Antalya’da 16 yıl evvel yediemin otoparkı işletmeye başlayan Antalya Otoparkçılar ve Oto Yıkamacılar Derneği Lideri Mustafa Hakan Topçu, kendisine ilişkin dört otoparkın tıklım tıklım araç dolduğunu belirtti. Hacizli yahut eksik evraklı araç yoğunluğuna karşılık vermek için bir otoparkla başladığı yediemin işletmesine 4 otopark ile devam ettiğini anlatan Topçu, “İcra iflas kanunundaki birtakım eksiklikler burada araçların 5-10 yıl kalmasına neden oluyor. Otopark içinde motoru ve bedelli aksamları sökülmüş, yalnızca şase ve kaportası bırakılmış 15 yıllık lüks araçlar dahi var. Nedeni de haciz koyduran kişinin satış süreçlerini başlatmaması. Aracı terk etmesinin nedeni ise üzerinde öbür alacaklıların haklarının olması. İcraya çıkarıp masraf etse, satışından elde edeceği gelir icra koyduranın alacaklarını karşılamıyor. Bu nedenle aracı icrayla aldırıyor ve burada çürümeye terk ediyor” diye konuştu.
Yediemin otoparklarında yıllanmış araç yoğunluğunun altında yatan nedeni anlatan Topçu, kelamlarını şöyle sürdürdü;
“Araçların satışının yapılması için haciz koyan kişinin satışını istemesi gerekli. Hacizi başlatan ve aracın yediemin otoparkına gelmesine neden olan kişi, aracın üzerinde SGK’nın, vergi dairesinin yahut öbür alacaklıların hakkı olduğunu fark edince süreçleri başlatmıyor. Zira borçludan alacağı paradan daha az para alacağını görüyor. Satış sürecini başlatmayınca buraya gelen araç yıllarca kalıyor. Ülke iktisadı ve katma kıymetini de ziyana uğratan bir anlayış. Yapılması gereken, 6 ay içinde hacizli araçların kanunen satılması lazım. Ama bunla ilgili kâfi kanunlar çıkmadığı ve altyapısı olmadığı için bu işler çok ağır yürüyor. Bizim yediemin olarak hiçbir yaptırımımız yok. Buraya araç kazadan yahut muayeneden gelmiş, biz araç sahibine ulaşmak için bilgi bile alamıyoruz. Buradaki araçlar beklediği sürece bedel kaybı da oluyor, aksamları arızalanıyor. Bu müddet kısa tutulmuş olsa, araçlar burada bekleyeceğine sahibine teslim edilse yahut satışı yapılarak yeni sahiplerine ulaştırılsa, ülke için de bir katma bedel sağlayacak. Lakin burada çürümeye bırakılıyor.”
‘Araç sahipleri söküyor’
Araçlarının icra nedeniyle yakalama hacizli olduğunu bilen şahısların araçların motor ve iç konsol üzere kıymetli kesimlerini söktürdüklerini kaydeden Topçu, “Sanayilerde bu işleri yapan beşerler var. Bazıları araçlarının hacizlik olduğunu öğrenince kendileri motorunu, konsolonu, lastik ve jantlarının yanı sıra koltuklarına kadar söküyor. Bunları bir depoda koruma ediyorlar. Aracın kasasını da bir toprağa bırakıp 155’i arayarak ihbar ediyorlar. Polis aracı şase numarasından denetim ettiğinde yakalamalı hacizli olduğunu tespit edip otoparka çektiriyor. Aracını bu halde parçalayan kişi, kasasını ilerde açılan ihalede tekrar ucuza alarak söktüğü modülleri yerine takıyor. Buna ekseriyetle lüks segment araçlarda daha çok rastlanıyor” sözünü kullandı.
Sanayide bu işleri yapanlar olduğunu yineleyen Topçu, “Bu parçalama işi kesim olmuş durumda. Örneğin 1 milyon liralık aracınız var ve icralık. Endüstrideki bu işleri yapan kişi ile anlaşıyorlar. Aracı o bireye satıyorlar. O da parçalayarak aracın kesimlerini satıyor. Bu formda bize içi boş araçlar geliyor” dedi.
‘Binlerce motosikletin durumu kangren oldu’
Topçu, “Trafikten men edilen, haciz nedeniyle toplanan motosikletler ise yediemin otoparklarının kangren olmuş sorunu” diyerek, şöyle devam etti:
“Bir motor bağlandığı vakit motorun pahası 500 TL ise, alacaklı kişi bu motoru satışa çıkarmak istediğinde 1500-2 bin lira masraf yapması lazım. Masraf satışa ekleniyor. 500 liralık motor 1800 liradan satışa çıkıyor. Kimse motoru bu fiyatlara almaz. Satılamadığı için de burada yıllarca bekliyor. En sonunda ‘Milli Emlak’ açtığı ihale ile hurda niyetine satıyor. Bunlar ülkenin ziyanına olan şeyler. Ülkemize dövizle getirilen binlerce araç çürüyor ve hurdaya dönüyor.”
‘Hurdaya dönen araçları 7/24 koruyan işçi çalıştırıyorum’
Yediemin otoparkında 6 aya kadar günlük 20 TL bekleme fiyatlarının 6 aydan sonra yüzde 30 düşürüldüğünü, araç satılamadığı yahut sahibine teslim edilemediği için alacaklarını tahsil edemediklerini de kelamlarına ekleyen Mustafa Hakan Topçu, “Bu araçların güvenliği için 7/24 işçi vazife yapıyor. Bu araçlar yıllarca burada bekliyor. Biz alacaklarımızı alamıyoruz. Bir araç satılacak yahut otoporktan alınacak ki biz de aracın burada kaldığı mühletin fiyatını alabilelim. Maalesef satış olmuyor, araçlar neredeyse üst üste yığılı vaziyette satılacağı günü bekliyor” diye konuştu.
Avukat Kaya: İcra iflas kanunu, yediemin satışlarını zorlaştırıyor
Avukat Harun Kaya, yedieminlerin hukukî uğraşlarını zorlaştıran İcra İflas Kanunu’nun 88/6’ncı hususunun gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti. İcra daireleri tarafından haczedilen araçlarla ilgili alacaklı tarafın talebi üzerine yakalama kararı alındığını, yakalanan araçların yediemin otoparklarına çekilerek burada koruma altına alındığını aktaran Kaya, sonrasında yaşanan ezaları şöyle özetledi:
“Çekilen araçların üzerinde sırf icra daireleri değil, vergi dairesi ve sigortanın da haciz kararları yer alıyor. Haczedilip yakalama kararı alınan araçlar çok üzün mühlet depolarda beklemekte ve korumasına gerek kalmadığından İcra İflas Kanunu 88/6 unsuru yeterince yediemin aracılığıyla satış süreçleri yapılmaya çalışılmaktadır. Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği’ne nazaran yedieminler araçlardan değer takdir edilen fiyat üzerinden sırf yüzde 30 ölçüsünde otopark fiyatını almaktadır. Araçlar bu yüzde 30 alacak ölçüsünü aşacak kadar uzun mühletler depolarda kalmaktadır. Bunun üzerindeki meblağlar tarafından yediemin depoları iş ve emeğinin karşılığını bu noktada alamamaktadır. Alacaklı alacağının tahsiline kavuşamazken, borçlu da alacaklı mercilerin çokluğundan ötürü araçları depolarda mukadderatına terk etmektedir. Aracın depolarda beklemesinde en çok ziyana uğrayan taraflardan biri yedieminler.”