Bayram namazı her yıl mescitlerde cemaatle kılınır. Diyanet tüm vilayetlere için Kurban bayramı namazı vakitlerini yayınladı. Bayram namazı niyeti edildikten sonra iki rekât kılınır. Niyet edilirken hangi bayram namazı kılınacaksa o zikredilir.
Toplumsal birlik ve beraberliğe değerli bir katkı sunan bayram namazı herkesin Allah katında eşit bir kul olduğunu bizlere anlatır. Bayram namazına gitmeden evvel dini bilgilerinizi haberimizi okuyarak tazeleyebilirsiniz.
BAYRAM NAMAZI NASIL KILINIR?
Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı namazları ikişer rekâttır ve kılınışları birebirdir.
Bayram namazları cemaatle kılınır. Namaz vakti girince, ezan ve kamet getirilmeksizin imam-hatip, Ramazan yahut Kurban bayramı namazına niyet eder. Cemaat de birebir formda bayram namazını kılmak üzere mevcut imam-hatibe uymaya niyet eder.
İmam, “Allâhü ekber” diyerek tekbir alır ve ellerini bağlar. Cemaat de tıpkı biçimde tekbir getirip ellerini bağlar. İmam ve cemaat içlerinden “Sübhâneke” duasını okur. Sonra İmam ve cemaat, “Allâhü ekber” diyerek tekbir alır, eller kulaklar hizasına kadar kaldırılıp yana bırakılır. Sonra tıpkı biçimde “Allâhü ekber” diyerek bir tekbir daha alınır ve eller tekrar yana bırakılır. Üçüncü defa “Allâhü ekber” diyerek tekbir alınır ve bu sefer eller bağlanır. Tekbirler ortasında üç kere “sübhanellâhi’l-azîm” diyecek kadar beklenir. Bundan sonra cemaat susup bekler. İmam, gizlice eûzü-besmele çeker, Fatiha ve zamm-ı sûreyi sesli olarak okur, sonra rükû ve secdeler yapılır ve ikinci rekâta kalkılır. İkinci rekâtta imam, gizlice besmele çeker, “Fatiha” ve “zamm-ı sûre”yi tekrar sesli olarak okur. Akabinde imam ve cemaat, “Allâhü ekber” diyerek tekbir alır, eller kulaklar hizasına kadar kaldırılıp yana bırakılır. Peşinden tıpkı formda “Allâhü ekber” diyerek bir tekbir daha getirilip eller tekrar yana bırakılır. Sonra birebir formda üçüncü bir tekbir daha alınır ve eller tekrar yana salınır. Birinci rekâtta olduğu üzere ikinci rekâtta da tekbirler ortasında üç kere “sübhânellahi’l-azîm” diyecek kadar beklenir. Üçüncü tekbirin ardından “Allâhü ekber” diyerek rükûa varılır. Tıpkı birinci rekâtta olduğu üzere rükû ve secdeler tamamlanır. İkinci secdeden sonra oturulur. “Tahiyyât”, “Salli” “Bârik”, “Rabbenâ âtinâ” ve “Rabbena’ğfirlî” duaları okunur. Sağa ve sola selam verilerek namazdan çıkılır.
Buna nazaran bayram namazlarının her iki rekâtında, başka namazlara nazaran fazladan üçer tekbir getirilmiş olur ki bunlara “zevâid tekbirleri” denir. Bu tekbirleri getirmek vaciptir.
Selam verildikten sonra İmam-hatip minbere çıkıp bir hutbe okur. Bu hutbe Cuma hutbesinde olduğu üzere iki kısımdan oluşur. Hutbeye “Allâhu ekber, Allâhu ekber, lâ ilâhe illallâhu vellâhu ekber, Allâhü ekber ve lillâhi’l-hamd” diye tekbir getirilerek başlanır. Cemaat de tekbire katılır.
İmam-hatip, bayram hutbelerinde genel olarak bayramın birleştirici özelliğinden bahseder. İslâm kardeşliği, yardımlaşma üzere hususlara değinir. Ayrıyeten, Ramazan bayramı hutbesinde, zekât ve sadaka ibadetleri; Kurban bayramı hutbesinde ise Kurban ibadeti ve teşrik tekbirleri hakkında bilgiler verir.
“Teşrik tekbirleri”; Kurban Bayramı arefesinde sabah namazından başlayıp bayramın dördüncü günü ikindi namazı sonrasına kadar yirmi üç vakitte farz namazların akabinde getirilen tekbirlerdir. Bu tekbirler vaciptir.
Teşrik tekbirleri; “Allâhü ekber, Allâhü ekber, lâ ilâhe illallâhu vellahu ekber, Allâhü ekber ve lillahi’l-hamd” cümlelerinden oluşur.
BAYRAM NAMAZINA NASIL NİYET EDİLİR?
Niyet edilirken hangi bayram namazı kılınacaksa o zikredilir. Örnek olarak “Niyet ettim Allah’ım senin rızan için Ramazan Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama” yahut birebir biçimde “Niyet ettim Allah’ım senin rızan için Kurban Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama” biçiminde niyet edilir.
BAYRAM NAMAZI KONUTTA KILINIR MI?
Diyanet’in sitesinde yer alan bilgiye nazaran; Hz. Peygamber (s.a.s.) ve ashabının (r.a.) tatbikatına nazaran kendine has ek tekbirleriyle birlikte ikişer rekât olan bayram namazları hep geniş alanlarda ve cemaatle kılınmış, akabinde da bayram hutbesi irad edilmiş ve bu konuda bir icma oluşmuştur. Öte taraftan fıkıh mezhepleri, bayram namazının kararı ve bu ibadetin tek başına kılınıp kılınmayacağı konusunda farklı görüşler serdetmiştir. Kendilerine cuma namazı farz olan kimselere bayram namazı kılmak Hanefîler’e nazaran vâcip, Şâfiîler’e nazaran sünnettir. Hanefî mezhebine nazaran bayram namazının sahih olması için hutbe dışında Cuma namazında aranan koşulların yerine gelmesi gerektiğinden, bayram namazının cemaatle kılınması kaidedir. Rastgele bir sebepten ötürü bayram namazını cemaatle kılamayan kimsenin bunu kaza etmesi gerekmediği üzere bu kişinin tek başına bayram namazını kılması da gerekmez. Bayram namazını mescitte cemaatle kılamayanların, meskenlerinde iki yahut dört rekât olarak duhâ/işrak (kuşluk) namazı niyetiyle beyhude namaz kılmaları müstehabtır. Şafiî mezhebine nazaran de bayram namazının bir yerde ve topluca kılınması temeldir. Bununla birlikte değişik sebeplerle cemaate katılamayanların münferit olarak kılması da caizdir. Buna nazaran cemaate katılmayan şahıslar, bayanlar, çocuklar ve yolcular konutlarında münferiden bayram namazını kılabilirler. Bayram namazlarını sünnet olarak gören Şafiilere nazaran yalnız başına kılacak kimsenin hutbe okuması koşul değildir. Sonuç itibariyle Bayram namazları oruç ve hac üzere uzun müddetli ve ağır ibadetlerin tamamlanmasının sevinç ve coşkusunu yaşamak üzere daima birlikte cemaatle kılınan ve Müslümanların vahdetini gösteren çok değerli ibadetlerdir. Lakin salgın, bulaşıcı hastalık, karantina uygulamaları üzere sebeplerle bu namazın mescitlerde yahut musallalarda cemaatle kılınması imkanının olmadığı vakitlerde, Müslümanların üstte açıklanan görüşler doğrultusunda ibadet hayatlarına taraf vermeleri mümkündür.