Tüm vakitlerin en çok gişe getiren sinemaları ortasında yer alan üretimleri, yıldızları ve son 40 yıldır günde ortalama üç sinema çekerek Hollywood’ u gerilerde bırakan seri üretimiyle kocaman bir pazar. Pazar kelam konusu olunca rekabet olmaz mı? Elbette olur…
Hollywood, sinemalarını dünya çapında üreten ve dağıtan Amerika’nın tanınan sinema sanayisi olarak dünya lisanı İngilizce’yi konuşma avantajına sahipken, Bollywood Hintçe, Hint sinemasını temsil eden bir isim olarak kaldı tahminen; lakin romantizmi, güldürüyü, kaygıyı, dramayı harman ettiği aile odaklı sinemaları ile kendi kültürüne yaslanarak ve beslenerek üretip, dünyadaki tüm sinema sanayisi ortasında en büyüğü olmayı başardı.
Raj Kapoor ve ”Avare” sineması ile sinemada altın çağını yaşayan ve neredeyse birinci milletlerarası yıldızını dünyaya 1940′ larda ikram eden Hintliler, çağdaş sinemalarının en büyük yıldızı ve yapımcılarından biri olan Amir Khan ile bugün haklı bir gurur duyuyorlar; zira Aamir Khan dünyada en fazla tanınan Hintli olarak biliniyor. Ülkemizde de önemli bir hayran kitlesi var.
Aamir Khan başarılı mesleği boyunca, Hint sinema tarihinin en etkileyici ve tanınan aktörü olarak, dört Ulusal Sinema Mükafatı ile yedi Filmfare Mükafatı kazandı. Bununla birlikte Hindistan Hükûmeti tarafından 2003 yılında Padma Shri ve 2010 yılında Padma Bhushan olarak onurlandırıldı.30 Kasım 2011’de UNICEF Ulusal Barış Elçisi seçildi. Ayrıyeten 2014 yılında 2. defa Barış Elçisi seçilerek bir prensip imza attı.
2018 imali ”Hindistan’ın Haydutları’ından” sonra 4 yıllık bir sakinlik yaşayan Khan, 2016′ da çektiği ”Dangal” ile dünyanın en fazla gişe yapan sinemalarından birine; hem oyuncu, hem üretimci ve hem de direktör olarak imza atmıştı.
Aamir Khan üzerinden yürüyen Hollywood-Bollywood savaşında son perde, Tom Hanks’ in yıllar evvel çektiği Forrest Gump’ ın Hint uyarlaması olan ”Laal Singh Chaddha” ile tekrar alevlenecek üzere..
Yine hem yapımcılığını hem de başrolünü üstlendiği bu sinemada de, direktör koltuğunda 2017 yılında ülkemizde gösterime giren ‘Süperstar’ isimli sinemasıyla tanınan Advait Chandan oturuyor.
Hint kültürü üzerinden ve onun toplumsal kodları ile remake demeye dilimin varmadığı harikulade bir sinema izledim; doğal ki Aamir Khan’ ın derya üzere yeteneği ve takımı eşliğinde.
KADERE NEREDE KARAR VERİLDİĞİNİ ASLA BİLEMEZSİN
Bir tren kompartımanında oturan, garip hareketleri ile dikkat çeken; sonradan da kıssası ile tüm tren yolcularının tanışık olacağı Laal’ in golgappa yediği sahneyle başlıyor sinema. Golgappa, sinemaya bazen yardımcı oyuncu, bazen de senaryoya önseme bazında damgasını vuran bir öge olarak daima önümüze çıkıyor; lakin onun yalnızca yöresel bir hamur işi olduğunu baştan belirtelim.
Laal Sing Chadda, bekar bir annenin çocuğudur. Engelli, geç algılayan ve aptal olarak nitelendirilen ve de okula kabul edilmeyen bir çocuk olarak hayatı boyunca daima mahzur aşmak zorunda kalmıştır. Çocuk yaşta sıkıntı yürüdüğü için ayakkabılarına takılan demir aletlerle yürümeye çalışırken okulda arkadaşları tarafından daima eziyet görür,alaylara maruz bırakılır. En yakın arkadaşı ise okulda ve etrafında ona yeterli davranan tek kişi olan Rupa’ dır. Çocuk yaşlardan itibaren ona olan bağlılığı aşka dönüşür. (Bu ortada Laal’ in neden babasız olduğu ile ilgili bilgi verilmiyor sinemada; fakat bekar bir annenin koca bir çiftliği inanılmaz bir maharet ile yönettiğini görüyoruz. Ayrıyeten sinemada cet ve baba figürü olarak anne tarafından dedelerinin askeri muvaffakiyetlerini ve devlete ettiği hizmetleri gururla anlattığını da izliyoruz.)
