Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Yüz Yüze 100 Gün programı çerçevesinde Ümraniye’de STK Temsilcileri, Vakıf ve Dernek Liderleri, İş adamları ve iş bayanları, Kanaat Başkanları ile Buluşma ve İstişare Toplantısı’nda bir ortaya geldi. Programa; Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ümraniye Belediye Lideri İsmet Yıldırım, AK Parti İstanbul Vilayet Lideri Osman Nuri Kabaktepe, AK Parti İstanbul Milletvekili Osman Boyraz, AK Parti Ümraniye İlçe Lideri Mahmut Eminmollaoğlu katıldı.
“Tüm dünyayı tesiri altına alan yeni bir güç kriziyle karşı karşıyayız”
Programda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “2. Dünya Savaşı’ndan bu yana dünya iktisadının yaşadığı en derin sakinliklerinden birine Kovid-19 salgının bir sonucu olarak yakın periyotta birlikte şahit olduk. Bu gelişme karşısında toparlanmaya çalışan global iktisat, geçtiğimiz Şubat ayında patlak veren Rusya-Ukrayna savaşıyla yeni bir şok dalgasına maruz kaldı. Öteki taraftan Çin idaresinin, ortaya çıkan yeni olaylar karşında uyguladığı sıkı önlemler de tüm dünya iktisadına etki ediyor. Halihazırda global seviyede yaşanan arz-talep uyumsuzlukları ve kimi bölgesel faktörler nedeniyle yüksek seyreden güç ve besin fiyatları, Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve Rusya’nın bunlara karşılık vermesiyle daha da tırmanmıştır. 1970’lerde yaşanan petrol krizinin akabinde bugün, tüm dünyayı tesiri altına alan yeni bir güç kriziyle karşı karşıyayız. Bu şiddetli süreç bilhassa bizim üzere güçte yüksek oranda dışa bağımlı ülkelerde daha tesirli bir biçimde hissediliyor. Brent petrolün varil fiyatı ortalaması 2021 yılında 70,9 dolar iken, hatta geçtiğimiz aylarda 128 dolarla son 14 yılın en yüksek düzeyine de ulaşmıştı. Doğalgaz ve kömürde de tekrar hayli süratli artışları yaşıyoruz. Avrupa’da ortalama doğalgaz fiyatı 2020 yılında megavat saat başına 9,6 avrodan 2021 yılında 47,5 avroya; 2022 yılındaysa 111 avroya kadar yükselmiştir. Böylece doğalgaz fiyatları yalnızca 2 yılda 10 kattan daha fazla bir artış göstermiştir. Güç maliyetlerindeki artışla birlikte ulaştırma maliyetlerinin de yüksek seyretmesi global ticaret hacmini ve hasebiyle global büyümeyi zorlayan ögeler olarak ön plana çıkıyor” diye konuştu.
“OECD içinde akaryakıttan en az vergi alan ülkeyiz”
Sözlerine devam eden Bakan Nebati, “Enflasyonu kararlılıkla biz yeneceğiz. Vergi oranlarında büyük ölçüde düşüşler sağladık. Güçteki artışları taban seviyede yansıması için sübvanse ediyoruz. 251 milyar lira vergi gelirinden feragat ediyoruz. Başta çiğ süt, ziraî takviyelerde önemli artışlar gerçekleştirdik. Son iki ayda dünyada petrol fiyatları yükselirken ana haberlerin manşetleriydi. Akaryakıta, motorine artırım sabah akşam manşetti. Dünyadaki fiyatlar arttı. OECD içinde akaryakıttan en az vergi alan ülkeyiz. Biz yüzde 24’lerde vergi alıyoruz. Pompa çıkış fiyatlarında çabucak her akşam haber alıyoruz. Motorin 22 liraya indi manşetlerde yok. Akaryakıt 22 liraya düştü altyazı geçiyor. Meselelere büyüteçle bakmak, karamsarlık yapmak. Hakkı teslim edin, bu kadar. Petrol umut ediyorum daha da aşağı iner “diye konuştu.
