* Gülseren Onanç
Merve üzgün ve kederli uyandığı bir sabah saatlerce ağladıktan sonra dua ederse düşüncesinin dağılacağını düşünüyor. Dua ederken kendini ilahın varlığını sorgularken yakalıyor. “Ya delirecektim yada intihar edecektim. Sonraki sabah inancımı kaybettiğimi anladım” diyor. Merve ateist olan onlarca başörtülü genç bayandan yalnızca biri. İlkokul din öğretmeni. BBC muhabiri ile yaptığı röportajda kırmızı başörtüsünü gösterip “Beni İslam’a bağlayan tek şey bu” diyor. Yakın vakte kadar erkeklerin elini sıkmayan Merve artık allahın varlığını sorguluyor lakin aslında artık karşılığı onu pek ilgilendirmiyor.
20 yılı aşkın bir müddettir iktidarda olan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan kendi tabiriyle “dindar” jenerasyon yetiştirmek üzere eğitim siyasetlerini, toplumsal siyasetleri kullanıyor. AKP iktidarının son 16 yılında imam hatip liselerinin sayısı on kat arttı. Lakin Erdoğan’ın hayal ettiği üzere bir jenerasyon yetişmedi. BBC’nin haberine nazaran dindar olsun istenen gençlerin bir kısmı inançlarını kaybediyor, İslam dinine sırtını çeviriyor.
Üniversite öğrencisi Leyla “Birgün markete giderken çıkardım başörtümü ve bir daha asla geri takmadım. Babam deist olduğumu bilmiyor. Şayet öğrenirse, kız kardeşimin üniversiteye gitmesini engellemesinden korkuyorum. Ablan üniversiteye gitti bak ne oldu diyebilir. Allah’tan beni yaratmasını istemedim, benden buna karşılık bir şey bekleyemez. Bir kuş kadar özgür yaşamaya hakkım var” diyor.
“Yakın vakte kadar IŞİD yahut El Kaide’ye sempati duyuyordum, bugün ateistim. Başlangıçta İslam’da bir mantık bulmak istedim lakin bulamadım. Sonra Allah’ı sorgulamaya başladım. İslamcı iktidarı destekliyordum, fakat baskı rejimini doğurdu. Onlar bizi baskı altına almak istediler biz de reaksiyon vermeye başladık” diyor teoloji öğrencisi Bekir.
Gençler mutsuz
BUPAR araştırmanın yaptığı genç seçmen araştırmasına nazaran, “Kendinizi genel olarak memnun hissediyor musunuz ?’’ sorusuna yüzde 70 “Hayır’’ cevabını vermiş. Türkiye’nin otoriter iktidarının tesiri bu mutsuzlukta rol oynuyor.
2018’den beri ABD’de okullara yönelik yapılan toplu katliamı yapan dokuz şahıstan altısı 21 yaşın altında. Bu Amerikan gençliğinin ruhsal sıhhatinin giderek daha berbata gittiğe işaret ediyor.
France24’ün haberine nazaran Fransa’da Covid-19 salgını ve beraberinde getirdiği kriz gençleri asosyal ve depresif yaparak intihara yönlendiriyor. Çok sayıda genç intihar yoluyla hayatına son vermeye çalıştığı belirtiliyor. Fransa’da intihar 25-34 yaş aralığındaki gençlerin vefat sebepleri ortasında birinci sırada yer alıyor. Covid-19 salgınının gençleri toplumsal aktivitelerden geri bırakması ve depresyona sürüklemesi nedeniyle 2021’de intihar oranı, 2020’ye nazaran yüzde 40 artış gösterdi. Ülkede intihar hadiselerinin yaş düzeyi 15’e kadar düştü. Bilhassa okul yaşındaki gençler, imtihan geriliminin tetiklemesiyle depresyona girerek gelecek hakkındaki umutlarını kaybetmiş durumda.
Ülkedeki kamu okullarına ruhsal dayanak sağlayan bağımsız kuruluşlar bilhassa liselerde intihar olaylarının artması üzerine okullarda “dert dinleme” seansları ve odaları kuruyor. Uzmanlar gençlerde geleceğe ait derin bir belirsizliğin hakim olduğuna işaret ederek ebeveynlere çocuklarıyla bu süreçte daha fazla ilgilenmeleri daveti yapıyor.
Gençler ‘yeni biri’ni arıyor
Bupar’ın yaptığı araştırmaya nazaran Türkiye’de birinci kez oy kullanacak seçmenlerin “Cumhurbaşkanı kim olsun?” sorusuna yüzde 20.5’i ‘Recep Tayyip Erdoğan olsun derken, yüzde 72’si “yeni biri Cumhurbaşkanı olsun” dedi. Yüzde 7.5’lik bir kesim ise ‘kararsız’ olduğunu belirtiyor.
Apolitical Foundation “Daha Âlâ Önderler, Daha Yeterli Demokrasiler” başlıklı bir rapor yayınladı. Rapor 420 siyasi önder geliştirme merkezini inceliyor ve bu kurumların kapasitesinin 21. yüzyılın meselelerini çözebilecek başkan yetiştirmede yetersiz olduğunu ortaya koyuyor. 21. yüzyılın en büyük problemleri olan iklim değişikliği, kutuplaşma, eşitsizlik ve savaş üzere sıkıntıları çözebilecek önderlerin yetişmesi için yeni bir anlayışa muhtaçlık var.
Gençler dünyanın meselelerine tahlil bulacak, demokrasiyi savunacak, özgürlüklere saygılı, eşitsizlikler ile çaba edecek, ülkesinde ve dünyada barışı sağlayacak ‘yeni biri’lerini, yeni önderleri arıyor.
Duyuyor musunuz?
Bu yazı, Eşitlik, Adalet, Bayan Platformu’nun sitesinden alınmıştır.