İSTANBUL (İGFA)- Uz. Dr. Hatice Bulut, bebeklerde bağışıklığın güçlendirilmesi hakkında bilgi verdi.
“Yine mi burnu akıyor?”, “Bebeğim öksürüyor”, “Acaba yanlışsız giydiremiyor muyum da hasta oluyor?”, “İlk vakitler hastalanmamıştı”, “Ne yapabilirim de hastaneye gitmeyiz?” üzere cümleler pek çok ebeveynin ortak söylemi. Çoklukla ebeveynler, bebeklerinin hastalanmaması için ellerinden geleni yapıp, doktorlara de vitamin desteklerinden, beslenme programına kadar pek çok soru sormaktadır. Bebek bağışıklığının güçlenmesi ve onların hastalıklardan korunmasını sağlamak için birçok yol bulunmaktadır.
Uz. Dr. Hatice Bulut, bu yolları şöyle sıraladı:
Anne sütü: Antikor olarak isimlendirilen savunma sistemi askerleri, bebeklere annelerinden plasenta aracılığı ile geçmekte ve bebekleri yaklaşık 6 aylık oluncaya kadar çeşitli hastalıklara karşı korumaktadırlar. Bundan sonraki müdafaa ise bebeklerin anne sütüyle aldıkları antikorlar tarafından sağlanmaktadır. Anne sütünde bulunan “immünoglobulin A” bağışıklık ve hastalıklardan korunma için kıymetlidir. Ayrıyeten “laktoferrin” olarak isimlendirilen öteki bir anne sütü bileşeni ise; gelişmek için demire gereksinim duyan bakterilerin çoğalmasını demiri bağlayarak önlemektedir. Bir öteki değerli bileşen ise anne sütünün prebiyotik içeriğidir. Anne sütündeki prebiyotikler; bebek bağırsağında bulunan “Bifidobacterium bifidum” olarak isimlendirilen yararlı bakterilerin gelişimini takviyeler. Böylelikle bebek bağırsağına yerleşerek mümkün hastalık yapabilecek bakteriler önlenir. Anne sütünün yalnızca bağışıklık üzerine yazılsa bile uzayıp giden bilgileri mevcuttur. Hala da bu bahiste bilimsel pek çok çalışma devam etmektedir. Birinci 6 ay olabildiğince anne sütü ile bebekleri beslemek gerekir.
Anne ve babalar sigara kullanmamalı: Sigara dumanında 4000’den fazla kimyasal bileşen vardır. Bu kimyasallardan bilhassa nikotinin ve karbonmonoksitin gebelikte bebeğin içinde barındığı rahim, kan ve göbek kordonu damarlarında da daralmaya neden olur. Bebek ve anne ortasındaki besin ve gaz alışverişinin azalması ile sonuçlanan bu durumda anne karnındaki bebek yetersiz beslenir ve bebekte gelişim geriliği, ileriki yaşlarda alerji, astım, orta kulak iltihabı gelişimi ve bağışıklık sistemine yönelik sıkıntılar oluşabilir.
Probiyotik alımı, süt çocuğu beslenmesinde artırılmalıdır: Probiyotik kısaca “Belirli ölçülerde alındıklarında sıhhati olumlu tarafta etkileyen mikroorganizmalar” halinde tanımlanabilir. Çocuklarda da kullanabileceğimiz; probiyotikler en önemli yoğurtlar, peynir, kefir, turşudur. Bu fermente besinlerde probiyotik olarak Laktobasiller, Bifidobakteriler ve öteki pek çok probiyotik özellikte mikroorganizma bulunmaktadır.
Probiyotiklerin yanında prebiyotik besinlere da beslenmede yer vermek gerekmektedir: Söyleniliş biçimi benzese de Probiyotiklerden farklı olarak prebiyotikler; kalın bağırsakta yaşayan probiyotik özellikte yararlı bakterilerinin artışını destekleyerek insan sıhhatini olumlu tarafta etkileyen, fermente olabilen sindirilmeyen karbonhidrat kümesi besin bileşenleridir. Dört ana kümede prebiyotik vardır: İnulin, fruktooligosakkaritler (FOS), laktuloz (LOZ) ve galaktooligosakkaritler (GOS). Çocuklarımızın beslenmesinde esas yer verebileceğimiz prebiyotik özellikte besinler ise soğan, sarımsak, muz, enginar, pırasa, kuşkonmaz, baklagillerdir.
Hijyen hipotezi: Yapılan araştırmalar göstermiştir ki; bir çocuğun bağışıklık sistemi ile ilgili hayat seyrini değiştirebilen çevresel etkenler; geçirdiği enfeksiyonlar, aşılar, beslenme koşulları, bağırsak mikrobiyotası çeşitliliğidir. Bu noktada değinilmesi gereken kıymetli bir hususta “hiyen hipotezi”dir. Kolay anlatış ile “Köyde, tarlada toprak içinde oynayan, her düştüğünde eli dezenfektanla silinmeyen çocuklarımız daha az hastalanırken; el bebek gül bebek büyüttüğümüz ancak apartman dairesi içine hapsolan, elinde daima tablet olan sokak oyunu pek bilmeyen çocuklarımız çok daha sık hasta…” Hijyen hipotezine nazaran ekonomik ve toplumsal gelişime paralel olarak gittikçe doğal hayattan uzaklaşmak bağışıklık sistemimizin farklı istikamette davranışlarına neden olmaktadır. Kalabalık aile hayatından çekirdek aile hayatına geçiş, tütün dumanı ve kentlerde kirli hava maruziyetinin artması, genetiği değiştirilmiş besinler ve paketlenmiş besinlerle beslenmenin ister istemez artması alerjik hastalıkların çoğalmasına taban hazırlamaktadır. Bu süreç uzadıkça yabancı unsurlara karşı bağışıklık sistemimizin vermesi gereken yanıtlarda farklılaşmalar meydana gelmektedir ve bedenimize ziyanı olmayan yabancı unsurlara karşı da ımmunglobulin E olarak isimlendirilen antikorlar üretilmeye başlar. Kalabalık kentlerdeki “alerjik çocuk” teşhislerini biraz da bu nedenle artık sık görülür.