Üç gün boyunca devam eden Ayvalık Turizm Vizyonu Çalıştay’ının son gününde ortak akıl masalarından çıkan istem ve öneriler Balıkesir Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu öğretim üyesi Prof.Dr. Ayhan Gökdeniz tarafından okundu.
Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, çalıştaydan çok güzel önerilerin geldiğini ve kendilerine ışık tutacağını ve önlerini aydınlatacağını söyledi. Başkan Ergin,”İşin özünde bu çalıştayı neden yaptık? Önümüze bir vizyon koyalım olması gereken şeyler koruyarak büyütmekten söz ediyoruz. Bu sadece imar anlamında değil, bütün kentin korunmasına yönelik öneriler güzel öneriler var. Bunlar bize bu çalıştaydan sonra bize ışık tutacaktır önümüz aydınlatacaktır . Ayvalık Turizm Vizyonu Çalıştayı’nın. Ayvalık, Balıkesir ve ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum” dedi
Düzenlenen çalıştay ile herkesin çabalarını gördüklerini dile getiren Başkan Ergin emeği geçen herkese teşekkür ederek, çalıştayda gerçekleştirilen tüm konuşma ve ortak akıl masalarından gelen değerlendirmelerin bir kitapçıkta toplanarak tüm kamuoyu ile paylaşılacağını söyledi.
Gelen önerilerden bir kısmının proje olarak sürdürüldüğünü, bazılarının kısa ve uzun vadede yaşama geçirileceğini hatırlatan Belediye Başkanı Mesut Ergin, “Gelen bazı öneriler var ki örneğin ulaşım ve otopark konuları bizi aşan konular, büyükşehir ve bakanlıklarla çözülecek konular. Bizim belediye olarak bütçemiz belli yapabileceğimiz faaliyet alanları bellidir. Ticaret odası ve bileşenleri ile ortak çalışmayı zaten biz birlikte yürütüyoruz. Örneğin şubat ayında EMITT fuarına Ticaret odamızla birlikte gidiyoruz” dedi.
Kültür rotaları konusuna da değinen Başkan Ergin, kısa bir süre sonra rotaların sonuçlanacağını duyurdu. Kentin korunarak büyümesi konusunda çalışmaların tamamlandığını ve revize imar planlarının hazırlandığını belirten Başkan Ergin, butik otel işletmeciliği konusunda da bir karara varılması gerektiğini hatırlattı. Butik otel konusunda halkla birlikte el sıkışarak karar alınması gerektiğini vurgulayan Başkan Ergin, koruma imar planlarının çok kısa süre içinde yaşama geçirmek istediklerinin altını çizdi.
Ayvalık’ta çok sayıda etkinlik yapıldığını, çok sayıda yapmak yerine nitelikli etkinlikler ile kente damga vurulması gerektiğine inandıklarını ifade eden Başkan Ergin şöyle konuştu:
“Ulusal fuarlara katılmaya gayret ediyoruz. Hep beraber bu fuarlarda özellikle gastronomi fuarlarında olmak isteriz. Ayvalık’ta cidde etkinlikler yapıyoruz, daha çok yapmak yerine vurucu etkinlik yapmayı gereğini hissediyoruz. Güçlü sivil toplum örgütlerimiz var. Bize çok güç veriyorlar. Her STK ayrı etkinlik yapmak istiyor, biz orada zorlanıyoruz. Nitelikli Ayvalık’a mal olacak etkinliklere dönüştürmeliyiz. Önümüzde UNESCO süreci var. Ciddi anlamda kalıcı listede yer almak istiyoruz. Ayvalık uluslararası gözle bakılıp korunması gereken bir alan. İmar afları Ayvalık gibi şehirlerde uygulanmaması gerekiyor. Kaçak yapılarla uğraşırken af geliyor UNESCO’ya nasıl gireceğiz. Bu açıdan daha uluslararası gözle korunması gerekiyor kentimiz. Sokak iyileştirme çalışmalarımız bu kentin olmazsa olmazı. Üç bine yakın tescilli yapıların korunması gerekiyor, bu anlamda belediye olarak belli bazı sokaklar için proje hazırladık kaynak arayışı içindeyiz, bazı sokaklar örnek olsun diye iyileştirerek, Ayvalık’ın böyle olması gerektiğini savunacağız.”
Kooperatif konusuna da değinen Başkan Ergin, baştan beri savundukları bir çalışma olduğunu, belediye çatısı altında önemli bir attıklarını belirtti. Belediye olarak öncülük ederek kooperatifçiliği tabana yaymayı hedeflediklerini vurgulayan Başkan Ergin, bu konuda ikna çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Ayvalık’a mimarlık ve güzel sanatlar fakülteleri gibi okulların açılması gerektiğine değinen Başkan Ergin, “Mimarlık fakültesi için yer arandığını söylediler. Ayvalık’a yakışan bu fakültedir. Güzel sanatlar veya mimarlık fakültesi olmasıdır” dedi.