Annesi ile birlikte teyzesini ziyarete gittiğinde ülkedeki siyasi buhranın arttığı bir ortamda bulurlar kendilerini. Başbakan İndira Gandhi’ nin suikast sonucu öldürülmesi ülkede taşların etnik köken bazında yerinden oynamasına sebep olurken, Laal ile annesi Sih olmanın badirelerini yaşarlar. (Sihlere has bir özellik olan erkeklerdeki uzun saç geleneğinin kıymet arz ettiği bir kare gördüğümüzde şaşırıyoruz. Kendilerini gizlemek için annesi tarafından küçük Laal’ in bir cam kesimiyle saçının kesildiği ve annenin de kendilerini affetmesi için yaradana yalvardığı sahnenin duygusallığı sinema boyunca sarsıyor. O saatten sonra ne başında türban ne de uzun saçını görüyoruz kahramanımızın;tabii ki sürpriz final hariç.)
Ayağındaki demirlerden tesadüfen kurtulup çok süratli koşabilme yeteneği olduğunu fark ettiği an, toplum içinde pozisyonu da değişir. Ulusal oyunlarda madalya kazanarak ülkesini temsil eder. Edebiyat Fakültesinden mezun olur. Orduda başarılara imza atar. Farkedilmeyen ya da farkına geç varılan bir durum vardır ki; o da aslında Laal Singh Chaddha’ nın bir dahi olduğudur. Ezeli ve ebedi aşkı Rupa’ nın sıkıntılı ailesinden kaçmak ve varlıklı olmak için çıktığı aktrislik seyahatinde aklı ve kalbi daima onunladır. Vakit zaman yolları kesişir ve ayrılırlar; lakin her buluşmada kendisiyle evlenmesini ister Rupa’ dan.Oysa Rupa, bir mafyanın elinde metres olmuştur ve çok sıkıntı durumdadır.
Golgappa Rupa’nın çocukluğundan beri en sevdiği yiyecektir. Hem Rupa’ yı hem de annesinin ”Hayat golgappa üzeredir; yersin fakat canın yine yemek ister, hiç doymazsın ” kelamını anımsatan bu yiyecekle bağı hiç kopmaz Laal’ in. Golgappa artık Laal’ in sevdikleriyle kurduğu bağıdır bir bakıma. Askerdeyken bir çatışmada kaybettiği arkadaşının vasiyeti üzerine açtığı iç çamaşır atölyesini büyütüterek iş adamı olur. Hayat, önüne çıkardığı mahzurları; sevgi lisanına inanan, hırsı ve çıkar hesapları olmayan tertemiz Laal Sing Chadda’ nın kolaylıkla aşmasına yardım eder.
Çatışma esnasında kazara kurtardığı şih düşmanı bir müslüman asker olan muhammed ile kurduğu arkadaşlık da çok enteresandır. Muhammed’in Laal’ e dönüp ”Elinde hiç kutsal kitap görmedim, senin ibadet ettiğini de görmedim. Bize öbür bir şey öğrettiler; burada dinsizlerin olduğunu anlattılar hep” demesi sinemadaki en hoş kare. Burada, ilah ve ibadet denen şeyin insanın kalbinde, ahlakında ve hakikat hareketlerinde yattığını öğretiyor Laal Singh Chaddha.
Sırayla sevdiklerini kaybederken hayattan aldığı ve etrafa verdiği dersler de daima yediriliyor senaryoya. Olağan ki bu haliyle inanılmaz bir finale gerçek sürükleniyor, tadına vara vara izleniyor sinema.
Forrest Gump Hint Kültürü ile bir sefer daha izlemek; lakin 26 yıl sonra bir sefer daha kült hale getirebilme uğraşı bir kumardı. Bu kumarda kazanan katiyetle Bollywood ve Aamir!
Hindistan civarında 100’den fazla yerde çekilen sinemanın imali Viacom 18 Studios, Aamir Khan ve Kiran Rao tarafından Paramount Pictures işbirliği ile gerçekleştirilmiş. 2 saat 40 dakika boyunca sıkılmak üzere bir his yaşamak imkansız. Gülmek, ağlamak ve isyan etmek ortasında gelgit yaşamayı garantileyen sineması izlememek nitekim çok büyük bir kayıp olur.
Kadere nerede karar verildiğini asla bilemeyecekler için.
İyi seyirler…
Özlem Kalkan