Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım ile Dikili ilçesindeki bir restoranda düzenlenen İzmir Tarım Dalı Temsilciler Toplantısı’nda çiftçilerle bir ortaya geldi.
Gelecek yıl Cumhuriyet’in 100. kuruluş yıl dönümünün kutlanacağını hatırlatan Kirişci, Tarım ve Orman Bakanlığının da yeni yüzyıla hazırlandığını belirtti.
Vahit Kirişci, 2023 ile başlayacak yeni yüzyılı, “Türkiye yüzyılı” olarak tanımladıklarını vurgulayarak, “Türkiye kelamı dinlenen, kelamını, sohbetini dinlemek isteyenlerin her geçen gün sayısının arttığı, bölgesel değil, küresel bir oyuncu olarak görülmeye başlandığı, kabul edildiği bir yeni periyoda giriyor olacağız.” dedi.
“Tahıl koridorundan 25 gemi geçti”
Konuşmasında Türkiye’nin tahıl koridoru mutabakatına yaptığı katkıya değinen Kirişci, şöyle devam etti:
“Guterres üzere 2018 yılından bugüne , dört yıldan beri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği yapan bir kişinin, ‘Benim bu misyon müddetim içerisinde vesile olduğum ve şahit olduğum en güzel iştir.’ demesiyle aslında ne manaya gelmiş olduğunu bütün dünya görmüş oldu. Malumunuz iki ülke Rusya ve Ukrayna bu iki ülke hububatın yüzde 28’ini dış ticarete mevzu olacak formda elinde tutan monopol ülkeler. Yani dünyadaki dış ticaretin yüzde 28’ini bu iki ülke oluşturuyor. Hububatla ilgili olanı söylüyorum. Yağlı tohumlarda da çok farklı bir durum yok. Bilhassa ayçiçeği konusunda çok çok yüksek. Biz de arz açığı olan kimi eserlerimizi yahut dahilde sürece ismi altında almak durumunda olduğumuz kimi hammaddeleri bu ülkelerden alıyoruz, aldık. Artık bu türlü bir tıkanan süreci Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan ötürü tıkanan süreci aşan ülke Türkiye ve Sayın Cumhurbaşkanımız oldu. Bu aslında millet olarak ne kadar onur duysak az diyebileceğimiz bir konudur.”
Türkiye’nin kararlı tutumunun meyvesini aldığını kaydeden Kirişci, “Dün prestijiyle 25 tane gemi geçti (tahıl koridorundan) buradan. 625 bin ton da hububat çıktı. Bu süratle, ölçüsü da artacak. Bundan kendi ülkemiz ve diğer ülkeler de inşallah nasiplenmeye devam edecek.” diye konuştu.
Bakanlığın üreticiye verdiği destekler
Hububat, yağlı tohumlar, şeker ve baklagilleri stratejik eser olarak belirlediklerini söz eden Kirişci, “Bunlar bizim için olmazsa olmazlarımız. Kıtlık denildiğinde aklımıza gelen eserler bunlar. Yani kimse çileğin bir kıtlıkta aklına geldiğini herhalde söyleyemez. Münasebetiyle çilek de bizim, domates de bizim, salatalık da bizim ancak biz işe bilhassa ve bilhassa stratejik olan eserlerden başlayacağız.” tabirlerini kullandı.
Bakanlığın üreticilere verdiği dayanağı sadeleştireceklerini belirten Kirişci, şunları söyledi:
Hayvancılığa yem desteği
Hayvancılığın da ana masrafının yem olduğuna dikkati çeken Kirişci, “Hayvancılıkta da hepimiz biliyoruz ister et olsun ister süt olsun. Her ikisinde de maliyetin yüzde 65’ini, 70’ini tek başına yem oluşturuyor. Bu yemi de tıpkı halde üreticilerimize sunacağız ve böylece üreticilerimizin bunları almak için zorlandıkları bu finansmanla ilgili zahmeti aşmış olacağız. Sonra eserini sattığında bu eserlerin satışından elde etmiş olduğu gelirle bu takviyeler karşılığında kendine ilişkin olan buradaki fiyatlandırmayı, fiyatlandırmayı mahsuplaşmış olacağız.” değerlendirmesini yaptı.
“Fark ödemesi”
Stratejik eserler için “fark ödemesi” uygulamasını da hayata geçireceklerini aktaran Bakan Kirişci, uygun sayısı üreticiyle belirleyeceklerini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir eserin üreticiye maliyetiyle o eserin kendisini keyifli edecek bir fiyatı var. Hepimiz işte şu anda mesela mısır, ayçiçeği bugünlerin tanınan konusu. ‘Eğer mısır şu fiyata giderse ben bundan memnun olurum.’ dediğimiz zihnimizde bir sayı var. İşte o sayısı birlikte belirleyeceğiz. Daha sonra o belirlediğimiz sayının altında şayet piyasada satılacak olursa, eser ister bunu TMO’ya getirsin isterse piyasaya, sanayiciye satmış olsun, kim alırsa alsın, o ikisi ortasındaki farkı biz üreticimize dönüp diyeceğiz ki ‘Arkadaş sen üretmeye devam et. Bu da senin fark ödemendir.’ diyeceğiz ve böylece arz güvenliğini de sağlama konusunda değerli bir adım atmış olacağız.”
Sözleşmeli üretimin de üreticiler için bir öteki uygulama olduğunu aktaran Bakan Kirişci, “Yeni bir mukavele mevzuatı hazırlıyoruz. inşallah Meclisimiz ekim ayında açıldığında geçer diye ümit ediyoruz. Bunun bize sağlayacak avantajlar olacak. Bir sefer sigortayı zarurî hale getiriyor. Bir taraftan üreticiyi, bir taraftan da o üreticinin üretmiş olduğu eseri alacak olan sanayiciyi yahut tüccarı garanti altına alıyor.” dedi.
Ekilmeyen alanlar
Nadasa bırakılan, varisler ortasındaki uyuşmazlık ya da kırsaldan kente göç kaynaklı ekilmeyen alanlar olduğunu anlatan Kirişci, “Biz bunların hepimizin bir ortak varlığı olduğu şuurundan hareketle şunu yapacağız. ‘Ey üretici, ey bu toprağın sahibi, sen sahibisin lakin biz burada mülkiyetle kullanım hakları birbirinden ayırıyoruz.’ diyeceğiz. Şayet 1 yıldan fazla o tarlayı o bizim belirlemiş olduğumuz alanı boş bırakıyorsa ondan sonra biz buna bir kira bedeli tahakkuk ettirilecek. O kira bedeli üzerinden burada üretim yapacak olana kiralayacağız. Aldığımız parayı da götürüp, toprak sahibinin hesabına yatıracağız. Böylece bir kere daha tabir ediyorum. Boş alan kalmayacak, ekilmemiş alan kalmayacak ve ekilmemiş alanlarla ilgili mülkiyet sahibiyle, mal sahibiyle burayı kiralamak isteyenlerin de ortalarındaki bu alakayı de düzenlemiş olacağız.” sözlerini kullandı.
Çalışmalarda maksat eserleri başlangıç için stratejik eser olarak belirlediklerini hatırlatan Bakan Kirişci, öteki eserleri de yok saymadıklarını, ihmal etmediklerini kelamlarına ekledi.