Brezilya’da dün yapılan başkanlık seçiminin ikinci çeşidi, solcu başkan Luiz Inaciao Lula da Silva’nın zaferiyle sonuçlandı. 77 yaşındaki Lula, faşist rakibi Devlet Lideri Jair Bolsonaro’yu yenerek üçüncü sefer lider seçildi. Seçimlerin 2 Ekim’de yapılan birinci çeşidinde oyların, eski metal çalışanı ve sendika başkanı Lula yüzde 48,43’ünü, Bolsonaro ise yüzde 43,20’sini almıştı. Birinci çeşitten sonraki haftalarda iki aday ortasındaki fark kapandı, ikinci çeşitte başa baş bir çaba yaşandı.
Luiz Inacio Lula da Silva, 27 Ekim 1945’te kuzeydoğudaki Pernambuco eyaletine bağlı Garanhuns’ta doğdu. Halihazırda Sao Paulo’da yaşayan Lula’nın biri üvey beş çocuğu var. Yakın bir vakit evvel Janja ismiyle bilinen üçüncü eşi Rosangela da Silva ile evlendi. Lula 1960’lar ve 1970’lerde bir metal emekçisi ve faal bir sendikacıydı. Öncesinde bir kuru temizleme şirketinde çalıştı ve ayakkabı boyacılığı yaptı.
1980’de Emekçi Partisi’nin kurucuları ortasında yer aldı. 1987 ve 1991’de Sao Paulo’dan federal meclise seçildi. 1989’da Personel Partisi’nden ülkenin birinci personel sınıfı adayı olarak başkanlık seçimine girdi. Dört başarısız denemeden sonra birinci sefer 2002’de devlet lideri seçildi. Latin Amerika solunun en değerli isimlerinden biri olan Lula, 2003-2011 yılları ortasında iki periyot devlet başkanlığı yaptı. 2003’te yoksulluğu azaltmaya yönelik toplumsal programını uygulamaya başladı. 2006’da oyların yüzde 60’ından fazlasını alarak tekrar seçildi. 2010’da İsrail’i ziyaret eden birinci devlet lideri oldu. Birebir yıl Time Mecmuası tarafından dünyanın en tesirli 100 bireyinden biri seçildi. 2011’de gırtlak kanseri nedeniyle kemoterapi gördü.
SORUŞTURMA VE MAHPUS SÜRECİ
2018’de üst seviye siyasetçilerin, hükümet yetkililerinin ve iş insanlarının suçlandığı yolsuzluk soruşturması kapsamında tutuklandı ve mahpusa girdi. O yıl seçimlere katılması yasaklandı. Bu seçimleri Bolsonaro kazandı. Lula, Kasım 2019’da 580 gün sonra mahpustan çıktı. Mart 2021’de bir Federal Yüksek Mahkeme Yargıcı Lula hakkındaki mahkumiyet kararını bozdu. Siyasi haklarını geri kazanan Lula, Temmuz 2022’de Personel Partisi’nden yine başkanlığa aday oldu.
‘SÜPER ZENGİNLERE’ DAHA FAZLA VERGİ
Lula, ülkenin en fakir bölgesi olan kuzeydoğuda büyük bir halk takviyesine sahip. Fakat gelir dağılımı adaletine yönelik toplumsal programları, Covid-19 pandemisi ve Ukrayna savaşı nedeniyle geçim sorununun arttığı bir periyotta Lula’ya dayanağı artırdı. Lula seçim kampanyasında Amazon yağmur ormanlarındaki tahribatı geri çevirme ve iklim değişikliğine odaklanma taahhüdünde bulundu. 1 Ocak 2023’te misyonu devralacak olan Lula, yeni bir mali rejim uygulayacağını söylüyor. Bu çerçevede “süper zenginlerin” ödediği vergilerin artırılması öngörülüyor. Lakin Lula, piyasaların tasalarını gidermek için ekonomik pragmatizm uygulayacağını söylüyor. Eski devlet lideri, büyük şirketlerin ya da kamu bankalarının özelleştirilmeyeceğini de belirtiyor.
Luiz Inacio Lula da Silva, 24 Ekim’deki Twitter iletisinde “Bolsonaro zenginler için çalışıyor. Lula ise halkın yanında ve en fazla muhtaçlık duydukları periyotta onların hayatlarını güzelleştirecek tahliller üzerinde çalışıyoruz” dedi. 16 Ekim’de Bolsonaro ile televizyonda tartışan Bolsonaro ise “Ben tabir özgürlüğüne, özel mülkiyete hürmet gösterilen, konutunuza, işinize ve okulunuza inanç içinde gidebileceğiniz özgür bir ülke istiyorum. Lula’nınkini değil” demişti. (BBC Türkçe)