ÇİN’in devam eden Ukrayna işgalinde kullanması için Rusya’ya ölümcül silahlar sağlayacağı tasasının güçlendiği bir ortamda Pekin, savaşı bitirmek için 12 unsurluk plan önerdi. Lakin Rus askerine “Ukrayna’dan çık” daveti yapmayan ve işgali kınamayan Pekin’in hali Batı başşehirlerinde ‘samimi bulunmadı’. 12 unsurluk teklifin ilanından saatler evvel Birleşmiş Milletler Genel Kuru-lu’nda yapılan Ukrayna’ya dayanak metninin oylamasında da Çin, “evet” dememişti.
YAPTIRIM UYARISI
İşgalin birinci haftalarında bu mevzuyu Çin önderi Şi Cinping ile açıkça konuştuğunu söyleyen Biden, “McDonalds’tan Exxon’a 600’den fazla ABD şirketi Rusya’yı terk etti. Benzeri şeyi yaparsanız Rusya’nın karşılaştığına benzeri sonuçlarla yüzleşirsiniz dedim” tabirlerini kullandı. ABD başkanı, Rusya’ya silah göndermenin “kırmızı çizgiyi aşmak” manasına geleceğini de belirtti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken BM Güvenlik Kurulu toplantısı sırasında, şartsız ve süreksiz bir ateşkesin “Rusya’ya tekrar silahlanması ve yeni ataklara hazırlanması için fırsat sağlayacağı” ihtarında bulunmuştu.
BLINKEN: ALDANMAYIN
Blinken, “Konsey üyeleri süreksiz yahut şartsız bir ateşkes davetine aldanmamalı. Rusya çatışmaların durmasını yasa dışı işgal ettiği topraklardaki denetimini sağlamlaştırmak ve yeni taarruzlar için kuvvet tazelemek gayesiyle kullanacaktır” görüşünü lisana getirdi. Amerikan CNN televizyonuna konuşan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da Çin’in 12 unsurluk teklifinin daha birinci cümlede, yani “tüm ülkelerin egemenliklerine hürmet gösterilmesi” davetinde bitmiş olması gerektiğini belirtti. Sullivan, “Ukrayna Rusya’ya saldırmıyordu. NATO Rusya’ya saldırmıyordu. ABD Rusya’ya saldırmıyordu” diyerek durması gerekenin Moskova olduğunu kaydetti.
AB: TARAFSIZ DEĞİLLER
Washington’a paralel Brüksel’den de dünyanın ikinci büyük iktisadına itirazlar geldi. Çin’in savaşta tarafsız kalmadığını sa-vunan AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, “Bu belgeyi, art planıyla görmemiz gerek. Çin, daha işgal başlamadan Rus-ya ile ‘limitsiz dostluğunu’ ilan ederek tarafını seçmişti” dedi. Von der Leyen planı, “Çin’in tarafını çoktan seçmiş olduğu gerçeğini unutmadan” değerlendireceklerini kaydetti. Çin Devlet Lideri Şi Cinping, işgalin başlamasından yalnızca iki hafta evvel bir ortaya geldiği Rus mevkidaşı Putin ile ortalarındaki dostluğun “limiti olmadığına” vurgu yapan ortak bildiri yayınlamıştı. Pekin’in işgalden evvelce haberdar olduğu, bu görüşmede harekâta “örtülü onay verdiği” yorumları yapılıyor.
SCHOLZ DA HOŞNUTSUZ
Alman kamu televizyon kanalı ZDF’ye konuşan Almanya Başbakanı Olaf Scholz da benzeri tereddütü lisana getirdi. İşgalin başın-dan beri Kiev’e Leopard tankı üzere ölümcül silahlar vermekte isteksiz davrandığı için eleştirilen Scholz, “Çin’le ilgili illüzyon içinde olamayız. Şu ana kadar Rusya’ya karşı bir duruş sergilemediler” değerlendirmesinde bulundu.
KİEV VE NATO DA MESAFELİ
Plana, çatışmanın tarafı Ukrayna da uzaklıklı yaklaşıyor. Zelenski’nin yardımcılarından Mihail Podolyak, “Bu, barış değil, sa-vaşın dondurulmasıdır” diyerek Ukrayna’nın savaşı kaybettiği bir senaryonun soykırımla sonuçlanacağını ileri sürdü. Eston-ya’nın başşehri Tallin’de gazetecilere konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Çin’in işgali kınamadığına dikkat çeke-rek “Pek bir güvenilirlikleri yok” dedi.
