Yapımcı Armağan Çağlayan’ın programına katılan Prof. Dr. Görür, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde yaşadığı ruhsal tansiyonu ve zelzele korkusunu anlattı.
Prof. Dr. Görür, “Siz de sarsıntıdan korkuyor musunuz” halindeki soruya, “Korkmaz mıyım? Benim de çoluk çocuklarım var. Hasebiyle her insan gibi… Kaygı insani bir his. Yalnız bizde bunun tezahürü beşerden beşere değişiyor. Yani eğitilmemiş insan dersem haksızlık olur fakat birçok eğitilmiş beşerde da şöyle bir kaygı görüyorum, bu kabul edilebilir bir endişe değil” karşılığını verdi.
Görür, şöyle konuştu:
“Aman sarsıntı lafı edilmesin, duymayayım, bu korkutucu bir şey, canım nedir bu sarsıntı deprem konuşuluyor. Bunu söyleyen adamlar başını kuma gömmek istiyor, deve kuşu üzere.
Bunu yapmakla tehlikeyi atlasa hiçbirimiz konuşmayalım. Ancak zelzele geliyor, vurduğu vakit da çoluk çocuğunu öldürüyor. Aman duymayalım da gece rahat uyuyalım mantığı çağdaş bir mantık değil. Eğitimli aklı başında bir insanın tercihi değil.
Korkabilir lakin bu kaygıyı zelzeleyle nasıl baş edebiliriz, nasıl sarsıntı ziyanlarını minimize ederiz formunda dönüştürüp kendi beşerlerine yardımcı olabilecek bir yol çizmesi, o denli bir katkı sağlamasına dönüştürmek lazım. Yoksa elbette insani bir his, korkarız.
“OTURDUĞUM MESKENE GÜVENİYORUM”
Prof. Dr. Görür, Çağlayan’ın “Mesela siz oturduğunuz konuta güveniyor musunuz” sorusuna şu karşılığı verdi:
“Evet, benim oturduğum meskenin tahminen de bir özelliği olabilir, o da dubleks olması. Bir bina çok yüksek değilse, çok ağır değilse ve yapılırken de yeterli mühendislik hizmeti almış ise, gerçi eski olmasına karşın mesela temeli radye temel yahut beton perde olarak yapılmış ise bu zelzele diyelim perde ve kolonları şaşırtmacalı adabına uygun konulmuş ise bunu teknik üniversite yaptı bizim oturduğumuz yerlerde.
Dolayısıyla orada bu türlü sefer tası üzere binanın bisküvi üzere yapışmasını, insanları göçük altına koymasını beklemiyorum. Tahminen belirli yerler çatlar patlar ancak kıymetli olan bir bina şayet sahiplerini kendi içinden sağ olarak çıkmasını sağlıyorsa en başarılı, en düzgün binadır.
“BİZİM KORKTUĞUMUZ ŞEY…”
Bizim korktuğumuz şey büsbütün göçük haline gelip insanlarının vefatına sebebiyet veren binalardır. O binalar da ekseriyetle büyük çoğunluğu o denli yaşla başla değil, güzel mühendislik hizmeti görmediği, âlâ materyal kullanılmadığından dolayı ve yanlış yer ve yerde kurulduğundan dolayıdır.
Normal bir tabanda çok berbat olmadığı sürece bizim şu andaki yönetmeliklere nazaran yapılmış bir bina, harfiyen o yönetmeliklere uyulmuşsa, yeterli materyal kullanılmışsa, üretimi da uygun personellik görmüşse o bina insanların ölmeden zelzele esnasında yahut sonrasında içinden çıkmasına müsaade edecektir çok büyük ihtimalle.”
“İSTANBUL’U UYARIYORUZ, UYARMASAK YÜZBİNLER ÖLECEK”
Maraş’da büyük bir zelzele olabilir, ihtimamlı olun, dikkatli olun diye uyarmasa mıydık? 60-70 bin kişi ölmüş. Bilim adamı olarak onu söyleyeceksin. Ben insani olmakla bir arada şayet o tehdit, tehlike geliyor, tedbiri alınmıyorsa aman duymayayım olursa o ilkel bir his oluyor.
Biz o ilkellikten uzak durmak zorundayız. Mesela İstanbul’u uyarıyoruz, uyarmasak yüz binler ölecek. 23 senede bir şey yapılsaydı bu bu türlü olmazdı. Biz üzülüyoruz alışılmış bunlara. Hele bizim ıstırabımız daha farklı. Emin olun, ben yani bu yaşta, o birinci hafta günde 1-2 saat ağlıyordum ya. Yani psikolojim bozuldu.”
“‘HOCAM BİZİ KURTAR’ DİYOR, BEN NE HALE GELDİM”
Prof. Dr. Görür, “Bozulmasının nedeni de tahminen burada size söyleyebilirim; 6 Şubat 04.30’da benim telefonum çaldı. Ben telefonu açtığım vakit göçükte bir bayan, göçük altında beni arıyor. Yanında da bir kız çocuğu. ‘Hocam bizi kurtar’ diyor. Siz düşünebiliyor musunuz ben ne hale geldim ben. Sonra telefon kapandı, anlamadım ne oldu ne bitti falan. Yani beşerler bu durumda. Binlerce insan göçük altında o denli bir şey. O bizi daha etkiliyor” dedi.