Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, son 3 yılda 796 bin 968 taşınmaz üzerinde bankalar tarafından rehin tesis edildiğini belirtirken, yurt genelinde 35 bin 828 arazinin icra yoluyla el değiştirdiğini açıkladı. Bakan Kurum, yabancıların Türkiye’de son üç buçuk yılda; 17 bin 676 bağ, bahçe, arazi üzere ana taşınmaz; 283 bin 388 konut ve işyeri satın aldığını söyledi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Bakan Murat Kurum’a, “Özel ve kamu bankalarınca 2019-2022 yılları ortasında rehin tesis edilen taşınmazların vilayetlere nazaran dağılımı nedir? Şahsa ilişkin yerlerin, icra yolu ile satışı yapılan ve el değiştiren arazi sayısı kaçtır? 2019-2022 Ağustos ayına kadar olan müddette yabancı uyruklukların edindiği arazi ve konut sayısı kaçtır? Ülkemizde toplam yabancı asıllı kişi ve şirketlere ilişkin arazi ve konut sayısı kaçtır?” sorularını yöneltti.
EN ÇOK İPOTEK KONYA, MANİSA, İZMİR VE DENİZLİ’DE
Önergeyi yanıtlayan Bakan Kurum, özel ve kamu bankalarınca son üç buçuk yıl içerisinde 796 bin 968 taşınmazın rehin tesis edildiğini belirten Kurum, vilayet il dataları paylaştı. İpotek tesis edilen taşınmazların sayısı en fazla 39 bin 141 ile Konya’da. Konya’yı 36 bin 944 ipotekli taşınmaz ile Manisa, 28 bin 151 ipotek ile İzmir, 26 bin 97 ipotekle Denizli takip etti.
İpotekli taşınmaz sayısı en az 501 ile Bingöl. Bingöl’ü, 618 ile Bayburt, 807 ile Bartın, 953 ile Gümüşhane takip etti.
İCRADA SATILAN TAŞINMAZ SAYISI 36 BİNE ULAŞTI
Yine Bakan Kurum’un verdiği bilgilere nazaran, borcu ödenemediği için mallarının icra dairesince satılması sonucu el değiştiren taşınmaz sayısı 35 bin 828. Bilgileri tekrar vilayet il paylaşırken Kurum; buna nazaran cebri satış ile el değiştiren taşınmaz sayısı en fazla bin 964 ile Konya’da oldu. Konya’yı; Ankara 1405, Antalya bin 216 Manisa bin 255, İzmir bin 164 İstanbul bin 153 adet taşınmaz ile takip etti. En az ise, 23 taşınmaz ile Bingöl oldu. Bingöl’ü 25 taşınmaz ile Tunceli, 27 taşınmaz ile Şırnak takip etti.
YABANCILAR, 3,5 YILDA 8 BİN 985 ADET ARSA, BAHÇE; 171 BİN 914 KONUT VE İŞ YERİ SATIN ALDI
Kurum ayrıyeten 1 Ocak 2019 ve 1 Ağustos 2022 tarihleri ortasında satış ve gibisi yollarla 8 bin 985 adet arsa, tarla, bağ ve bahçe üzere taşınmazların yabancılar tarafından alındığını açıkladı. Bakan Kurum, konut ve işyeri üzere toplam 171 bin 914 bağımsız kısmın de yeniden farklı tarihler ortasında yabancı gerçek bireyler tarafından edinildiğini bildirdi.
“İPOTEK VERİLEN ALANLARIN SAYISAL BİLGİLERİN 1 MİLYONU AŞMASI DA OLASI”
Gürer, Kurum’un verdiği dataları şöyle kıymetlendirdi:
“47 vilayet, ipotek tesis edilen 10 bin sayısı altında kalırken başka vilayetlerde 10 bin ipotek tesis edilen taşınmaz sayısı üzerinde bulunuyor. Bakan cevabında TAKBİS sorgulamasının tarla bağ bahçe olarak kayıtlarda yer alan ve incir, zeytin, fidan, kavak, meyve, zerzevat, çay, narenciye, elma, sera, fındık, fıstık, pamuk, tütün, pirinç, çeltik üzere alanları kapsayan bilgiler içerdiğini tabir ediyor. Bu durumda pancar, ayçiçeği, buğday, mısır, lahana, fasulye, arpa, domates üzere eserleri de kapsayacak taşınmazlar ile ilgili tespit araştırması da görülen o ki yapılmamış ya da tarla olarak geçmiş lakin pirinç, fıstık üzere eserler isimlendirildiğine nazaran bu türlü bir araştırma da öteki geniş ekim alanı olan eserlerde araştırılmalı idi. Bu durumda ipotek verilen alanların sayısal dataların 1 milyonu aşması da muhtemel.
ÇİFTÇİLERİN KREDİ KULLANIMI
Bakan, tarımda devlet (kamu) bankası 826 Bin 916 çiftçi ve özel bankalardan 681 bin 896 çiftçi kredi kullandığı karşılığı vermişti. Bu durumda Bakan Kurum’un verdiği datalardan daha çok kredi için farklı ipotek ile kredi alan çiftçi olduğu görülüyor.”
“Ürün kıymet bulmazsa borç katlayarak çiftçi taşınmazı elden gitmektedir. Çok banka da taşınmaz varlığı da borç alacak münasebeti ile arttığı da bilinmektedir. Bu kapsamda Bakan verdiği bilgiye nazaran cebri satış ile el değiştiren taşınmaz sayısında 35 828 erişmiş durumda. Bu bağlamda Konya bin 964, Ankara bin 405, Antalya bin 216, Manisa bin 255, İzmir bin 164, İstanbul bin 153 adet cebri satış ile el değiştiren taşınmazlarda birinci sıralarda yer almaktadır. Saptanan datalarda arsa, tarla, incir, zeytin, fidan, kavak, meyve, zerzevat, çay, narenciye, elma, sera, fındık, fıstık, pamuk, tütün, pirinç, çeltik üzere alanları kapsadığı dikkate alındığında birtakım eserlerin yerleri araştırmaya dahil edilmese dahi sayılar sorunun varlığının anlaşılmasında değerli bilgilerdir. Bunun yansıması dar ve sabit gelirliler ile gelir- sarfiyat istikrarı bozulan bölümlerin elde avuçta olanı tüketmesi sonrası taşınmazlarının da borç ya da icra yoluyla elden çıkmasına yol açmaktadır.”