İzmir’de Karşıyaka Belediyesi, tüm dünyanın karşı karşıya olduğu besin krizine karşı Karşıyaka’yı daha dirençli kılabilmenin en kıymetli ayağını teşkil edecek ve bu oluşumu şekillendirecek bir çalıştay düzenlendi. Zübeyde Hanım Nikah Sarayı’nda ‘Karşıyaka Besin Stratejisi ve Besin Merkezi’ başlığıyla düzenlenen çalıştayda alanında uzman konuşmacılar Karşıyaka’da tarım ve besin hususlarını ele aldı. Çalıştayda; Karşıyaka’da besin sisteminin işleyişi, sıkıntıları ve tahlil tekliflerine ait sorulara cevap arandı.
“HER ŞEY TİCARİLEŞİYOR”
İklim, besin ve güç krizlerini, üreterek ve şuurlu tüketerek aşma vizyonuyla düzenlenen çalıştayda konuşan Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, iklim krizi ve dünya üzerindeki tesirlerini anlattı. Herkesin sorunun kaynağını ve tahlilini anlayarak üzerine düşen misyonu yerine getirmesi gerektiğini belirten Lider Tugay, konuşmasında şunları söyledi: “İzmir haline giren meyve zerzevatın şu an itibariyle yüzde 90’ı İzmir dışından geliyor. Eserler bir yerden bir yere taşınırken, nakliyat sırasında yüzde 25’i yok oluyor. Ayrıyeten dışa bağımlı hale geliniyor. Her şey sonuçta ticarileşiyor; dünyanın istikrarı, kaynakların gerçek kullanımı üzere hayati mevzular göz arkası ediliyor ve açıkçası herkes pembe bir gözlük takmış, pembe pembe bakıyor etrafa. Siyasetçilerin de birebir gözlüğü takmasını istiyorlar, ben bunu kendi adıma reddettim. Bu işin sonu 15-20 yıl içerisinde şu anda bulunduğumuz yerde yaşayamayacağız, bu kadar berbat.”
“ENERJİ VE GIDAYI YANLIŞSIZ YÖNETMELİYİZ”
Dünyada hayatın devam edebilmesi için güç ve besinin yanlışsız yönetilmesi gerektiğini vurgulayan Tugay, şöyle devam etti: “İklim bahsiyle ilgili iki tane değerli temel var; bir tanesi bozulmayı önlemek için yapılacak çalışmalar, bir başkası ise mevcut bozulmaya karşı direncimizi artıracak tedbirler almak. Güç ve gıdayı hakikat yönetebilirsek burada yaşama devam edebiliriz. Tüketeceğimiz besinin neler olacağını, neler olması gerektiğini pek çok açıdan planlayarak yönetmemiz gerekiyor. Biz arkadaşlarımızla Karşıyaka içerisine 70 binden fazla ağaç diktik. Bunu kentin içine yaptık. Mevcut olan üreticiliği geliştirmek ile ilgili bir şeyler yapalım. Onların üretimini desteklemek için çalışmalar yürütelim. Bu mevzuyu yaygınlaştırmamız lazım, bu belediyenin yapacağı yahut alacağı bir karar doğrultusunda çözülebilecek bir şey değil. İnsanların davranışlarını değiştirmesi lazım. Bunu tabi belediye bir tarafından yönetecek. Ne yapacak? Kente giren besinin sağlıklı olması için, olabildiğince mahallî olması için, fiyatının hakikat olabilmesi için çalışmalar yapacak.”
DOĞRU, ŞUURLU VE SAĞLIKLI TÜKETİM
Gıda merkezi için çalışmaların sürdüğünü belirten Tugay kelamlarını şu biçimde tamamladı: “Bilinçli bir tüketim sistemi lazım, aracayı azalttığımız bir anlayış lazım, bunun sonucunda üretici kazanacaktır diye düşünüyorum. Yalnızca mahallî pazarlara, kooperatif üzere yapılanmalara gitmemiz gerekiyor ve burada bir besin merkezi fikrimiz var. Kentteki besin tüketimi ile ilgili aklınıza gelen her bahis orada ele alınacak. Bu işin tahlili ve takibi orada yapılacak, kooperatiflerin merkezleri orada olacak. Temel maksadın gerçek, şuurlu ve sağlıklı besin tüketimi olduğunu; kentte yaşayan insanlara mümkün olduğunca uygun fiyatta sağlıklı bir besin sunmak olduğunu, üreticinin de desteklenmesi gerektiğini ve önümüzdeki yıllarda kesinlikle yaşayacağımız besin krizinlerinin yanlışsız yönetilmesi ile ilgili sorumluluk almış bir alan olduğunu unutmayalım. Bunları biraz daha mahallî idare üzerinden inisiyatif alarak, kendi denetimimizi kendi elimizde tutarak yönetmek konusunda bu anlayışın her yere yayılmasına inandığımız için, ortak görüş etrafında buluşulmasını, oluşacak gerçek modellerin anlatılmasını mecburî görüyoruz. O nedenle Karşıyaka üzere bir yerde Karşıyaka Belediyesi olarak Ziraî Hizmetler Müdürlüğü’nü kurduk ve bu çalıştayı gerçekleştiriyoruz.”
KENT BOSTANLARI ARTACAK
Karşıyaka Belediyesi Ziraî Hizmetler Müdürü Yusuf Can Gökmen, Şantiye Tesisleri’nde bulunan kent bostanlarından farklı yerlerde de kurulmasını planladıklarını belirterek “Türkiye’de bir birincisi gerçekleştirmek üzere yola çıktık. Türkiye’de birinci uygulamasını Karşıyaka’da gerçekleştireceğimiz besin merkezi; epeyce kapsamlı, işlevsel düşünülmüş bir teşebbüs olarak karşımızda duruyor ve hepinizin buna katkı sunuyor olması bizim için çok değerli. Kentsel tarım uygulamalarına baktığımızda Karşıyaka’da hayata geçirdiğimiz bir bostanımız var. Haziran ayında faaliyete geçti ve beklediğimizin çok üzerinde randıman aldık. Bostan yalnızca Karşıyaka Belediye şantiyesinde sonlu kalmayacak. Zübeyde Hanım Mahallesin’de ve Mavişehir’de de bostan kuracağız. Bostanlarda yalnızca bizim üretimimiz olmayacak, vatandaşların da üretim yapabilmesini sağlayacağız” diye konuştu.
DOĞAYLA ENTEGRE PROJELER
Açılış konuşmalarının akabinde birinci oturumda Çatı Çiftliği’nin kurucusu Hasibe Akın, ‘Karşıyaka Besin Merkezi’ başlığında kelam aldı. Çatı Çiftliği hakkında bilgi veren Akın, besin merkezi odaklı yürütülen çalışmaları da aktardı. Akın, “Kentin çatıları başta olmak üzere bütün alanlarına doğayı entegre eden projelendirmeler yapıyoruz. Aslında besin konusu bizim için yalnızca bir araç, tabiatla kenti yine temasa geçirebilmemiz için bir araç olarak kullanıyoruz. Münasebetiyle bir bostan yapmaktan ya da besin üretilen bir yer yapmaktan biraz daha fazlası” diye konuştu.
MASTER PLAN ÇALIŞMASI
Akın, şöyle devam etti: “Lezzetli bir sofranın etrafında herkesin buluşabileceğine inanıyoruz. Bilhassa bizim ülkemizdeki üzere tölarize olmuş toplumlarda besin konusunun ekonomik ve ekolojik kriz geçirdiği bu devirde değerli bir yerde durduğuna inanıyoruz. Karşıyaka’da temelde dört tane proje alanımız vardı ve bunlardan bir tanesi şu anki ismiyle Karşıyaka Besin Merkezi olan yer; Bahçelievler Katlı Pazar Yeri’nde.”
“KENTLER, YAZGISINI BELİRLEMELİ”
Çalıştayın ‘Karşıyaka’nın Besin Stratejisi’ne Doğru’ başlıklı kısmında ise Emel Karakaya Ayalp sunum yaptı. İklim krizi ve besin ortasındaki bağlantıyı anlatan Karakaya Ayalp, besin stratejisinin ne olduğu ve nasıl oluşturulacağı hakkında da bilgi verdi. Kentlerde bulunan idareler ile vatandaşların bu bağlamda ortak çalışmalar üretmesi gerektiğini belirten Ayalp, “Gıdanın üretilmesi, direkt ziraî üretim basamaklarına dayandığı için aslında çok daha geniş bir ekosisteme yayılıyor. İklim krizini tetikleyen temel problemlerden bir tanesi suyu ve toprağı kirleten ziraî üretimin nasıl yapıldığına dair nitelik sorunu. Şayet endüstriyel, kimyasala dayalı bir üretim yapılıyorsa iklim krizinin merkezine yerleştirdiğimiz bir hareket olmaya başlıyor. Aslında geleceğe besinin üretimiyle ilgili ne bırakıyoruz diye baktığımızda bütün bir ekosistemdeki yapıda karşımıza çok önemli problemler çıkıyor. Münasebetiyle kentlerin kendi mukadderatlarını belirlemesi gerekiyor” dedi.
SORUNLAR VE TAHLİL ÖNERİLERİ
Çalıştayda iştirakçiler kümeler oluşturarak ‘Karşıyaka’da besin sisteminin en temel problemleri nelerdir’ ve ‘Bu meseleleri aşmak için ne çeşit tahliller üretilebilir’ sorularına cevap aradı. Akabinde moderatörler küme iştirakçilerinin ortaya koyduğu fikirlerden yola çıkarak sunumlar gerçekleştirdi. Daha sonra iştirakçilerden ‘Karşıyaka Kentsel Besin Stratejisi evrakında temel prensipler neler olmalıdır’ konusunda 3 unsur belirlemeleri istendi. Akabinde ‘Bu üç unsur ışığında öncelikli aksiyonlar neler olmalıdır’ sorusu yöneltildi. Gerçekleştirilen çalıştay kapsamı nedeniyle ilçe belediyeleri ortasında Türkiye’de birinci olma özelliği taşıyan ‘Karşıyaka Besin Stratejisi’ evrakının unsurlarını belirleyecek. Ayrıyeten burada çıkan fikirler besin merkezinde devam eden çalışmalara da taraf verecek.