Kültür ve Turizm Bakanlığı uyumunda, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Tekin başkanlığında, 5 üniversitede vazifeli arkeolog ve bilim insanlarından oluşan 15 kişilik takımla yürütülen hafriyat çalışmaları devam ediyor.
Geç neolitik devirde en geniş höyük yerleşimlerinden biri olarak bedellendirilen Domuztepe’deki mezarda hocker (bacakları karına gerçek çekik, bir yana yatırılmış) konumunda iskelet bulundu. İskelet, hafriyat takımındaki bilim insanları tarafından incelemeye alındı.
Doç. Dr. Tekin, çalışma yapılan alanın günümüzden 9 bin yıl öncesine tarihlendirilen Taş çağının son evresini temsil eden höyük yerleşimi olduğunu söyledi. Bu yılki çalışmalar kapsamında bulunan bayan iskeletinin çok dikkat cazip olduğunu ve kendilerini çok heyecanlandırdığını anlatan Tekin, şunları kaydetti:
“Saptamış olduğumuz bu iskelet, erişkin olduğunu iddia ettiğimiz bir bireye ilişkin. Geç neolitik periyoda dair bir mezar olması bakımından bizim için değerli zira biz 2014 yılından bu yana kazdığımız hiçbir alanda böylesi bir mezarla karşılaşmamıştık. Kolay bir toprak gömü biçiminde karşınıza çıkıyor. Şu ana kadar şimdi bir arkeolojik bir bulgu yanında yok. Arkeolojide hocker dediğimiz üslupta gömülmüş. İstikamet olarak baktığımızda kuzeydoğu-güneybatı istikametinde görülüyor lakin tekrar meyyit gömme ile ilgili bizim için son derece bedelli olan bir öbür bulgu da yanında küçükbaş hayvanlara ilişkin kemiklerin olmasıdır. Bu da meyyit yemeğinin varlığına işaret etmekte; yani vefatından sonra geride kalanların bir meyyit yemeği düzenlediğini ve arta kalan kemikleri nizamlı bir formda mezarın içerisine bıraktığını gösteriyor ki bu da sonraları bilhassa Anadolu ve Yakın Doğu’da pek çok yerde gördüğümüz geleneğin erken örneklerinden birisi olarak karşımıza çıkıyor.”
Tekin, arkeolojik bulgulardan yola çıkıldığında iskeletin günümüzden 7500-7600 yıl öncesine ilişkin olduğunun değerlendirildiğine işaret ederek, “Tabii ki karbon 14 sonuçları şimdi elimizde değil lakin arkeolojik bulgulardan yola çıktığımızda günümüzden 7500-7600 yıl öncesinden kelam ediyoruz. Milattan evvel 5600-5500 yıllarına indirgediğini söyleyebiliriz” dedi.
Doç. Dr. Tekin, Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Kısmı laboratuvarında antik DNA testlerinin yapılmasının akabinde daha farklı bilgilere ulaşılabileceğini söyledi.
Üst üste çok farklı ve özelliklere sahip yerleşimlerden oluşan höyükte aslında bölge için karakteristik denilecek bir iskan planlaması ve anlayışının kelam konusu olduğunu tabir eden Tekin, ortaya çıkarılan mimari yapıların kelam konusu coğrafyada çekirdek aile yapısının yaygın olduğunu gösterdiğini lisana getirdi.
Tekin, Domuztepe’deki kazıların yalnızca Türkiye için değil, Yakın Doğu arkeolojisi için de kıymetli bilgi kaynağı olacağını kaydetti