“Peritoneal Karsinomatozisin Tedavisinde Güncelden Geleceğe” bilimsel toplantısında konuşan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhun Eyüboğlu, sindirim sistemini ilgilendiren mide, ince bağırsaklar, kalın bağırsaklar, rektum, pankreas, karaciğer üzere karın içi kanserlerde uygulanan aktüel tedavi yolları hakkında bilgi verdi:
Diğer organlara yayılımda en tehlikelisi periton yayılımı
“Kanser evreleri sıralandırılırken tümörün konumu yahut büyüklüğü yani katmanlarda aldığı yol, lenf düğümleriyle ilgili tutulum düzeyleri ve uzak organ metastazları olup olmaması göz önünde bulunduruluyor. Örneğin kolorektal kanser dediğimiz kalın bağırsak kanserlerinde ileri evre tümörlerde ortalama %8-10 oranında (oldukça yüksek bir oran), periton ismi verilen karın zarına metastazlar meydana gelir. Karın zarı yaklaşık olarak baktığımızda bir kişinin beden yüzeyiyle birebir büyüklüktedir. Olağan şahısta yaklaşık 1.72 metrekare beden yüzeyi bulunur. Periton da neredeyse buna denktir. Periton, bütün organların üzerini örttüğü üzere karın duvarını da örter. Periton bir organdır. Bunun başka organlar üzere kendine özel kan damarları yoktur. Difüzyon yoluyla komşulukta bulunduğu organlar vasıtasıyla hayatta kalır. Üstlendiği işlevler bulunur. Bunlardan bir tanesi belirli oranlarda sıvı salgılamak, karın içerisinin ıslak kalmasını ve organların birbirine sürterek ziyan vermemesini sağlamaktır. Birebir vakitte hami bir dokudur. Örneğin kalın bağırsak ya da ince bağırsakların üzerindeki seroza diye tabir edilen kısım aslında peritondur. Periton yayılımı olduğu vakit, metastazın meydana getirdiği hayat beklentisinin kısalması ve komplikasyonların ortaya çıkması çok daha fazladır. Yani bir kalın bağırsak ya da mide kanseri bir diğer organa metastaz yaptı hatta karaciğere metastaz yaptığında bile beklediğimiz ömür mühletine nazaran, periton metastazının çok daha ölümcül sonuçlara yol açabildiği biliniyor.
Tedavi edilemez denilen hastalarda hayat kalitesi ve müddetine katkı sağlıyor
Geçmişte periton metastazı olan olgular genelde “inoperabl”, “incurable” yani tedavi edilemez ve ameliyat edilemez hastalar olarak görülürdü. Artık mühletleri kısıtlı, müdahaleye gerek olmayan hastalardı. Son yıllarda ise peritonektomi ismi verilen yani sitoredüktif cerrahi dediğimiz hastalıklı peritonun soyularak çıkarılması, sıçramış kanserlerin ortadan kaldırılması manasına gelen operasyonlarla elimizin tuttuğu, gözümüzün gördüğü mevcut bütün tümörlerin temizlenmesi mümkün kılınıyor.
İleri evre yumurtalık kanserlerinde de başarılı sonuçlar alınıyor
HIPEC ismi verilen karın içi sıcak kemoterapinin ameliyat esnasında uygulanabiliyor olması bu hastalarda hayat beklentisinin uzamasını, ömür kalitesinin de yükselmesini sağlıyor. Bu süreçlerden en sıklıkla yarar gören hastalık kümeleri apendiks kanserleri, psödomiksoma peritonei kanserleri, kalın bağırsak kanseri, yumurtalık kanserleridir. Örneğin yumurtalık kanseri ileri evre olsa bile yeterli yapılmış bir sitoredüktif cerrahi ile bu hastalarda 5 yıllık hayat talihi yüzde 70-80’lere kadar çıkabilmektedir ki bu küme genelde birkaç ayda hayatını kaybetmesi beklenen hastalardır. Özetle hastanın hastalıksız ömür müddeti uzatılır, hayat kalitesi yaşadığı mühlet boyunca yükselir, yani hastalığın komplikasyonlarını yaşamaz. Bunların yapılabilmesi için elbette hastaların genel durumlarının ve kanserin yaygınlığının da belirli ölçülerde olması gerekiyor. Her hastaya yapılamaz. Hastaların muhakkak parametrelerle değerlendirmeleri yapılır, zira bu ameliyatlar 7-8 saatlik uzun ameliyatlardır ve hastanın bu türlü bir ameliyatı kaldırıp kaldıramayacağı tespit edilmelidir.
Kanser tedavilerinde teknolojiler gün geçtikçe ilerliyor
Son vakitlerde basınçlı aerosol kemoterapi ismi verilen bir diğer formülle ise tekrar ileri evre kanserlerde laparoskopik yani kapalı prosedürle, özel bir aygıtla 30 dakika boyunca kanser öldürücü ilaçları karın içerisine basınçlı ve püskürtür halde vererek olağan damar yoluyla verilen kemoterapi ilaçlarının ulaşmadığı yerlere de ilaçların ulaşmasını sağlamaktayız. Böylelikle hem damar yoluyla verilen ilaçlar, hem de HIPEC ya da PIPAC üzere tekniklerle içeriden verilen kanser ilaçlarıyla adeta kanser hücrelerini kıskaca alarak yok etmek mümkün oluyor.”