Bedelli askerlik düzenlemesini de içeren Askeri Ceza Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilerek maddeleşti.
Yasa, yoklama kaçaklarına bedelli yolunu açmasının yanı sıra Genelkurmay Liderinin yaş haddinin de 72 yaşına kadar uzatılmasına imkân tanıyor.
TBMM’de kabul edilen kanuna göre, firar ve müsaade tecavüzü gibi cürümlerle ilgili olarak hakkında ön inceleme yapılanın bulunamaması nedeniyle söz almayı imkansız hale getiren mecburî hallerde, ilgilinin sözü alınmayacak.
Yükümlü erbaş ve erlerden askeri araçları kullanmakla görevlendirilenler, araç kazası nedeniyle harp materyaline ziyan vermek cürmünden kast yahut ağır kusur nedeniyle mahkum olmaları durumu hariç, aracın kullanımı nedeniyle meydana gelen ziyanı tazminle sorumlu olmayacak.
Genelkurmay Liderinin yaş haddi, birer yıllık mühlet ile 72 yaşına kadar Cumhurbaşkanınca uzatılabilecek.
Astsubayların kademelerine düzenleme
Yüksekokul mezunu astsubaylara bir kademe intibakı sağlanarak, dokuzuncu derecenin ikinci kademesinden misyona başlatılacak. Vazifede olan ve emekli işçiye de bir kademe intibakı sağlanacak.
Kanun yürürlüğe girdiğinde en az 2 yıl ve daha uzun müddetli yükseköğrenimini tamamlamış olan astsubayların bulundukları derece ve kademeye bir kademe ek edilecek. Lise ve dengi okul mezunlarından, düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten sonra en az 2 yıl vadeli yükseköğretim bitirenler için bulundukları derece ve kademeye bir kademe ek edilerek intibakları yapılacak. Bu kapsamda ek kademe verilen astsubayların sonraki rütbelerinin ve rütbe kademeliliklerinin birinci kademeleri verilen ek kademe ölçüsü kadar fazla olacak.
Emekli oldukları tarihteki tahsil durumları temel alınmak suretiyle en az 2 yıl ve daha uzun vadeli yükseköğrenim tamamlamış astsubaylardan bu misyonları üzerinden emekli, ismi malullük yahut görev malullüğü aylığı ile dul ve yetim aylığı alanlar için de uygulanacak.
Bu düzenleme uyarınca yapılacak intibak ve buna bağlı ödemeler 3 ay içinde sonuçlandırılacak. Bu kapsamda emeklilik keseneği yahut kurum karşılığı yahut sigorta primi çalışan ve patron hisselerinde oluşacak fark meblağı; gecikme cezası, gecikme artırımı yahut faiz uygulanmaksızın, düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde ilgili kurumlar tarafından Toplumsal Güvenlik Kurumuna ödenecek.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte maaş derecelerinin üçüncü kademesinde bulunanlar, düzenleme kapsamında yapılan intibaklarla bir üst maaş derecesinin birinci kademesine; birinci derecenin üçüncü kademesinde bulunanlar birinci derecenin dördüncü kademesine yükseltilecekler.
Bu düzenlemenin uygulanması nedeniyle geriye yönelik rastgele bir ödeme yapılmayacak.
Milli Savunma Bakanlığı takımlarında çalışan kamu vazifelileri ile Askeralma Kanunu kapsamında askerlik hizmetini yerine getiren yedek subaylar ve yedek astsubaylar ile erbaş ve erleri ilgilendiren ve askeri hizmete ait idari süreç ve aksiyonlardan doğan uyuşmazlıkların tahlilinde ilgilinin misyon yaptığı yerin idari yargı yetkisi tarafından bağlı olduğu bölge yönetim mahkemesinin bulunduğu yerdeki yönetim mahkemesi yetkili olacak.
