Süper Lig 8. haftasında oynanacak Beşiktaş-Fenerbahçe derbisi, 98 yıllık geçmişinde birbirinden değişik ayrıntılara sahip. İki grubun tarihine geçen isimler, goller, anılar ve dikkat çeken olaylar. İşte Beşiktaş-Fenerbahçe rekabetinin tarihinden öne çıkanlar…
Spor Toto Üstün Lig’in 8. haftasında 2 Ekim Pazar günü derbide karşı karşıya gelecek Beşiktaş ile Fenerbahçe, birbirlerine karşı tarihi maçlara imza attı.
İki grup birbirlerine karşı en farklı galibiyetlerini yedişer gol atarak kazandı. Beşiktaş, 23 Mart 1941’deki özel müsabakayı 7-1 kazandı. Siyah-beyazlılar, 6 Ocak 1990’da Fenerbahçe’yi 5-1 yenerek ligde rakibine karşı en farklı galibiyetine ulaştı.
Fenerbahçe ise siyah-beyazlı rakibi karşısında en farklı galibiyetini 6 Aralık 1958’de oynanan özel maçta 7-0’lık skorla aldı. Sarı-lacivertliler, Beşiktaş’a karşı ligdeki en farklı galibiyetini 7 Mart 1976 ve 7 Ekim 2012’de 3-0’lık sonuçlarla yaşadı.
EN GOLLÜ MAÇLAR
İki rakip ortasında geride kalan 355 maçta, penaltılar hariç en fazla golün atıldığı müsabakada sporseverler 9 gol izledi.
İnönü Stadı’nda 11 Ağustos 1974’te yapılan TSYD Kupası maçını Beşiktaş 5-4 kazanırken, filelere giden 9 gol, 98 yıllık rekabette bir maçta atılan en fazla gol olarak tarihe geçti.
Beşiktaş ile Fenerbahçe 19 Mayıs 1955’te Atatürk Kupası’nda karşı karşıya gelirken, uğraş 4-4 beraberlikle sonuçlandı. Fenerbahçe, 1 Temmuz 1960’daki Cemal Gürsel Kupası müsabakasını ise 6-2 kazandı.
GOLCÜLER
Rekabette en fazla golü Beşiktaş’ın efsane kaptanı Hakkı Yeten attı. Fenerbahçe’ye karşı 58 defa Beşiktaş forması giyen “Baba” lakaplı Hakkı Yeten, 32 sefer fileleri havalandırdı. Sarı-lacivertli grup ismine Beşiktaş’a en fazla golü ise 19 golle Cemil Turan kaydetti.
EN ÇOK FORMA GİYENLER
Beşiktaş-Fenerbahçe derbilerinde en çok forma giyen futbolcu unvanı Beşiktaşlı İstek Çalımbay’a ilişkin. İstek Çalımbay, siyah-beyazlı formayla Fenerbahçe karşısında 64 maçta misyon yaptı. Bu futbolcuyu 61 maçla Beşiktaşlı Gurur Görkey, 59’ar maçla da Beşiktaşlı Ulvi Güveneroğlu ile Fenerbahçeli Müjdat Yetkiner izliyor.
Rıza Çalımbay | Fotoğraf: DepoPhotos.
EN ERKEN GOL BOLİC’İN
Beşiktaş-Fenerbahçe rekabetinde bilinen en erken golü Elvir Bolic attı.
İki ekip ortasında 10 Mart 1996’da İnönü Stadı’nda yapılan lig maçının 21. saniyesinde fileleri havalandıran Fenerbahçeli Bolic, rekabetin kayıtlara geçen en erken golüne imza koydu. Fenerbahçe bu maçı 2-1 kazandı.
Ayrıca, 1991’de “Şifo” lakaplı Beşiktaşlı Mehmet Özdilek, Kadıköy’de 2-2 sonuçlanan lig uğraşının 37. saniyesinde sarı-lacivertli grubun filelerini havalandırdı.
İKİ EKİPTE DA OYNAYANLAR
Rekabetin 98 yıllık geçmişinde iki kadro formasını da giyen pek çok futbolcu bulunuyor.
Son periyotta iki ekipte da oynayan futbolcular şunlar:
Adem İbrahimoğlu, Ali Kemal Denizci, Engin İpekoğlu, Tayfur Havutcu, Feyyaz Uçar, Saffet Sancaklı, Sergen Yalçın, Oktay Derelioğlu, Alpay Özalan, Ahmet Yıldırım, Emre Aşık, Ali Güneş, Tayfun Korkut, Murat Şahin, Mustafa Doğan, Mert Nobre, Fahri Tatan, Tümer Metin, Mehmet Yozgatlı, Rüştü Reçber, Burak Yılmaz, Mehmet Aurelio, Uğur Boral, Hükümran Korkmaz, Mamadou Niang, Caner Erkin, Gökhan Gönül, İsmail Köybaşı, Jeremain Lens, Tolgay Arslan, Jose Sosa, Josef de Souza, Mehmet Topal, Salih Uçan, Mert Günok, Michy Batshuayi.