BIDEN: RUSYA’YA YARAR
– ABD ve Avrupa Birliği’nin kuşkuyla yaklaştığı teklifler, bir ‘barış planı’ olarak görülmüyor. Gerçekten teklifler, Rus askerinin Ukrayna’dan çekilmesini öngörmüyor. Temelde bir ateşkesi önceleyen plan, karşılığında Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılması davetini içeriyor. Planın “Rusya’dan diğerine yarar sağlamayacağını” savunan ABD Lideri Joe Biden, Amerikan ABC televizyonuna verdiği röportajda Pekin’in halinin bir tek Rusya önderi Vladimir Putin tarafından alkışlandığını söyledi. Biden, Çin’in Rusya’ya silah sağlayacağı tasalarına dair ise “Henüz bunu görmedik. Çin’in Rusya’ya silah göndermek üzere büyük bir inisiyatif alacağını sanmıyorum” dedi.
CNN UKRAYNA’YA GÜÇ VEREN 3 SİLAHI SIRALADI
– AMERİKAN CNN, son haftalarda manşetlerde Leopard tankları ve Patriot’lar olsa da bu sistemlerin şimdi cephede kullanılmadığını, buna rağmen savaşın gidişatını Ukrayna lehine değiştiren 3 silah olduğunu yazdı. CNN bu silahları Amerikan imali tanksavar füzesi Javelin, çoklu roketatar sistemi HIMARS ve Türkiye üretimi insansız hava aracı Bayraktar TB2 olarak sıraladı.
BAYRAKTAR TB2’YE ÖVGÜ
Haberde Bayraktar TB2’ler için “dünyanın en bilinen insansız hava araçlarından biri” denildi. TB2’lerin “yeterince süratli olmadığı ve hava savunma füzelerine karşı muhafazasız kaldıklarını” kaydeden askeri uzmanlar, “Sihirli değiller, lakin gereğince iyiler” yorumunu yaptı. Habere nazaran Kiev’in şu ana kadar Türkiye’den teslim aldığı 50 adet TB2’nin 17’si çatışmalarda kullanılamaz hale geldi. Buna rağmen düşük maliyeti sayesinde bu kayıplar göz arkası edilebiliyor. Haberde silahın, maliyet avantajı ile çağdaş savaşlara ‘harika bir örnek’ oluşturduğu yorumu yapıldı.
PUTİN O İDDİAYI YİNELEDİ: BİZİ PARÇALAMAK İSTİYORLAR
– RUS devlet televizyonuna röportaj veren Vladimir Putin, “Neye karşıyız? Yeni dünyanın yalnızca bir ülkenin, ABD’nin çıkarına nazaran şekillendirilmesine” dedi, Ukrayna işgalinden bir kere daha Batı’yı sorumlu tuttu. “Rossiya 1” kanalına yaptığı açıklamada Devlet Lideri, Ukrayna’ya on milyarlarca dolar kıymetinde silah gönderen ülkelerin, “çatışmanın gerçekte tarafı olduğunu” argüman etti. Putin kelamlarını, “Bu, dolaylı da olsa Kiev rejimi tarafından işlenen kabahatlere ortak oldukları manasına geliyor” biçiminde sürdürdü. “Batılı ülkelerin tek bir gayesi var. O da eski Sovyetler Birliği’ni ve onun ana kesimi olan Rusya Federasyonu’nu parçalamak” diyen Putin, “Ancak tahminen o vakit bizi kelamda uygar halklar ailesine kabul edecekler fakat hepimizi başka farklı, kesim parça” biçiminde konuştu.
RUSYA’NIN YAKIN MÜTTEFİKİ LUKAŞENKO ÇİN’E GİDİYOR
– BELARUS Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko, bu hafta ÇİN’e gidecek. Belarus Devlet Başkanlığı Basın Servisi, Belarus Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko’nun 28 Şubat-2 Mart tarihlerinde Çin’e resmi ziyarette bulunacağını açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying de yaptığı açıklamada, Lukaşenko’nun Çin Devlet Lideri Şi Jinping’in daveti üzerine ülkeye geleceğini belirtti. Lukaşenko’nun Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in yakın bir müttefiki olduğu biliniyor. Bu ziyaret, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin geçen haftaki Moskova ziyaretini izliyor.
