynakları da kullanılıyor. Kamu fonlarının bu kadar faal kullanılmasının ana neden ‘Kur muhafazalı mevduattan (KKM) dönüşler dövize değil de borsaya yönelsin’ isteği olabilir ve bu anlaşılabilir bir durum olsa da kamu kaynaklarının borsa üzere riskli bir alanda etkin kullanılması önemli riskler de barındırıyor içinde. Burada BİST’te yabancı oranının yüzde 60’lardan yüzde 30’lara kadar düşmesinin de hamaseti var. Borsa endeksinde banka ve sanayi paylarının tartısı fazla olduğu için bilhassa bankacılık kesimi üzerinden Borsa cazip hale getirilmeye çalışılıyor. Birinci deneme fiyasko ile bitti. Çünkü Halkbank, Şekerbank üzere banka paylarının kısa müddette olağandışı yükselmesi ister istemez başlarda soru işaretleri oluşturdu ve yatırımcılara endeks artışı inandırıcı gelmedi. Aksandık’ın Akbank paylarını satması ile başlayan ve zincir çöküş halini alan satış dalgası birinci denemeyi başarısız hale getirdiği üzere, soruşturma ve tutuklamalar ile iş yargıya kadar gitti.”
‘Küçük yatırımcı stop koyarak durum açsın’
Finans piyasaları uzmanı İris Cibre de bankacılık paylarındaki yükselişin en büyük nedeninin siyaset faizinin daha da ineceği beklentisi olduğuna dikkat çekerek, “Borsada yükseliş ne kadar süratli olursa düşüş o kadar süratli olur. Yabancı sayısındaki yüzde 1’lik artış yabancı yatırımcı geliyor manasına gelmez. Haftaya ‘yabancı’ girişini yine görmemiz kuvvetle muhtemel” dedi. Borsada iktisatta olduğu üzere bir “sanal gerçeklik” yaşandığına dikkat çeken Cibre, borsada yatırım yapmayı düşünen küçük yatırımcılara “Bu sanal gerçekliğin şuuru ile stop düzeyi belirleyip kesinlikle uyarak hareket edilmelidir. Fiyat üst gitgide stopunuzu da üst çekebilirsiniz. Ancak karar verdiğiniz fiyattan asla vazgeçmeyin. Stop koyarak durum açın” tavsiyesinde bulundu. Cibre, bugün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda da şu ihtarda bulundu:
“Short’çuları yeniden doğradılar. Borsa birinin kazanıp oburunun kaybettiği bir piyasadır gerçek, borsa 5’inin kazanıp 100’ünün battığı bir piyasa olmamalıdır. En son bu durumları eylülde yaşamıştık. Yapmayın şunu, yaptırtmayın şunu.”
