Eski hizmetçisi Mercedes Wedaa, Amazon’un kurucusu milyarder iş adamı Jeff Bezos’a dava açtı. 1 Kasım günü Seattle’da bulunan King Vilayeti Yüksek Mahkemesi’ne başvuran Wedaa’nın öne sürdüğü suçlamalar büyük tartışma yarattı.
Mahkemeye sunduğu dilekçede Latin kökenli olduğu için ırk ayrımcılığına uğradığını lisana getiren Wedaa, buna ek olarak kendisinin ve konut içindeki öbür hizmetkârların insanlık dışı şartlarda çalışmaya zorlandığını da belirtti.
Bezos’un Seattle’daki malikanesinde üç yıl boyunca çalıştığını belirten Wedaa, kendisine ve öbür Latin kökenli çalışanlara beyaz çalışanlardan daha farklı davranıldığını tabir etti. Wedaa, üç yıllık süreçte tamamı beyaz olan yöneticilerinin, kendisine ve Latin kökenli olan hizmetçilere “agresif ve istismarcı” bir tutumla yaklaşırken beyaz bahçıvanlara karşı “saygılı ve kibar” olduğunu lisana getirdi.
Wedaa, ABD’de çalışma müsaadesi bulunmayan göçmen çalışanları denetleme misyonunun kendisine verildiğini, bu durumdan rahatsızlık duyduğunu ve yöneticilerine şikayetçi olduğunu, şikayetlerinin evvel alayla karşılandığını, daha sonra da baş hizmetçilik konumundan alınarak cezalandırıldığını, yerini ise Latin kökenli olmayan hizmetçinin aldığını öne sürdü.
Ayrımcılık, yasal olmayan yansılar ve çalışma şartlarına ait şikâyetlerini lisana getirdikten sonra haksız yere işten çıkarıldığını söz eden Wedaa hem maddi hem de manevi tazminat talebinde bulundu. Argümanına nazaran, yöneticisi Wedaa’yı işten çıkarılmasına münasebet olarak bayanın “mutsuz görüntüsü”nü gösterdi ve bunun grubun genelini etkileyebileceğini savundu.
Bezos’un Seatle’daki malikanesi Washington Gölü’nün kıyısında Medina’da yer alıyor. Zenginlerin gözdesi olan bu semt Microsoft’un kurucusu Bill Gates’in ünlü malikanesinin (fotoğrafta) de bulunduğu yer. Hafızası güçlü okurlarımız Bill ve Melinda French Gates’in boşandığı devirde kelam konusu malikanenin de manşetlere taşındığını hatırlayabilir.
Bezos’un Seatle’daki malikanesi Washington Gölü’nün kıyısında Medina’da yer alıyor. Zenginlerin gözdesi olan bu semt Microsoft’un kurucusu Bill Gates’in ünlü malikanesinin (fotoğrafta) de bulunduğu yer. Hafızası güçlü okurlarımız Bill ve Melinda French Gates’in boşandığı devirde kelam konusu malikanenin de manşetlere taşındığını hatırlayabilir.
GÜNDE 14 SAAT ARALIKSIZ ÇALIŞTIRILDIKLARINI ARGÜMAN ETTİ
Bezos’un konutunda çalışmaya 2019 yılında başlayan Wedaa, Bezos ve aile üyelerinin konutta olduğu devirlerde öğlen yemeği yemeden ve dinlenmek için orta vermeden günde 10 ila 14 saat çalışmak zorunda olduklarını öne sürdü.
İlk olarak Seattle’dan yayın yapan teknoloji haberleri sitesi GeekWire’ın haberleştirdiği dava dilekçesinde ayrıyeten Bezos’un malikanesinde bir dinlenme odası bulunmadığı, Wedaa’nın ve başka çalışanların yemeklerini sık sık üst kattaki küçük çamaşır odasında yemek zorunda kaldıkları belirtildi.
Wedaa’nın ve başka çalışanların “temizlik misyonları dışında” Bezos’un meskenine girmesinin yasak olduğu, “günün büyük kısmında tuvaleti kullanamıyor olmaları” nedeniyle sık sık idrar yolları iltihabı yaşadıkları dilekçedeki ayrıntılar ortasında yer aldı.
Hizmetçilerin malikanedeki ana binanın ilerisinde bulunan güvenlik ofisinin yanındaki tuvaleti kullanmak istedikleri fakat “güvenlik protokolünü” ihlal ettikleri gerekçesiyle bu tuvaletin yasaklı olduğu belirtildi.
Dava dilekçesinde, “Yaklaşık 18 ay boyunca davacı ve meskendeki öbür çalışanlar, çamaşır odasının penceresinden tırmanarak dışarı çıkmak zorunda kalmıştır. Bahçedeki bir patikadan koşarak makine odasına giden çalışanlar, buradan geçip alt katta bulunan ve bahçıvanlara tahsis edilmiş olan tuvalete inmiştir” dendi. Wedaa ve oburlarının kapı yerine pencereyi kullanmalarının sebebinin de “Bezos’a ve konuklarına görünmeme çabası” olduğu belirtildi.
Geçtiğimiz yıllarda Bezos’un kurucusu olduğu Amazon da emsal bir suçlamayla karşı karşıya kalmıştı. Şirketin e-ticaret operasyonlarında kullanılan depolarında çalışanların, verimlilik gayelerini tutturabilmek ve işlerini kaybetmemek için tuvalet molasına bile çıkmadıkları ve muhtaçlıklarını şişelerle gidermeye çalıştıkları ortaya çıkmıştı. Daha sonra Amazon bu husustaki siyasetinde çalışanların üzerindeki baskıyı azaltacak halde düzenlemeye gitmişti.