BİR MAÇTA EN ÇOK GOL ATAN İSİM
Derbi rekabeti tarihinde bir maçta en fazla golü Zeki İstek Sporel kaydetti.
Şimdiki Ülker Stadı’nın bulunduğu yerde, 18 Haziran 1926’da yapılan rekabetteki ikinci randevuyu Fenerbahçe 4-1 kazanırken, bu özel karşılaşmada sarı-lacivertlilerin gollerinin tamamını Zeki İstek Sporel attı.
Zeki İstek Sporel | Fotoğraf: DepoPhotos
İLK RESMİ MAÇ BERABERE
Rakipler ortasında birinci resmi maç, 12 Kasım 1926’da oynandı. Taksim Stadı’ndaki İstanbul Ligi maçı golsüz eşitlikle tamamlandı.
KENDİ KALESİNE GOL ATANLAR
Beşiktaş-Fenerbahçe maçlarında kimi oyuncular kendi kalelerine gol atma şanssızlığını yaşadı.
Son devirde oynanan müsabakalarda, Beşiktaş’tan Mehmet Ekşi, Recep Çetin, Ulvi Güveneroğlu, Ertuğrul Sağlam, Necip Uysal, Hâkim Korkmaz, Dusko Tosic ve Marcelo Guedes, Fenerbahçe’den ise Nejat Barut, Piotr Soczynski, Saffet Akbaş, Dirk Kuyt ve Simon Kjaer kendi kalelerine gol attı.
İLK LİG MAÇI
Beşiktaş ile Fenerbahçe, profesyonel lig tarihindeki birinci müsabakalarını 18 Mart 1959’da yaptı. İnönü Stadı’ndaki birinci lig maçını Fenerbahçe 1-0 kazandı.
Fenerbahçe ile Beşiktaş ekipleri İstanbul Futbol Ligi’nde Fenerbahçe Stadı’nda karşı karşıya geldi. (1935) | Fotoğraf: DepoPhotos.
İKİ EKİBE DA GOL ATANLAR
Rekabetin 98 yıllık geçmişinde iki ekibin da formasını giyen oyunculardan kimileri, derbilerde farklı formalarla gol atma başarısına ulaştı.
Şenol Birol, Ali Kemal Denizci, Tayfur Havutcu, Mert Nobre, Tümer Metin, Mamadou Niang ve Gökhan Gönül, hem Beşiktaş hem de Fenerbahçe formalarıyla rekabette gol sevinci yaşadı.
Geçtiğimiz dönemin birinci yarısında oynanan ve 2-2 berabere biten müsabakada ise geçmiş dönemlerde Fenerbahçe’de oynayan Josef de Souza, şu an takımında yer aldığı Beşiktaş formasıyla iki gol birden attı.
İLK GECE MAÇI
İki ekip ortasındaki derbi çabasında birinci gece maçı 12 Haziran 1960’ta, Ankara 19 Mayıs Stadı’nda yapıldı.
Işıklar altında yapılan birinci müsabaka özelliğini taşıyan bu lig maçını Fenerbahçe 1-0 galip tamamladı.
EN ÇOK GÖRÜLEN SONUÇ
Rakiplerin geride kalan 354 maçında en çok görülen sonuç 1-0 oldu. Fenerbahçe, Beşiktaş’ı 40, Beşiktaş da Fenerbahçe’yi 37 sefer 1-0’lık sonuçlarla yenerken, 98 yıllık derbi tarihindeki toplam 77 maçta sporseverler birer gol gördü. Toplam 13 başka statta karşılaşan rakipler, ayrıyeten 29 sefer de 0-0 berabere kaldı.
HASRET MAÇLARI
Beşiktaş, Fenerbahçe karşısında üst üste 17, Fenerbahçe ise çeşitli devirlerde 3 sefer 12 maç üst üste galip gelemeyerek, taraftarlarına derbi galibiyeti hasreti çektirdi. Öte yandan Beşiktaş 7, Fenerbahçe ise 6 maç üst üste kazanarak, rakiplerine muhakkak periyotlarda üstünlük kurdu.
Fenerbahçe Stadı’nda oynanan Atatürk Kupası gayretinde Fenerbahçe ile Beşiktaş ekipleri karşı karşıya geldi. Kaptanlar Büyük Fikret ve Baba Hakkı maç öncesi birlikte fotoğraf çektirdi. (1935) | Fotoğraf: DepoPhotos.
