Maggie Harrison
Yeni yılın birinci gününde, Stanford Üniversitesi’nden birkaç bilim insanı, global çaplı bir kitlesel yok oluş krizini tartışmak hedefiyle CBS televizyonunda yayınlanan “60 Dakika” isimli programda, program sunucusu Scott Pelley’e konuk oldu. Problem şu ki; hiç kimsede verecek âlâ bir haber yoktu.
Stanford Üniversitesi’nde biyolog olarak misyon yapan ve gerçekleştirdiği araştırmalar ekosistemlerde vakit içinde yaşanan değişimleri haritalandırmak gayesiyle fosil kayıtlarını kullanmayı içeren Tony Barnosky, CBS’te yaptığı açıklamada, çalışmalarının, mevcut kuşak tükenme oranlarının, Dünya’nın dört milyar yıllık bilinen yaşamsal tarihinde tipik olarak görülen oranın yaklaşık 100 katına kadar yükseldiğini gösterdiğini aktardı.
KİTLESEL TÜKENME ORANLARI KORKUTUCU SEVİYEYE ULAŞTI
Barnosky’nin aktardığı kadarıyla, bu derece hızlı bir nüfus kaybı, Dünya’nın şu anda dinozorların yok oluşundan beridir en makus kitlesel yok oluş devrine şahit olduğu manasına geliyor. Ve Dünya’nın şahsen kendisi kitlesel yok oluş olaylarından pek çok defa kurtulmuş olsa da, o periyotlarda gezegenimizde var olan hayatın büyük kısmı bunu atlatmayı başaramadı.
Maalesef, bu tıp bir felaket, biz insanları ya da en azından teknolojik medeniyetimizin öğelerini de alıp götürebilir.
Barnosky’nin Stanford’dan meslektaşı ve birebir televizyon programında konuk olan Paul Ehrlich, Pelley’e “Ben ve meslektaşlarımın büyük kısmı buna maruz kalacağımızı düşünüyoruz” diyor ve “Önümüzdeki birkaç on yıl, alıştığımız medeniyetin sonu olacak” diye ekliyordu.
Araştırmacılara kalırsa, beşerler bir seviyeye kadar hayatta kalmayı başarsalar dahi, hayat etraflarında gerçekleşen tahribat, doğal besin zincirinde yaşanan yıkım, topraktaki randıman kaybı ve daha fazlasını beraberinde getirecek olan geniş ölçekli kitlesel yok oluş tesirleriyle, bu acımasız gerçeklik çağdaş insan toplumunun parçalanmasına yol açacak üzere görünüyor.
GEZEGEN KURTULSA DA İNSAN MEDENİYETİ SİLİNİP GİDECEK
Barnosky, “Gezegeni katlettiğimizi söylemenin çoka kaçacağını söyleyebilirim; çünkü gezegen iyileşecektir” diyor: “Şu anda yaptığımız şey, kendi ömür biçimimiz yok etmek.”
Farklı bir biçimde söylersek: Şayet beşerler büyük ölçüde bu gidişatı düzeltmezlerse, gezegende neden olduğumuz yıkım bu düzeltmeyi bizim açımızdan ziyadesiyle tatsız bir formda gerçekleştirecek. Bu, ürkütücü olmakla bir arada başka uzmanların da lisana getirdiği bir ikaz.
Günümüzde Ehrlich’in, çok nüfus ve kitlesel yok olma hususlarında simgeleşmiş bir isim olduğunu belirtmek gerekiyor. Çok seviyedeki insani gelişim ve nüfus artışının tehlikeleriyle ilgili birinci çağdaş kitaplardan biri olan Nüfus Bombası’nı 1968 yılında yayınladı ve o devirde ortaya koyduğu tartışmalı varsayımlar sebebiyle bir alarm sireni olarak kabul gördü.
Tartışmalı iddialarının hepsi gerçekleşmemiş olsa bile, o vakitten bu yana iki büyük öngörüsü -sera gazlarının kutup buzullarını eriteceği ve insanlığın yaban tabiata karşı galip geleceği- tartışmasız biçimde gerçekleşti. Ve maalesef, bunların gerçekleşmesine yol açan mantık, iç karartıcı bir formda tanıdık görünüyor.
Ehrlich’e kalırsa sorun ‘çok fazla insan, çok fazla tüketim ve büyüme çılgınlığı’; bu, büyük ihtimalle çok az insanın dişe dokunur bir yavaşlama belirtisi gösterdiğini ileri süreceği bir gerçek.
Ehrlich program sunucusuna verdiği demeçte, “İnsanlık sürdürülebilir durumda değil. Bütün gezegen çapında (temelde sizin ve benim) hayat usulümüzü devam ettirebilmek için [bizimki gibi] beş Dünya’ya daha muhtaçlığımız var” diyor.: “Tabii ki bu gezegenleri nereden bulacağınız bir muamma.”
90 yaşındaki araştırmacı, “İhtiyaç duyacağımız kaynaklar ve hayatlarımızı destekleyen sistemler, elbet ki yok ettiğimiz biyolojik çeşitlilikten ibaret” diyor: “İnsanlık, çok ağır bir formda, kesmekte olduğumuz bir kısmın üzerinde oturuyor.”
Yazının özgünü Futurism sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)