“Haziran prestijiyle toplam istihdamımız 30,9 milyon bireye yükseldi”
Türkiye’deki ekonomik gelişmelere ait konuşan Bakan Nebati, “Küresel iktisadın salgından büyük hasar gördüğü 2020 yılında dahi Türkiye, büyüme kaydeden az ülkelerden biri olmuştur. Türkiye iktisadı 2021 yılında ise yüzde 11 oranında rekor bir büyüme performansı elde etmiş, bu güçlü büyüme görünümünü istikrarlı bir kompozisyonda sağlamıştır. Salgının en şiddetli periyoduna kıyasla yaklaşık 5,5 milyon kişilik bir istihdam artışı kaydederek 2022 yılı Haziran prestijiyle toplam istihdamımız 30,9 milyon şahsa yükseldi. Yalnızca bu yılın birinci yarısında sağlanan istihdam artışı 862 bin kişi oldu. Salgın sürecinde yüzde 14,1’e kadar yükselen işsizlik oranıysa bu yıl Haziran ayı prestijiyle yüzde 10,3 ile salgın öncesi düzeyin altına geriledi. İhracattaki güçlü performansımız 2022 yılında devam etmiş, 250 milyar dolar sonuna dayanmıştır. Çabucak her ay Cumhuriyet tarihimizin yeni ihracat rekorlarını kırmayı sürdürüyoruz” dedi.
“Gelir vergisini kaldırarak çiftçimizi destekledik”
Sözlerine devam eden Bakan Nureddin Nebati, “Son 20 yılda memurumuzun, emekçimizin ve emeklimizin alım gücünde değerli iyileştirmeler sağladık. Yıl başından bu yana minimum fiyatta gerçekleştirdiğimiz yüzde 94,6 oranındaki artış, her şartta milletimizin sonuna kadar yanında olduğumuzun, insanımız için tüm kaynaklarımızı seferber ettiğimizin somut örneklerinden yalnızca biridir. Ziraî destekleme ödemelerinden gelir vergisini kaldırarak çiftçimizi destekledik. Burada da yaklaşık 3 milyon çiftçimizi kapsadık. Kolay yola tabi 850 bin esnafımızın çıkarlarını da vergiden istisna ettik. Bu gelişmeler sonucunda yıllık tüketici enflasyonu Haziran ayında yüzde 78,6 düzeyine yükselmiş durumda. Tam da bu noktada Cumhurbaşkanımızın liderliğiyle savaşan tarafları bir ortaya getirmeyi başararak İstanbul’da imzalanmasını sağladığımız Tahıl Sevkiyatı Muahedesi, kısa mühlet içinde ülkemizde olduğu üzere dünya tahıl fiyatlarına da düşüş istikametli yansımıştır. Böylece hububat ve yağlı tohumlarda fiyatlar savaş öncesi düzeyin de altına gerilemiştir” diye konuştu.
’Türkiye IMF’den borç aldı’ tezlerine ait konuşan Bakan Nebati, “Manipülatif çarpıtmalardan medet umanlar var. Beklentimiz yapan yaklaşımlardan öte değildir. Önlerinde unvan bulunanlar koro halinde ’Dolar şuraya gidecek’ diye palavra yanlış haber yaparlar. Önünde unvan bulunanlar, Türkiye’nin IMF’ten borç almadığını bile bile büsbütün teknik duruşla, kapasitesi, imkanı kadar aldığı oranı ’borç aldı’ya dönüştürebiliyorlar. Bunu umarsızca yapıyorlar. Tüm bu başarılarımızın yanında yüzleştiğimiz meseleler kelam hususudur. İhracata karşın güç ve emtia fiyatlarındaki artışla cari süreçler açığı artmıştır. Güç hariç 2020 yılında güce petrole ödediğimiz meblağ 28 milyar dolar. 2021 yılında 51 milyar dolar, 2022 yılında 100 milyar dolara gerçek gidiyor. Bu bir gerçektir. Bunun tesirinin ne kadar derin olduğunu görmek açısından şunu görmek lazım. Gaza güce bu kadar ödemeseydik, 12 aylık birikimle cari süreçler 34,6 milyar dolar fazla verirdik. Yani bizim cari açığımızın temel sebebi yalnızca güç maliyetlerimizdir. Cumhurbaşkanımızın liderliğiyle ülkemiz güç seferberliği ilan etmiş durumda. Yenilenebilir güçler, nükleer, santral… Bugün 2 sismik, 4 sondaj gemimizle denizlerde eşine az rastlanır sondaj filosuna sahip olmuş durumdayız” diye konuştu.