HÜKMEN GALİBİYETLER
Beşiktaş ile Fenerbahçe’nin bir asra yaklaşan rekabetinde son devirlerde üç müsabaka hükmen sonuçlandı.
Fenerbahçe Stadı’nda 4 Mayıs 1983’te yapılan Türkiye Kupası çeyrek final birinci maçı 1-1 berabere sonuçlanmasına karşın Beşiktaş oyuncusu Mehmet Ekşi’nin çift sarı kartla oynadığının anlaşılması üzerine sarı-lacivertli grup, müsabakada 3-0 hükmen galip sayıldı. Beşiktaş, rövanş maçını 2-1 kazandığı halde elenmekten kurtulamadı.
İnönü Stadı’nda 16 Eylül 2000’de yapılan lig maçında ise siyah-beyazlı takım, Fenerbahçe’yi 3-0 yendi. Fenerbahçe’nin teknik yöneticisi Mustafa Denizli, yeni uygulamaya giren 5+1 kuralına uymayıp, 62. dakikada 6. yabancı oyuncuyu da alana sürünce Beşiktaş’ın 3-0’lık galibiyeti hükmen tescil edildi.
İki ekip ortasında 2017-2018 döneminde oynanan müsabaka da yaşanan saha olayları sebebiyle yarıda kaldı. Ziraat Türkiye Kupası yarı finalinde 2-2’lik birinci maçın rövanşında iki ekip 19 Nisan’da Ülker Stadı’nda karşı karşıya geldi. Müsabaka, 57. dakikada skor 0-0’ken yaşanan olaylar nedeniyle hakem Mete Kalkavan tarafından tatil edildi. Türkiye Futbol Federasyonu İdare Heyeti, rövanş maçının, yarıda kaldığı andaki koşullarla, seyircisiz oynanmasına karar verdi. Bunun üzerine Beşiktaş Kulübü, alana çıkmama kararı aldı. İki kadro ortasında 3 Mayıs’ta oynanması gereken gayrette Beşiktaş, alana çıkmayınca 3-0 hükmen mağlup sayıldı.
“TOP ÇİZGİYİ GEÇTİ Mİ, GEÇMEDİ Mİ?” TARTIŞMASI
Rakiplerin 16 Kasım 1991’deki maçı, beraberinde uzun yıllar süren bir tartışmaya yol açtı.
Fenerbahçe Stadı’nda 2-2 biten lig maçının 87. dakikasında Beşiktaş’ın Mehmet Özdilek ile attığı beraberlik golünde topun gol çizgisini geçip geçmediği kamuoyunda uzun süren tartışmalara neden oldu.
Fenerbahçe’nin savunma oyuncusu Semih Yuvakuran, Beşiktaşlı Mehmet Özdilek’in kaleye gönderdiği topu çıkarırken; maçın hakemi Ahmet Çakar, yardımcısı Çetin Oytuner ile “gol” kararı verdi. Sarı-lacivertli oyuncular ve teknik heyetin uzun süren itirazları, sonucu değiştirmedi. Maçın oynanmasından 17 yıl sonra yayıncı kuruluşun programında konum masaya yatırılmış ve “piero” isimli aygıtın ölçümlerine nazaran meşin yuvarlağın, 4 santimetre çizgiyi geçtiği tespit edilerek, tartışmalara son nokta konmuştu.
PANCU KALEYE GEÇTİ
İki grup ortasındaki değişik notlardan biri de 2004-2005 döneminde Kadıköy’de oynanan derbi uğraşında yaşandı.
Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı’nda 17 Nisan 2005’te yapılan maç adeta gol düellosu biçiminde geçerken, Beşiktaşlı futbolcu Daniel Gabriel Pancu’nun kaleye geçmesi derbiye damgasını vurdu.
Beşiktaş kalecisi Oscar Cordoba, 80. dakikada kırmızı kart görerek grubunu 10 kişi bıraktı. Kırmızı kart öncesinde 3 oyuncu değiştirme hakkını kullanan siyah-beyazlı takımda, Rumen futbolcu Daniel Pancu kalan kısımda kaleye geçti. Uzatma kısmıyla birlikte 18 dakika kaleyi koruyan Rumen futbolcu, yalnızca penaltıdan bir gol yerken, Beşiktaş müsabakayı 4-3 kazandı. Siyah-beyazlı kulüp, 4-3 kazanılan bu maçın anısına hatıra tişörtleri yaptırdı.
BİLİCA KAZDI, PENALTI KAÇTI
Rakiplerin 2009-2010 dönemindeki randevusunda çok enteresan bir olay yaşandı.
