Sarsıntının büyük yıkıma neden olduğu Adıyaman’da onuncu günde arama kurtarma çalışmaları devam ediyor. Zelzelenin ikinci günü olan 8 Şubat’ta sağlıkçılardan ve Türk Hava Kurumu işçilerinden oluşan 80 kişilik istekli bir takım ile İstanbul’dan Adıyaman’a giden ve çalışmalara katılan diyetisyen Nursel Keklik, altı gün boyunca yaşadıklarını not ederek fotoğrafladı.
Altı günün sonunda pazartesi İstanbul’a dönen Keklik izlenimlerini şöyle anlattı: “İlk etapta bir küme sağlıkçı valiliğe gittik. Bizi 112 AFAD merkezine yönlendirdiler. Burada ‘Bizim yapacağımız bir şey yok, sıhhat bakanlığı çalışanı olmadığınız için sizi bir yere yerleştiremeyiz’ dediler. Büyük bir düzensizlikle, kaosla işler yapılıyordu. Büyük bir felaket vardı ve kurumlar bu bahiste hazırlıksızdı, anlamıştık. Biz de organize olup barınma için bir akademisyenin yönlendirmesiyle Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesine gittik. Orada madenciler ve sağlıkçılar organize olup enkaz çalışmalarına katılmak için gruplar oluşturduk. Eğitim Fakültesi’nde muhtaçlık sahiplerine sıhhat, yemek, barınma, giysi, ulaşım, hijyene dair hizmetler vermeye başladık. Deprem’deki en değerli bahislerin başında gelen faktörün uyum olduğunu söyleyebilirim.”
‘EKİPLER. KÖYLERE DAHA YENİ YENİ GİDİYOR’
“Adıyaman’da felaketin derecesi yüzde 99. Neredeyse bütün binalar yıkıldı. Yıkılmayanlar da kullanılacak üzere değil. Çabucak her meskende cenaze, yaralı, yakınını yitirmişler var” tabirleri kullanan Nursel Keklik, gördüklerini şöyle aktardı:
“Edindiğim bilgilere nazaran ikinci gün öğle kurtarma çalışmaları başlatıldı. Birinci gün halk kendi eforlarıyla insanları enkazdan çıkarmaya çalışmış. Geldiğim gün oldukça şaşkınlık yaşadım; Adıyaman, medyadan yansıtıldığı üzere değildi. Bilanço çok ağır. Hatta sıhhat kümesi olarak bilhassa Hatay’a gitmek istiyorduk. Adıyaman’daki durumun vahametini toplumsal medyadan öğrendik. Adıyaman hiç anlatıldığı üzere değil. Kurtarılmayı bekleyen binlerce insan uyum eksikliği yüzünden betonun altında kaldı. Zelzelenin 3’üncü günü prestijiyle yeni grupların ulaşması ve grupların uyumu biraz daha âlâ yürütmeye başlamasıyla kurtarma çalışmaları arttı. Köylere ise kurtarma ve sıhhat takımları daha yeni yeni gidiyor.”
SALGIN HASTALIK UYARISI
Yetersiz müdahale argümanları üzerinden eleştirilen AFAD’ın çalışmalarına da değinen Keklik, kelamlarına şöyle devam etti. “Koordinasyonsuzluk, geç kalmışlık gördüm. AFAD’ın canlı arama konusunda ihmalkâr olduğunu gördüm. Takım ve ekipman eksikliğinden ötürü ölen beşerler gördüm. Buraların sahipsiz bırakıldığını gördüm. Birinci günlerde devlete dair bir şey görmedim. Yardım etmek için çırpınan halkı gördüm her gittiğim yerde. Madencilerin hakkını teslim etmek gerek. Ben onlara üstün kahramanlar diyorum. Koca enkazda kendi canını düşünmeden bir can kurtarabilmek için ince, hummalı bir çalışma yapıyorlar. Buranın gecesi gündüzü yok. Her an çalışan beşerler var. Bayanlar, çocuklar, erkekler sokakta ateş yapıp enkazlarının başında bekliyorlar. Birçoğu kendi imkanlarıyla çadırlar kurmuş. Kış koşullarında birden fazla aile birlikte yaşıyor. Vilayetlerden çok fazla yardım geldi. Besin, giysi, battaniye muhtaçlıkları yok. Buradaki çözülmesi gereken en acil sıkıntılardan biri hijyen ve insani şartlarda barınma sorunu. Beşerler günlerdir banyo yapamıyor, makûs hijyen şartlarında tuvalet muhtaçlığını gideriyor. Çok insan bir ortada yaşıyor. Makûs beslenme şartları var. Bu türlü giderse önemli salgınlar baş gösterecek.”
‘SES YOK DEDİKLERİ YERDE 7-8 KİŞİYİ ÇIKARDIM’
Nursel Keklik’in çektiği görüntülerde bir depremzede, “Ben bayan halimle kepçe buldum, ses yok dedikleri yerde 7-8 kişiyi çıkardım. Yüz kişi var bu binada. Hiçbir müdahale yok. Devlet bile bile bizi vefata mahkum etti. Resmi olarak hiçbir kuruluştan kimseyi gördük” dedi.
Bir diğer depremzede şunları söyledi:” ‘AFAD biraz evvel sesli dinleme yapacağız, kalp atışında kadar dinliyoruz. Yaşayan varsa, bulacağız’ dedi. Bekledik. Yaşayanın olmadığını söyledikleri yerde şu anda canlı çıkarıyoruz. Bu nasıl bir ölçüm. Formaliteden yanımıza gelmesinler. Biz devletten bir şey beklemiyoruz, bu saatten sonra yanımıza gelmesinler.”