Çok sayıda dalış merkezinin bulunduğunu kırmızı mercanların önemli bir destinasyon olduğunu da işaret eden Başkan Ergin, gastronomi kenti Ayvalık’ta coğrafi işaret konusunda da lor tatlısına coğrafi işaret alındığını, ardından, papalina, kirli hanım peyniri, sepet peyniri, kara diken ve Ayvalık tostu gibi ürünler içinde coğrafi işaret alma girişimlerinin olduğunu söyledi. Başkan Ergin, “İşin özünde bul çalıştayı neden yaptık. Önümüze bir vizyon koyalım,olması gereken şeyleri koruyarak büyütmekten söz ediyoruz. Bu sadece imar anlamında değil bütün kentin korunması gibi bunlara yönelik öneriler, güzel öneriler var. Bunlar bize bu çalıştayda ışık tutacak önümüzü aydınlatacak. Bu çalıştayın ülkemize, Balıkesir’e ve Ayvalık’a hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
ÇALIŞTAY RAPORU
13-15 Ocak 2023 tarihleri arasında Ayvalık Belediyesi, Ayvalık Ticaret Odası, Ayvalık Kent Konseyi ve Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği koordinatörlüğünde, Cunda Uygulama Otelinde gerçekleştirilen “Ayvalık Vizyon Çalıştayında” 2 gün boyunca oturumlarda tartışılan konu ve öneriler ve yine Ortak Akıl Masalarından çıkan sorun ve tespit ve çözüm önerileri noktasında bir Sonuç Raporu ortaya çıkmış ve bugün, bu saat itibarıyla kamuoyu ile paylaşılıyoruz.
21. yüzyılın Ayvalığı;
İklim değişikliğine daha dirençli,
Ulusaldan küresele doğru genişleyen bir kent vizyonu,
Zengin tarihi dokusunu ve mirasını koruyan,
Çoğulcu, Dayanışmacıve Evrensel,
Her Ayvalıklıya daha fazla fırsat sağlayan,
Bilimi eğitimi ve sanatı önceleyen bir Ayvalık hayal ediyoruz.
21. yüzyılda Ayvalık’ta birlikte yaşamayı ve yaşam kültürünü tüm canlılarla sürdürülebilir kılmayı ve bu doğrultuda vizyoner ve inovatif projeler geliştirmeye çalışacağız.
- Ayvalık’ta özellikle yakınşehirbutik gruplar için kongre ve toplantı turizmi özendirilmelidir. Kongre turistleri yüksek harcama yapan üst düzey gelir grubu tüketicileridir. Ayvalık bu tür gruplar için tercih edilen bir kongre merkezine dönüştürülmelidir.
- Ayvalık’taki altyapı sorununun ilgili taraflarca, (merkezi hükümet, büyükşehir ve ilçe belediyesiyle birlikte)ortak hareket ederek çözüme kavuşturulmalıdır.
- Ayvalık ve köylerinde kooperatif bilinci geliştirilmeli ve kadınlar, gençler ve dezavantajlı grupların girişimleri kooperatifler yoluyla desteklenmelidir.
- Yaşadığımız alanlarda doğal olarak yalnız değiliz. Flora ve fauna dediğimiz bitki ve hayvan topluluğu ile birlikte yaşamaktayız. Dolayısıyla, bu habitata saygı duyulmalı, ekolojik yaşam alanlarına dokunulmamalı, sokak hayvanları için koruyucu programlar uygulanmalıdır.
- Özellikle pandemiden sonra büyük şehirlerden (İstanbul, Bursa, Ankara gibi) kıyı kentlerine gelen göç akımının bir planlama dahilinde yapılmalıdır.
- Ayvalık; 17 Nisan 2017 tarihinde, UNESCO Dünya Mirası Listesi; TentativeLists, REF.No.6243, Ayvalık IndustrialLandscape)Projesi: Ayvalık UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne (Geçici Liste) girmiştir. Ayvalık’ın UNESCO Dünya Mirası Asil Liste’ye girme çalışmaları hızlandırılmalıdır.
- Bölgede; Menemen (Foça), Aliağa, Bergama, Ayvalık, Burhaniye ve Edremit Ticaret Odaları tarafından yürütülen ‘Kuzey Ege’nin İncileri’ projesine güncellenmeli ve paydaşlarca desteklenmelidir.
- Midilli Adasıyla uluslararası ortak tur programının oluşturulması adına tur operatörleri Ayvalık’a davet edilmeli ve ve birlikte tur programları organize edilmelidir.
