İzmir’deki Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 2 yıl evvelki 6.6’lık yıkıcı zelzelenin, Tuzla fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının’ faal hale geçerek Buca fayı üzere binlerce yıldır sessiz fayları aktifleştirdiğini söyledi. Buca’daki 4.9’luk sarsıntı sonrası bölgede bir zelzele fırtınası yaşandığına dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Yani bu çiçek yapısının içerisindeki birçok fay, zelzele fırtınasına neden oluyor. Bu fayların 5.5 ve üstü yıkıcı sarsıntı üretme kapasitesi yok. Panik yapacak bir durum yok” dedi.
Buca’da 4 Kasım günü saat 03.29’da Richter ölçeğine nazaran 4,9 büyüklüğünde sarsıntı oldu. Yerin 14.47 kilometre derinliğindeki sarsıntı İzmir’in yanı sıra Manisa, Aydın, Balıkesir ve Çanakkale’den de hissedildi.
DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi, Seferihisar açıklarında, 30 Ekim 2020’de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki zelzelenin Tuzla fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının’ etkin hale geçerek Buca fayı üzere binlerce yıldır sessiz fayları aktifleştirdiğini söyledi.
‘Türkiye canlı faylar haritasında çizili faylar değil’
Prof. Dr. Sözbilir, “6.6’lık zelzeleden sonra bilhassa Kuşadası Körfezi’nde 5 büyüklüğüne varan çok sayıda zelzele oldu. Bu hareket artık de daha da kuzeye, Buca’ya kaymış durumda. Buca’daki faylar, Türkiye canlı faylar haritasında çizili faylar değil. Zira bu canlı fay haritasında yer alan faylar, 5.5 ve üzeri zelzeleleri içeriyor. Ana şoktan sonra, Buca ile Kısıkköy ortasında sarsıntıların ağırlaştığını görüyoruz. Türkiye canlı faylar haritasında yer alan Tuzla fayına değinirsek, Buca hududunda bitiyor. Lakin bizim yaptığımız çalışmaya nazaran fayın dallanarak Buca’da da devam ettiğini görüyoruz. Ayrıyeten burada fayı incelersek, yüzeyden yani tabandan aşağıya yanlışsız bu fay öbür faylarla birleşerek çiçeğe benzeyen bir yapı oluşturuyor. Bu bir jeolojik yapı. Bütün artçı sarsıntılar bu yapının içerisinde gerçekleşiyor” dedi.
‘Deprem fırtısına neden olabilir’
Bölgedeki sarsıntı fırtınasına dikkat çeken Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Yani bu yapının içerisindeki birçok fay, sarsıntı fırtınasına neden oluyor. Bu faylar, 5’e varan zelzeleler üretebilir. Bu fayların 5.5 ve üstü yıkıcı zelzele üretme kapasitesi yok. Lakin burada bir zelzele fırtınasına neden olabilir bu da öbür faylara aktarılarak devam edebilir. Panik yapmaya gerek yok. Elbette bu çeşit sarsıntılar olacak. Geçen sarsıntıda olduğu üzere küçük şiddetli ve kısa müddetli gerçekleşecektir. Panik yapacak bir durum yok” diye konuştu.
‘Tuzla fayı 7 büyüklüğünde zelzele üretebilir’
Fayların birbirini tetiklediğini hatırlatan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Buca fayının Tuzla fayı ile kontağı bulunuyor. Bütün bu yapı, dediğim üzere bir çiçek yapısını andıran halde gelişmiş durumda. Tuzla fayının 7 büyüklüğünde bir zelzele üretebildiğini biliyoruz. Bu zelzelesinde yakın bir vakitte olması beklenmiyor. Lakin biz toplum olarak sarsıntıya hazırlıklı olmalıyız. Bunun için toplumun bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bunun için yapılması gereken çalışmalar var. Onlardan birini 12 Kasım’da ülke olarak AFAD tarafından düzenlenecek olan tatbikatta gerçekleştireceğiz. Zelzele öncesi, sırası ve sonrasında ne yapmamız gerektiğini anlamış olacağız” sözlerini kullandı.