İşletmelerin sermaye ihtiyacı
Personel Temin Daire Başkanlığı, Arşiv ve Askeri Tarih Daire Başkanlığı, müze, mehteran ve bando faaliyeti yürütenler ile üniversite üzere askeri kuruluşlarda da döner sermaye kurulacak.
Kanunla Ulusal Savunma Üniversitesi, kuvvet komutanlıkları, Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğü, Tersaneler Genel Müdürlüğü, Harita Genel Müdürlüğü ve Askeri Sıhhat Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki döner sermaye işletmelerine tahsis olunan sermaye toplamı 100 milyon liraya çıkarıldı. Tahsis edilen sermaye ölçüsü Cumhurbaşkanı kararıyla 5 katına kadar artırılabilecek.
Milli Savunma Bakanlığınca yürütülen işçi ve askeri öğrenci temin faaliyetleri için oluşturulan komitelerde vazife yapan başka kamu kurum ve kuruluşları çalışanına misyon yaptıkları her gün için 750 gösterge ve ayda en fazla 12 bin gösterge sayısının memur aylık kat sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatı geçmemek üzere döner sermaye gelirlerinden fiyat ödenebilecek. Ödenecek fiyat, damga vergisi hariç rastgele bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak.
Öğretim üyelerine proje bazlı döner sermaye
Kanunla Ulusal Savunma Üniversitesi bünyesinde daha güçlü bir takım yapısının oluşturulması, başka üniversitelerde olduğu üzere öğretim görevlilerine proje bazlı döner sermaye imkanlarının sağlanması, bu üniversiteyle özel bölüm iş birliğinin artırılması, savunma sanayi alanında yeni ve özgün projeler geliştirilerek yerli ve ulusal teknolojilerin geliştirilmesine imkan sağlanacak.
Milli Savunma Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi gelirlerinden yapılacak kesintilerle tahsil edilecek vergiler, gelirlerin dağıtımı ve tahsisi ile bu gelirlerden üniversitenin rektör dahil akademik yöneticileri ve genel sekreteri ile sivil ve asker öğretim elemanlarına yapılacak ödemeler hakkında, Yükseköğretim Kanunu’nun döner sermayeye ait kararları uygulanacak.
Aylıklarını Türk Silahlı Kuvvetleri İşçi Kanunu’na nazaran alanların bu formda ek ödeme matrahlarının belirlenmesinde, aylıklarını Yükseköğretim İşçi Kanunu’na nazaran alan birebir akademik unvan ve derecedeki sivil öğretim elemanlarının mali hakları temel alınacak.
Milli Savunma Üniversitesine bağlı harp okulları, astsubay meslek yüksekokulları ve enstitülerde atamalı yahut misyonlu sivil öğretim elemanlarına, almakta oldukları brüt üniversite ödeneğinin yüzde 30’u oranındaki ödemenin net fiyatı, bu düzenleme uyarınca tıpkı aya ait yapılacak net ödeme meblağından mahsup edilecek.
İşletmelere tahsis edilen sermaye ölçüsü ile halihazırda mevcut sermayeleri ortasındaki fark, merkezi idare bütçesine mali yük getirmeden sırf mevcut sermayenin işletilmesinden elde edilen kardan karşılanacak. Buna nazaran, 100 milyon liraya çıkarılan sermaye meblağı mevcut sermayenin işletilmesinden elde edilecek karlarla karşılanacak.
Uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçmek için gerekli müracaat koşullarına sahip ve 1 Ocak 2019’dan bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihe kadarki devirde icra edilen harekat yahut yurt dışı operasyon misyonları nedeniyle müracaatta bulunamayan yahut seçme imtihanına katılamayan uzman erbaşlardan istekli olanlar, hizmet yılı hariç belirtilen öteki koşulları taşımaları kaydıyla kullanamadıkları imtihan haklarını, hala imtihan hakkı bulunanlar son imtihan hakkının bitimi tarihinden, imtihan hakkı bitmiş olanlarsa bu hususun yürürlük tarihinden sonra yapılacak birinci seçme imtihanından başlamak ve imtihana giremedikleri süreyi geçmemek üzere kullanabilecek.
Bedelli ve dövizle askerlik
Kanunla yoklama kaçağı, gizli yahut bakaya olup bedelli askerlik hizmetinden yararlanamayan yükümlülerin bu hizmetten faydalanabilmelerine imkan sağlanacak.
Buna nazaran, ‘askerliğe elverişli’ kararı verilmiş olanlar bedelli askerlikten yararlandırılacak. Ödenecek bedel, ödemenin yapıldığı gün geçerli olan memur aylık katsayısı dikkate alınarak belirlenecek. Seçim sonrasında bedelli askerlikten yararlanma hakkı elde edip de vazgeçenlere yeni bir hak verilmeyecek.
Bedelli askerlik hizmetinden, fiili askerlik hizmetine başlayanlar; müracaat tarihine kadar yoklama kaçağı, gizli yahut bakaya olanlardan, bedelli askerliğe müracaat edip de seçim öncesi vazgeçenler yahut müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde ödemelerini yapmayanlar yararlanamayacak.
Bakayalar öbür yükümlülerden daha fazla bedel ödeyerek yararlanacak
Kanunla yoklama kaçağı, gizli yahut bakaya olan yükümlülerin, öteki yükümlülerden daha fazla bedel ödeyerek bedelli askerlikten daima faydalandırılması amaçlanıyor.
Müracaat tarihine kadar yoklama kaçağı, gizli yahut bakaya olanlar hakkında, yoklama kaçağı, gizli yahut bakaya kalınan tarihten müracaat tarihine kadar geçen mühletin her ayı için ödenecek meblağa ek ek bedel alınacak. Ek bedel, 3500 gösterge sayısının ödemenin yapıldığı gün geçerli olan memur aylık katsayısı ile geçerli mazeretler hariç yoklama kaçağı, gizli ve bakaya kaldıkları toplam mühletin her ayının çarpımı sonucu bulunacak.
Belirlenen ek bedele temel mühletin hesabında, 1 ila 30 gün bir ay kabul edilecek. Bir ayı aşan günler müteakip aya eklenerek hesaplanacak.
Dövizle askerlik kapsamından çıkarılanlardan; ödemeleri gereken yabancı ülke parasını ödemedikleri yahut rastgele bir takvim yılında toplam olarak 184 gün ve daha fazla mühletle yurt içinde bulundukları için dövizle askerlik kapsamından çıkarılanlar, yurt dışı temsilciliklere yahut askerlik şubelerine 31 Aralık 2025’e kadar müracaat etmeleri ve 40.000 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatı, müracaat tarihinde Merkez Bankasınca tespit edilen döviz alış kuruna nazaran avro yahut karşılığı kadar konvertibl yabancı ülke parasını müracaat tarihinden itibaren 10 iş günü içinde ayrıyeten ödemeleri halinde; evvelce ödemiş oldukları meblağ, müracaat tarihinde düzenlemede öngörülen fiyattan az olanlar, eksik kalan fiyatı müracaat tarihinden itibaren 10 iş günü içinde ödemeleri halinde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak.
Önceden ödediği döviz meblağı, müracaat tarihinde ilgili düzenlemede öngörülen meblağa eşit yahut bu meblağdan fazla olanlar ise askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Lakin bunların fazladan ödedikleri döviz geri ödenmeyecek.
Bu düzenleme kapsamındaki döviz ödemeleri, yurt dışında yurt dışı temsilcilikleri, yurt içinde Merkez Bankasınca tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedilecek.
Görüşmelerin akabinde yapılan oylamada, bedelli askerlik düzenlemesini de içeren Askeri Ceza Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, kabul edilerek maddeleşti.
Genel Heyette daha sonra Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine geçildi.