- Macaron BölgesindeHagiaTriada Kilisesi (Eski Tütün Deposu) ve Cunda Adası’nda yer alan Panaya Kilisesi ve benzer tescilli binaların restorasyon çalışmalarına başlanıp, yeni kimlikle kullanıma açılmalıdır.
- 2018’de hizmete açılan AyvalıkAyazması yâda eski adıyla Faneromeni Kilisesi uluslararası turizm pazarına sunulmalıdır. Kilisenin içinde yer alan, “kutsal su” adıyla bilinen ve birçok hastalığa iyi geldiğine inanılan su için özellikle Midilli’den ziyaretçiler gelmektedir. Bu talep, uluslararası arenaya taşınmalıdır.
- Ayvalık’ta 1800’ün üzerinde bulunan tarihi tescilli binalar bir makro proje (Safranbolu, Beypazarı ve Bursa Cumalıkızık) olarak ele alınmalı, bürokratik formaliteler, finansman ve uygulama boyutu birlikte değerlendirilmelidir.
- Ayvalık’ta (oldcity, oldtown) eski sokak ve bina dış cephelerinde iyileştirmeler yapılarak veya en azından bu amaçla bir iki eski sokak bu görüntüye kavuşturularak kültür amaçlı yerli ve yabancı turistlerin gelmeleri teşvik edilmelidir. Kültür ve turizm için “oldcity” çok önemli bir kavramdır. Ayvalık bu açıdan çok şanslıdır. Eski ve hikayesi olan örneklere sahiptir. Bu nedenle “oldcity” denilen alanlar araç trafiğine kapatılmalı ve sadece yayaların kullanımına sunulmalıdır.
- Eski Ayvalık’tabir kültür rotası yaratılmalı ve çevreye zarar vermeyen taşıma araçlarıyla(akülü veya elektrikli araçlarla) turlar düzenlenmelidir. Bu alanlarda sokak sağlıklaştırması yapılmalıdır.
- Ayvalık’ta bütün paydaşlar için (konaklama işletmeleri, seyahat acentaları, restoranlar ve eğlence işletmeleri) bir turizm eğitim seferberliği başlatıp, ziyaretçi memnuniyetini maksimize etmeye çalışılmalıdır.
- “Koruyarak kullanma”ilkesi çerçevesinde yörenin taşıma kapasitesine dikkat edilmeli ve zorlanmamalıdır. Çünkü, ‘çok turist çok gelir’ anlamına gelmez. Önemli olan yüksek gelir grubuna ait tüketicilerin yöreye çekilmesidir
- Ayvalık’a gelen yerli ve yabancı turistler için çevreye duyarlı ve saygılı davranmaları için bilinçlendirme ve farkındalık projeleri uygulanmalıdır
- Şehir giriş ve çıkışlarında ciddi çevre ve görüntü kirliliği yaratan unsurlar kaldırılmalı ve tanıtım için dijital ve mobil uygulamaların yaygınlaştırılması teşvik edilmelidir.
- Ayvalık kent dokusunu ve mimarı yapıyı bozmayan bina yapımının veya restorasyonun teşvik edilmesi ve şehir siluetinin korunması son derece önemli bir konudur. Bu noktada kararlılık sürdürülmelidir.
- Bölge aynı zamanda verimli tarım arazilerine de (Altınova) sahiptir. Bölgede özellikle organik tarım özendirilmeli ve şarapçılık teşvik edilmelidir. Bu çalışma, bölgede “agro turizmin” de önünün açılmasına vesile olacaktır.
- Bölgenin iki stratejik ürünü turizm ve zeytinciliktir. Bu nedenle, bölgede mutlaka 4 yıllık Mimarlık Fakültesi veya Güzel Sanatlar Fakültesi açılmalıdır.
- Kent Çekiciliklerin çoğalması noktasında müze, kültür ve sanat galerisi mekanları (Örneğin Zeytinyağı, Sabun, Tuz Müzesi, Kent Belleği Müzesi, Gastronomi Müzesi ve Mübadele Müzesi gibi) ” açılmalıdır.
- Eski Ayvalık’ta sokaklara anlam kazandırılması yoluyla çekiciliklerin artırılmasında fayda vardır. (Örneğin; Meyhane Sokağı, Sanat Sokağı, Antikacılar sokağı, Hediyelik Atölyeler Sokağı, Barlar Sokağı, Butik Oteller Sokağı gibi.)