Fenerbahçe’nin Kadıköy’de Beşiktaş’ı 1-0 yendiği 18 Nisan 2010’daki lig maçında sarı-lacivertli ekibin “Bilica” lakaplı Brezilyalı futbolcusu Fabio Alves Da Silva, siyah-beyazlı kadronun 64. dakikada kazandığı penaltı atışı öncesinde penaltı noktasını kramponuyla eşeledi. Daha sonra Beşiktaşlı Bobo’nun kullandığı penaltı atışını, kaleci Volkan Demirel kurtararak rakibine beraberlik bahtı tanımadı.
Bilica’nın futbol alanlarında çok nadir yaşanan fair play dışı bu hareketi spor gündemini bir müddet meşgul etti.
İNÖNÜ’DEKİ SON DERBİ BEŞİKTAŞ’IN
İki kadro ortasında İnönü Stadı’ndaki son derbiyi Beşiktaş kazandı.
3 Mart 2013 tarihinde BJK İnönü Stadı’ndaki lig derbisi, tarihi stattaki son derbi maç olarak kayıtlara geçti. Gol düellosu biçiminde geçen maçı Beşiktaş 90+3. dakikada attığı golle 3-2 kazanırken, siyah-beyazlı kadrodan Olcay Şahan da BJK İnönü Stadı’ndaki son derbi golünü atan isim oldu.
FENERBAHÇE 9 BİREYLE YENİLMEDİ
Fenerbahçe, Vodafone Park’ta 2016-2017 döneminde oynanan lig maçında eksik kalmasına karşın rakibine mağlup olmadı.
Sarı-lacivertli grup, 7 Mayıs 2017’de Dolmabahçe’de oynanan müsabakada 45. dakikada Vincent Aboubakar’ın attığı golle birinci yarıyı 1-0 geride kapadı. Gayrette ikinci yarıda sayısal olarak da dezavantajlı pozisyona düşen Fenerbahçe, buna karşın rakibine boyun eğmedi. Sarı-lacivertli grup, 88. dakikada Martin Skrtel ve 90+2. dakikada Josef de Souza’nın kırmızı kart görmesiyle 9 kişi kaldı. Fenerbahçe, kazandığı hür vuruşta 90+4. dakikada Beşiktaşlı oyuncu Marcelo Guedes’in kendi kalesine attığı golle 9 kişi kaldığı müsabakadan 1-1 beraberlikle ayrılmayı bildi.
KADINLAR VE ÇOCUKLARIN İZLEDİĞİ DERBİLER
İki kadro ortasındaki 2 derbi ise tribündeki manzarasıyla tarihe geçti.
Süper Final Şampiyonluk Grubu’nda Beşiktaş ile Fenerbahçe ortasında 3 Mayıs 2012’de BJK İnönü Stadı’ndaki derbiyi, siyah-beyazlı kulübün cezası nedeniyle yalnızca bayanlar ve anneleri yanlarında olmak şartıyla 12 yaş ve altı çocuklar statta izleyebildi. İki kadro ortasındaki 97 yıllık rekabette böylelikle bir birinci yaşandı.
2012-2013 döneminin birinci yarısında bu defa Fenerbahçe’nin cezası nedeniyle Kadıköy’deki derbi yeniden yalnızca bayanlar ve çocuklar önünde oynandı.
BEŞİKTAŞ 18 YILLIK HASRETİ 10 BİREYLE SONLANDIRDI
2020-2021 döneminde Kadıköy’de Fenerbahçe’yi 4-3 yenen ve deplasmanda rakibine karşı 18 yıllık galibiyet hasretini sonlandıran Beşiktaş, bunu tekrar 10 kişi kalarak ve birebir skoru elde ederek başardı.
Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı’nda 17 Nisan 2005’te yapılan maçta Beşiktaş, kalecisi Cordoba’nın 80. dakikada kırmızı kart görmesiyle 10 kişi kaldı. Siyah-beyazlı takım, buna karşın rakibine 4-3 üstünlük kurdu. Beşiktaş bu galibiyetin akabinde 18 yıl üzere uzun bir mühlet Fenerbahçe’yi Kadıköy’de mağlup etme sevinci yaşayamadı.
2020-2021 döneminde rakibini yenerek 18 yıllık hasretini sonlandıran siyah-beyazlı takım, adeta 2005’teki maçın tekrarını yaşadı. Beşiktaş, 50. dakikada Cyle Larin’in kırmızı kart görmesiyle 10 kişi kaldı. Siyah-beyazlı grup, eksik uğraş etmesine karşın Fenerbahçe’yi tekrar 4-3 yenerek 18 yıllık hasretine son verdi.
(AA)