Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Bakanlığının 2023 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
“Yurt dışına para dilenmeye gidiyorlar” sözüne ait konuşan Bakan Nebati, “Biz dilenci olmadık, olmayacağız. Elimizi açmayacağız. Devrin şartlarına uygun bir biçimde işimizi yapıyoruz. Yapmayın şunu” dedi.
“Ülkemizin mevzu ile ilgili ek olumlu adımlar attığı FATF tarafından açıkça kabul edilmiştir”
Türkiye’nin gri listeye neden girdiğini anlatan Bakan Nebati, “Ülkemizin gri liste sürecinin varlık barışı düzenlemeleri ile rastgele bir ilişkisi bulunmamaktadır. Varlık barışı düzenlemeleri, kara paranın aklanmasının önlenmesine yönelik Mali Hareket Vazife Gücü (FATF) tarafından takip edilmekte ve dört temel prensip tarafından sıkıca takip edilmektedir. Bu bağlamda 9 Eylül’de FATF ile yapılan görüşmelerde ülkemizdeki varlık barışı uygulaması hakkın bir soru yöneltilmiştir. Buna yönelik olarak varlık barışı uygulamasının FATF tarafından belirlenen dört temel unsura uygun olduğu açıkça tabir edilmiş ve kelam konusu rapor FATF Genel Kurulunca da kabul edilmiştir. Günümüze dek yürürlüğe konulan varlık barışı düzenlemeleri bağlamında kara paranın aklanmasına yönelik FATF tarafından ülkemize yönelik rastgele bir tenkit de yöneltilmemiştir. Ayrıyeten ülkemize yurt dışından gelen transferler, varlık barışı kapsamında olsun ya da olmasın ilgili mevzuatı kapsamında MASAK tarafından incelemeye ve araştırmaya tabi tutulmaktadır. Bunun yanı sıra FATF sürecinde atılması gereken adımlar kararlılıkla atılmaktadır. Ülkemizin FATF dördüncü cins karşılıklı kıymetlendirme raporu Ekim 2019’da kabul edilmiş olup alınan raporda ülkemiz 12 tavsiye bağlamında kısmen uyumlu-uyumsuz düzeyindeyken atılan adımlar sonucunda günümüzde bu sayı 6’ya indirilmiştir. FATF tarafından Ekim’de yayınlanan basın bildirisinde ülkemizin bahis ile ilgili ek olumlu adımlar attığı FATF tarafından açıkça kabul edilmiştir. Bakanlığımızca FATF tavsiyelerinin yerine getirilmesi ve gri liste sürecinin sonlandırılması için gerekli tüm adımlar kararlılıkla atılmaktadır” diye konuştu.
“Varlık barışı uygulaması ile yurt dışından 12,3 milyar lira varlık ülkemize getirilmiştir”
Varlık barışı uygulamalarında bu yıl Türkiye’ye gelen döviz fiyatlarının karşılığının 25,5 milyar lira olduğu bilgisini veren Nebati, “Bu yılın ortalama dolar kuru ile 1,57 milyar dolardır. En son temmuzda yürürlüğe giren varlık barışı uygulaması ile yurt içinden toplam 4,7 milyar lira varlık beyan edilmiş, yurt dışından 12,3 milyar lira -ortalama dolar kuru ile 760 milyon dolar- varlık ülkemize getirilmiştir” tabirlerini kullandı.
“KKM uygulamasının bakanlığımıza maliyeti 91,6 milyar lira”
Kur Muhafazalı Mevduat’ın (KKM) hem makro ekonomik büyüklüklere hem de finansal istikrara katkısının inkar edilmeyeceğini savunan Nebati, “KKM’nin maliyeti genel makro ekonomik göstergelere olan müspet katkısı ile değerlendirildiğinde hayli sonludur. KKM uygulamasının bakanlığımıza maliyeti 91,6 milyar lira. (KKM’de) Bizim baktığımız şey: Toplam yarar ile toplam maliyet ortasındaki fark. Toplam yarar toplam maliyetin çok çok çok üstünde. Şu an KKM hesabımız yatay düzeye dönüşmüş durumda. Buradaki emelimiz milletçe ortak menfaat” dedi.
Nebati, milletvekillerinden vergilerin ve vergi yükünün yüksekliğine ait gelen tenkitlere, “Şu anda Avrupa ve OECD ülkeleri içinde en düşük vergileri kullanıyoruz. Dolaylı vergilerde de o denli. Vergi dilimleri ile ilgili yüzde 129 yine değerleme var. Vergi dilimleri tabiatıyla düzenlenmiş olacak. Elbette bu yılın sonlarına hakikat bir sorun yaşandı zira enflasyon yüksekti. Enflasyon ile gayretimiz de başarılı bir biçimde, aralık ayından itibaren baz tesiriyle de olsa beklentilerin kırılacağı istikamette gideceğini ve attığımız adımların semeresini çok yakın bir vakitte göreceğiz” diye karşılık verdi.
“Borsa İstanbul’da manipülatif süreçlerim yapıldığı andan itibaren devreye girdik”
Borsa İstanbul’un kayıp yaşaması üzerine Sermayeyi Piyasası Heyetinin (SPK) hangi adımları atıp atmadığının sorulması üzerine Bakan Nebati, şunları kaydetti:
“Türkiye’de, o akşam hiçbir kurum tarafından hiçbir müdahalede olunmadan Cumhurbaşkanımızın manifestosu Türkiye İktisat Modeli’nin gücü kendisini gösterdi”
Bakan Nebati, şöyle devam etti:
“Gözlerimdeki ışıltı çok güçlüymüş. Bugün 15 tane milletvekilimiz bundan bahsetti. Şundan kaynaklanıyor aslında: Türkiye iktisadına ve Türk toplumuna güveniyorum. 85 milyon insan, bu işin üstesinden her işin üstesinden geldiği üzere geldiğini kanıtlıyor şu an. Geçen yılın havasını lütfen hatırlayın. Geçen yıl 2 Aralık’ta -doğum günümde- bakan olarak atandım. Bakan olduğumdaki havam şuydu: Muhalefet, ‘Tamam, oldu, oluyor, bitti’ havasında. Bizler de attığımız adımlarla Türkiye iktisadını ne kadar kısa bir mühlet içerisinde toparlayabileceğimizin hesap kitabını yaptık. Yirmi günde 3,5 kilo verdim. 7 gün 24 saat çalıştım. Sav ediyorum Türkiye’nin en sağlam insanı olan Cumhurbaşkanımız -20 yıldır bu ülkeyi yönetiyor- çıkıp manifestoyu açıkladığında çok süratli bir biçimde tesir gösterdi. Türkiye’de o gün, o akşam hiçbir kurum tarafından hiçbir müdahalede olunmadan Cumhurbaşkanımızın manifestosu Türkiye İktisat Modeli’nin gücü kendisini gösterdi. Aralık ayından itibaren enflasyonun baz tesiriyle de olsa düşeceğini söz etmemizdeki kararlılığımız şundan kaynaklanıyor: Ortada birkaç sefer güncelleme yapıyoruz. Ortada birkaç güncelleme yapmazsanız, masraf bir yere toslarsınız. Sorunlar varsa sorunların üstesinden gelebilmek için attığınız adımların hangi alanda nasıl olması gerektiğine ait yeni siyasetler oluşturmanız gerekiyor. Paradigma değişikliği yapmadan yeni enstrümanları koymanız gerekiyor.”
“Psikolojik üstünlük bizde, saha bizden yana”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, daha sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kurumlarının 2023 yılı bütçeleri kabul edildi.