Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2021 yılında dünyanın bütün bölgelerinde hem sel hem de kuraklık açısından çok durumların yaşandığını ve milyarlarca insanın içme, sulama ve kullanım emelli suya erişiminin yetersiz kaldığını belirtti. Örgütün hazırladığı rapora nazaran gezegenin büyük kısmında olağan koşulların ötesinde kuraklık kaydedildi.
Örgütün birinci sefer yayınladığı yıllık Global Su Kaynaklarının Durumu raporu iklim, etraf ve toplumsal değişikliklerin Dünya’nın tatlı su kaynaklarına olan tesirlerini kıymetlendirdi. Rapor artan talep nedeniyle hudutlu arzı bulunan bu kaynakların daha yeterli yönetilmesi hedefiyle hazırlanıyor.
Euronews’te yer alan habere nazaran rapor bu kapsamda kuraklık ve sel erken ikaz sistemi kurulması konusundaki çalışmaların hızlandırılmasını öneriyor ve bu tedbirlerin suyla ilgili aşırılıkların tesirinin azaltılmasına yardımcı olabileceğini öngörüyor.
Bir yanda sel ve öteki yanda kuraklık
Rapora nazaran yılın en az bir ayında 3,6 milyar kişi tatlı su kaynağına erişimde yetersizlikle karşı karşıya kalıyor. Bu sayının 2050’de beş milyara yükseleceği kestirim ediliyor.
Raporda 2001 ve 2018 yılları ortasında yaşanan afetlerin yüzde 74’ü su ile irtibatlı doğal felaketler oldu. 2021’de dünyanın bütün bölgeleri yıkıcı su anormallikleri yaşadı.
Batı Avrupa’da rekor kıran seller meydana gelirken, Paraguay ve Brezilya’nın güneyinde ırmaklardaki su düzeyi tüm vakitlerin en düşük seviyesine indi.
Su hacminde yükselişin iki katı düşüş görüldü. Amerika kıtaları ve orta Afrika’daki büyük ırmaklarda su hacmi azaldı. Hindistan’ın kuzeyi ve Afrika’nın güneyinde ise ortalamanın üzerinde yükseliş görüldü.
Raporu kamuoyuyla paylaşan WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas iklim değişikliğinin tesirlerinin ekseriyetle sular aracılığıyla hissedildiğini belirterek “daha ağır ve sık kuraklıkların, daha çok sellerin, daha sistemsiz mevsimsel yağışların ve buzulların daha süratli erimesinin” görüldüğüne ve bunun ekonomiler, ekosistemler ve gündelik hayatımızın her tarafına peş peşe tesirde bulunduğuna dikkat çekti.
Donmuş kaynaklar süratle eriyor
Karasal su stoku yani karada ve yer altındaki bütün sular, büyüdüğünden daha fazla küçüldü. Bu negatif alanlar Patagonya, Ganj ve İndus ırmaklarının kaynakları ile Amerika Birleşik Devletleri’nin güneyinde görüldü.
WMO birtakım noktalarda yeraltı sularındaki çok çekilmenin sulamadan kaynaklandığına dikkat çekildi. Eriyen karlar ve buz da Alaska, Patagonya ve Himalayalar üzere birçok bölgede kıymetli tesir ortaya çıkardı.
Rapor, dünyada 1,9 milyar kişinin içme suyu gereksinimini buzullar ve suların erimesiyle elde ettiğini, lakin bu kaynakların süratle eridiğini vurguladı.
Rapor ayrıyeten, dünyanın en büyük doğal tatlı su rezervi olan kriyosfer yani buzullar, karlar ve donmuş toprak üzere yer yüzünde donmuş halde bulunan su kaynaklarındaki değişimin besin üretimi, sıhhat ve doğal dünyayı etkilediğine dikkat çekti.