Aydın Hasan / ANKARA – Batı Trakya Türk halkı, Lozan Antlaşması’yla sağlanan haklarına sahip çıkmak için bir sefer daha demokrasi gayreti vermeye hazırlanıyor. Yunanistan’da hükümetin baskılarına karşın yeni müftünün seçimi için 9 Eylül cuma günü, İskeçe’deki mescitlerde el kaldırma yoluyla seçim yapılacak.
24 Temmuz 1923’de imzalanan Lozan Antlaşması ile birebir vakitte Yunanistan’daki Batı Trakya Türk Azınlığı’nın statüsü de belirlendi. Antlaşma ve yasalar ile Batı Trakya’da Türk halkının Gümülcine ve İskeçe’de kendi müftülerini seçmesi öngörüldü. Buna karşın Yunan idaresi 1990 yılında Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Türk toplumunun bu hakkını elinden alarak tayin uygulamasını başlattı. Lakin Türk halkı, tayin edilen müftüleri kabul etmeyerek kendi müftülerini seçti. 1990 yılında Gümülcine Müftülüğü’ne İbrahim Şerif, İskeçe Müftülüğü’ne de Mehmet Emin Aga halk tarafından seçildi. Aga’nın vefatı üzerine 2006 yılında İskeçe Müftüsü olarak Ahmet Mete seçildi. Yunan hükümeti ise seçilmiş müftüleri tanımayarak bu makamlara atama yapmayı sürdürdü.
İki müftü adayı Mustafa Trampa ile Mustafa Kamu.
Sandık kurulamayacak
Gümülcine ve İskeçe’de 1990’dan itibaren hem seçilmiş müftüler hem de atanmış müftüler vazife yapıyor. Hükümetin tayin ettiği resmi müftüleri Türk halkı tanımıyor. Ahmet Mete’nin Temmuz ayında vefatı nedeniyle İskeçe’de tekrar müftülük seçimi gündeme geldi. Lakin demokrasinin beşiği olarak nitelendirilen Yunanistan’da idarenin baskısı ve resmi olarak müftülük seçimini kabul etmemesi nedeniyle sandık kurulamayacak. Bunun için seçim, İskeçe’deki mescitlerde 9 Eylül cuma günü el kaldırma metoduyla yapılacak. İki adayın yarıştığı seçimde kazanan İskeçe’de 3. seçilmiş müftü olacak. İskeçe mescitlerinde yapılacak seçimde, adaylar Mustafa Trampa ile Mustafa Kamu yarışacak.
Lozan yok sayıldı
Batı Trakya Türk Azınlığı Müşavere Kurulu’nun yeni düzenlemeyle ilgili açıklamasında şu noktalar dikkat çekiyor:
Meclis’te kabul edilen müftülüklerle ilgili düzenleme, Batı Trakya’daki müftülük kurumuyla ilgili temelleri belirleyen 1913 Atina Muahedesi, 1920 yılında kabul edilen 2345/1920 sayılı kanun ve 1923 yılında imzalanan ve Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı’nın dini özerkliğini garanti altına alan Lozan Barış Antlaşması adeta yok sayılarak kabul edilmiştir. Yeni kanunla müftülük kurumunun tekrar şekillendirilerek, sıradan bir Devlet Dairesi’ne dönüştürülmesi Batı Trakya Müslüman Türk toplumu tarafından kabul edilemez. Tüm bunlar mevcut hükümetin, bundan evvelki öteki pek çok hükümet üzere, 37 yıldır devam eden Müftülük meselesini tahlile kavuşturma üzere bir irade ve niyetinin olmadığını açıkça göstermektedir.
Batı Trakya Türk Azınlığı Müşavere Heyeti olarak bu anti demokratik ve insan haklarına son derece aksi anlayışı en güçlü biçimde kınıyoruz. Bir sefer daha hatırlatmak isteriz ki; Batı Trakya Müslüman Türk Toplumunun demokratik taleplerini, samimi beklentilerini ve memleketler arası dokümanlarla garanti altına alınmış haklarını yok sayan her türlü düzenleme meşruiyetten mahrumdur ve uygulanmamaya mahkûmdur.
Dışişleri’nden mesaj
Dışişleri Bakanlığı’nın Twitter hesabından yapılan paylaşımda, “Yunanistan’dan, Batı Trakya Türk Azınlığının Lozan Barış Antlaşması başta olmak üzere, milletlerarası mutabakatlarla teminat altına alınan kendi dini önderlerini seçme hakkına hürmet göstermesini ve bu bağlamdaki baskılarını sonlandırmasını bekliyoruz” denildi.
Miçotakis’in Gümülcine ziyareti
Miçotakis, 8 Temmuz’daki Gümülcine ziyaretinde Türk toplumunun tanımadığı atanmış müftüler ve tayin ile gelmiş vakıf yönetimi yöneticileri ile müftülüğün bahçesinde görüşmüştü.