HEM BEZOS’U HEM ŞİRKETLERİNİ SUÇLUYOR
Wedaa dava dilekçesinde hem Bezos’u hem de Bezos’un şahsî yatırımları ile mülklerinin yönetimini üstlenen ve meskeninde çalışanların işe alımları ile işten çıkarılmalarını yöneten Zefram ve Northwestern şirketlerini suçluyor.
Dilekçede, Wedaa’nın ve öbür hizmetçilerin kendilerini Jeff Bezos’un çalışanı olarak gördükleri de belirtilerek, “Bazen Bezos ailesi meskende olduğunda, davacı onlarla patronu olarak etkileşime girmiştir. Davacı Jeff Bezos’un ve kız arkadaşı Lauren Sanchez’in buyruk ve direktiflerini uygulamıştır” satırlarına yer verildi.
Bezos’un avukatlarından Harry Korrell ise tüm tezleri reddetti ve Wedaa’nın ırk ayrımcılığına maruz kaldığını öne sürmesini “absürt” olarak nitelendirdi.
Bezos ve Sanchez son olarak 30 Ağustos’ta Rings of Power’ın galasında görüntülendi.
Bezos ve Sanchez son olarak 30 Ağustos’ta Rings of Power’ın galasında görüntülendi.
Hukuk firması Davis Wright Tremaine bünyesinde çalışan Korrell, “İddiaları soruşturduk ve bir desteği olmadığını gördük. Wedaa’nın yıllık geliri 6 basamaklı sayıları buluyordu. Kendisi meskenin baş hizmetçisiydi. Kendi mola ve yemek saatlerinden kendisi sorumluydu. Hem onun hem de öteki çalışanların kullanabileceği birçok banyo ve dinlenme odası vardı” sözlerini kullandı.
Wedaa’nın performansının düşük olması nedeniyle işten çıkarıldığını da tabir eden Korrell, “Önce 9 milyon doların üstünde para istedi, şirket bu talebi reddedince de dava açmaya karar verdi. Kendi kökenleri düşünüldüğünde Bezos’un, Sanchez’in yahut Northwestern’ın Wedaa’ya ırkı ya da ulusal kökeni nedeniyle ayrımcılık yaptığının söylenmesi absürttür” sözlerini kullandı.
Northwestern şirketinden isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak da GeekWire’a yaptığı açıklamada, çalışma şartları ve çalışanlara sunulan haklarla ilgili suçlamaları reddetti. Wedaa’nın kendi molalarına kendisinin karar verdiğini söyleyen bu kişi, “Wedaa, başka çalışanların işlerini denetliyordu ve onların molalarından sorumluydu. Tıpkı vakitte kendi fazla mesaisini ve ortalarını da kendisi belirliyordu. Birden fazla vakit meskende tek başınaydı ve kendisini denetleyen biri yoktu” dedi. Kaynak, “Dinlenme odası olarak kullanılan iki alan var. Bunların ikisinde de oturacak yerler, masalar, dolu buzdolapları mikrodalga fırın, kahve makinesi, hava fritözü ve atıştırmalıklar var. Bu dinlenme odalarının yakınlarında çalışanların kullanımına açık çok sayıda banyo bulunuyor. Dahası her gün öğlen yemeği siparişi veriliyordu ve çalışanlara fiyatsız olarak dağıtılıyordu” diye konuştu. Kaynak Wedaa’nın performans meseleleriyle işten çıkarılana kadar hiçbir formda resmi makamlara şikayette bulunmadığını da kelamlarına ekledi.
DAHA EVVEL DE PAUL ALLEN İÇİN ÇALIŞMIŞ
HKM Çalışma Avukatları’ndan Patrick Leo McGuigan ise, Wedaa’yı kastederek, “Müvekkilim katiyetle emniyetli bir insandır. Çalışkan bir Amerikalıdır. Uzun yıllardır bu kesimin içindedir. Birçok güçlü ve tanınmış ailenin konutunda hizmetçilik yapmıştır. Bugüne kadar kimseyle bir sorun yaşamamıştır” dedi.
Dava dilekçesinde de Wedaa’nın 18 yıl boyunca varlıklı ve tanınmış ailelerin konutlarında çalıştığı, kontrol ve liderlik konumlarında yer aldığı belirtildi.
Dilekçede bu meskenlerden birinin Microsoft’un kurucularından merhum Paul Allen’a ilişkin olduğu vurgulandı. Allen ailesinin Seattle yakınlarında bulunan konutunda çalışanlar için ayrılmış dinlenme odaları, kolaylıkla erişilebilen banyolar “hatta hizmetçiler ve öteki çalışanlar için özel hazırlanan yemekler bulunduğu” da dilekçede vurgulandı.
Wedaa’nın işten çıkarılma nedeniyle yaşadığı maddi ve manevi kayıpların dava sürecinde kanıtlarla ortaya konacağı da dilekçede tabir edildi.
McGuigan ise CNBC’ye yaptığı açıklamada şu sözleri kullandı:
“Hiçbir patron kanunların üstünde değildir; buna Jeff Bezos ve kendisinin meskeninde ve öteki mülklerinde çalışan bireyleri bulup işe alan şirketleri de dahil. Federal yasalar ve eyalet maddeleri çalışanların yaptıkları iş karşılığında ödeme almaları ve işlerini ayrımcılığın olmadığı, inançlı, hijyenik ve sağlıklı bir iş ortamında yapmaları gerektiğini belirtir. Bu maddelere tüm patronlar tarafından uyulmalıdır.”