Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Mecburî Karşılıklar Tebliği’nde değişikliğe gidildi. Bankalara getirilen yeni yükümlülüklerde gerçek bireylere uygulanan dövizden TL’ye dönüşümdeki zarurî karşılık hududunun şirketlere de uygulanacağı belirtildi.
Merkez Bankası 2022/25 sayılı Mecburî Karşılıklar Hakkında Tebliğ’inde değişiklik
Geçerli olan uygulamada mevduat ve iştirak bankalarında gerçek bireylerin yabancı para mevduat ya da iştirak fonundan vadeli TL hesaba dönüşüm oranı için yabancı para mecburî karşılık geçerliydi.
İlave yabancı para (YP) mecburî karşılık (ZK) oranı gerçek bireylerin dönüşüm oranına nazaran uygulanırken, oranı yüzde 5’in altında olan bankalar ek olarak 5 puan, yüzde 5 ila 10 ortasında olan bankalar ek olarak 3 puanlık bir YP mecburî karşılık ayırmaktaydı.
Yapılan değişiklikle gerçek bireylere hukuksal kişi dönüşüm oranı da maksat olarak eklendi.
Değişiklik ayrıyeten oranları da etkiledi. Yüzde 10’un altında olan bankalar 5 puan, yüzde 10 ila 20 ortasında olan bankalar da 3 puan ilave YP ZK ayıracak.
Dönüşüm oranı hesaplanamayan bankalar da TCMB’den belirlenen yordam ve asılları uygulayacak.
Değişiklik, vade dönüşlerinde hukukî bireylere karşı bankaların önlem almasını sağlayacak bir hale mi getirildi sorusunun sorulmasına neden olurken, bankaların ticari müşteriler üzerinde de baskısının artması bekleniyor.
Değişiklik 2 Eylül 2022 tarihi prestijiyle geçerli olurken, bankalar uygulamaya 16 Eylül 2022 prestijiyle başlayacak.
TCMB, 23 Nisan 2022 tarihinde 31818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2022/17 sayılı Bildirisinde değişiklik ile ‘finansal istikrarın desteklenmesi ve liralaşmanın teşvik edilmesi’ için gerçek kişi hesaplarda YP, ZK oranlarında hudut getirmişti. Düzenleme 27 Mayıs 2022 tarihinden itibaren hesaplanarak, 10 Haziran 2022 prestijiyle tesis edilmişti.