- Eski Ayvalık’ta küçük meydanlar oluşturarak, buraları günlük veya haftalık etkinlikler mekanına dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu çalışma, o bölgede yaşayan esnafa ciddi bir gelir ve katma değer sağlayacaktır. (Örneğin; At Arabacılar Meydanı, Köylüler Pazarı, Eski Gümrük Meydanı gibi)
- Ayvalık; mübadele mutfağına sahip bir şehirdir. Asırlık geçmişi olan ve öyküsü yazılan yemek çeşitlerine sahiptir. Bu yemeklerin unutulmaması ve gelecek kuşaklara da bırakılması için bölgede yöresel yemek atölyeleri açılmalıdır. Ayvalık’ın Avrupa Gastronomik Rotalar ağına katılması için hazırlıklar hızlandırılmalıdır.
- Butik otel işletmeciliği yeni yüzyılın en önemli tüketici trendidir. Ayvalık’ta özellikle küçük (butik) otel işletmeciliği ve ev pansiyonculuğu özendirilmelidir. Özellikle, butik otellerde mutlaka yeşil yönetim ilkeleri (enerji, ısı, ışık tasarrufu) ve katı-sıvı atık programları ve sertifikaları uygulanmalıdır.
- Özellikle Sarımsaklı bölgesindeki otellerin ve plajın temizliğine, düzenine ve alt yapı (wc, duş vb.) imkanlarına kavuşturulması gerekmektedir. Yerel halkı rahatsız edilmeden ortak akılla sorunlar çözülmelidir.
- Ayvalık’a özgü hediyelik eşya sayısının ve çeşidinin artırılması için yerel el sanatı atölyelerinin teşvik ve sübvanse edilmesi gerekmektedir.
- Ayvalık ilçe sınırları içerisinde yer alan Küçükköy; bir bütüncül plan çerçevesinde programlanmalı ve köyün doğal dokusu ve yerleşik nüfusu rahatsız edilmeden, farklı bir konseptle kültür, sanat ve doğal peyzaj başlıkları öne çıkarılmalıdır.
- Ayvalık destinasyonundaki tarihi, kültürel ve arkeolojik eserler, yollar, oteller ve restoranlar kısacası bir yer yabancısı için günlük yaşamda kullanılan tüm hizmet ve çekicilikler akıllı şehir teknolojileri (aplikasyonlar, karekod sistemleri, GPRS uygulamaları, Google-maps gibi) yardımıyla kurgulanmalı ve mobil teknolojiler yardımıyla kullanma kolaylıkları sağlanmalıdır.
- Ayvalık’ta turizmin sezonluk anlayıştan kurtulup yılın 12 ayına yayılabilmesi için, özellikle hafta sonlarında alternatif faaliyetleri (festival, fuar, spor, kültür, ve turizm etkinliklerine) organize etmek ve ziyaretçi talebi oluşturmak gerekir. Bölgede konaklama işletmelerini disipline etmek amacıyla mutlaka bir uluslararası zincir otel grubununyöreye yatırım yapması sağlanmalıdır. Bu hem istihdam hem de diğer zincir grupların bölgeye gelmesi için önemlidir.
- Yıl içerisinde yapılan etkinlikler için mutlaka bir yıl öncesinden bir etkinlik takvimi belirlenmeli ve ‘daha çok etkinlik’ yerine, ‘daha nitelikli etkinlikler’ yapılmalıdır.
- Dünya’da Porto Fino’dan sonra 2. Hayat noktası olan Ayvalık’taki kırmızı mercanlar için koruma alanları oluşturulmalı bu çerçevede su altı ve su üstü fauna ve florasının korunmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca su üstü sporlarının da (kite surf, windsurf, yelken gibi) bölgede öncelenmesi için gerekli imkanlar yaratılmalıdır.
- Ayvalık’ta merkezde özellikle yaz aylarında ciddi bir trafik sıkışıklığı ve oto park sorunu vardır.Hem Ayvalık hem de Cunda ‘datrafik sıkışıklığını rahatlatmak için iç deniz, ziyaretçileri taşıma adına daha çok kullanılmalıdır. Bu noktada; İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Haliç Tersanesinde yaptırdığı ve boğazda kullandığı deniz taksilerinden ilk etapta 4 adet sipariş verilebilir. Cunda, Ayvalık merkez, Sarımsaklı Gelin Kayası ve Şirinkent 4 ana iskele olabilir.
- Günümüzün kısa mesafeler için ulaşım aracı, bisiklettir. Yine, dünyada seyahat eden bilinçli ve doğaya tutkun ziyaretçilerin tercihi de bisiklettir. Bu nedenle, bölgede Ayvalık, Cunda, Altınova, Küçükköy güzergahlarının bisiklet yolları ile buluşturulması gerekmektedir.
- Ayvalık’taki turizmin sürdürülebilirliği için dünya ölçeğinde örneklerini gördüğümüz destinasyon yönetim örgütü benzer bir yapılaşmanın mutlaka hayata geçirilmesi gerekmektedir. En uygun yönetim örgüt modeli de; Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği’nin (AYTUGEB) bu formata dönüştürülmesidir
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı