Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Kanal7 Ankara Temsilcisi ve Haber7 müellifi Mehmet Acet’in sunduğu Başşehir Kulisi programında soruları yanıtladı.
Bakan Dönmez’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
PUTİN’İN “TÜRKİYE GAZ MERKEZİ OLSUN” TEKLİFİ
“Putin’in teklifi son derece kıymetli. Biz 4-5 yıldır bu amacımızı gün gün örerek güçlendirip bu güne getirdik. Dünyanın birçok yerinden doğal gaz getirebiliyoruz. Dünyanın cazibe merkezi haline geldik. ABD’den, Körfez ülkelerine hatta çok ender olmakla birlikte Asya-Pasifik’ten olmak üzere 15 farklı ülkeden gaz tedarik ediyoruz. Bu, gaz merkezi olmak için kâfi bir kaynak. Bilhassa LNG kapasitesini artırdıktan sonra tahminen komşu ülkelere vereceğiz.
Dağıtım ve ticaret merkezi vakit zaman karıştırılıyor. Altyapımızın tatminkar olduğunu söyleyebilirim. Öbür ülkelerin gazı Türkiye’ye gönderme tarafında istek ve dilekleri var.
İSTANBUL’DA MEMLEKETLER ARASI TOPLANTI
“Şubat başında İstanbul’da bir memleketler arası gaz konferansı düzenlemeyi düşünüyoruz. Hem kaynak ülkelerin, tedarikçilerin bakanları ve değerli temsilcileri olacak hem de talep tarafının temsilcileri. Bütün mevzuları enine-boyuna tartışmış olacağız. Türkiye, Ukrayna ve Rusya ortasındaki savaştan kaynaklı olarak son derece istikrarlı bir siyaset yürütüyor. Sayın Cumhurbaşkanımız, sıkıntıların tahlili için her iki tarafla da rahatlıkla görüşebiliyor. Biz yalnızca kendi tedarikimiz için değil Afrika’da, Avrupa’da, Asya’da birçok ülkenin besine erişimi açısından da kıymetli bir rol üstlenmiş olduk. Bunu niye güç için de yapmayalım? Zira bugün içinde bulunduğumuz bölgede bir güç krizi de yaşanıyor, aslında Türkiye burada kıymetli bir aktör olabilir.
“ELİMİZDEKİ TÜM ENSTRÜMANLARI KULLANACAĞIZ”
(Doğu Akdeniz’de keşif yapan İsrail ve Mısır üzere ülkelere) Biz bu ülkelere de öteden beri söyledik, hele artık bizim bu gaz merkezi projemizi de hayata geçirirsek rahatlıkla bu gazlarını Türkiye’ye getirip burada pazarlayabilirler. Bu pazar şeffaf ve muteber olacak. Hem arz tarafının hem de talep tarafının haklarını koruyacak formda bir piyasanın oluşması için elimizdeki tüm enstrümanları sonuna kadar kullanacağız.
KARADENİZ GAZI
(Evlerimizi ne vakit ısıtmaya başlayacak?) Projenin üç basamağı var. Üretim alanının geliştirilmesi, sondajların tamamlanması, iletim çizgisinin karaya kadar yapılması, sonrasında da gazı işleyecek tesisin yapılması. Eş vakitli olarak hepsini götürüyoruz. Dokuz tane sondajımız tamamlandı, Sakarya gaz alanında.
2023’ün Mart ayında gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.
DOĞAL GAZ VE ELEKTRİK FATURALARINA DESTEK
(Destek devam edecek mi?) Geçtiğimiz yıl yaşanan krizden ötürü fiyatlar hiç kimsenin beklemediği biçimde olağandışı arttı. Hükümetimiz, maliyetlerin kıymetli bir kısmını üstlendi. Şu andaki düzeylere baktığımızda yüzde 75’ler düzeyinde dayanak var. Vatandaşımızı sıkıntı günlerde ezdirmemek için bunu karşılıyoruz. Birçok Avrupa ülkesinde sübvanse çalışması oldu fakat bizim kadar yapabilen yok.
“SÜBVANSİYONLAR DEVAM EDECEK”
İlk 6 aya baktığımızda doğal gazda sübvansiyon ölçüsü 150 milyar lira oldu. Elektrik tarafındaki sübvansiyon ölçüsü yaklaşık 20-25 milyar lira civarında. Yılsonuna gerçek tabi bu sayı muhtemelen ikisini topladığımızda 200’ü aşacak, tahminen 250 milyar lira civarlarına gelecek. Önümüzdeki yıl da fiyatlar bu halde yüksek seyrettiği surece bu destekleme düzeneğine devam edeceğiz. Bundan vatandaşımızın bir tasası olmasın.
“GAZDA DIŞA BAĞIMLILIĞIMIZ YÜZDE 70’E İNECEK”
Doğal gazda biz tükettiğimiz gazın yüzde 99’unu ithal ediyoruz. Yani neredeyse tamamında dışa bağımlı olduğumuz bir eserde Karadeniz gazı devreye girdiği vakit ve tam üretime geçtiğimizde toplam tüketimin yüzde 25-30’luk kısmını artık kendi gazımızı kullanıyor olacağız. Doğal gazda dışa bağımlılığımız yüzde 70’e inecek. Lakin yeni araştırmalar sonucu keşifler gelirse tabi bu oran daha da azalacak inşallah.
SAKARYA’DA YENİ KEŞİF ÇALIŞMALARI: BİRİNCİ DATALAR OLUMLU GELİYOR
Akdeniz’de Abdülhamid Han Sondaj Gemimiz birinci sondajını tamamladı, artık arkadaşlarımız sondajda edinilen bilgileri değerlendiriyorlar, tahlil yapıyorlar, şimdi daha netleşmedi. Şu anda Taşucu Limanında yeni misyon alanı.
Sakarya gaz alanı içerisinde bir komşu alanda yeni keşif maksatlı bir sondajımız daha yapılıyor. Çaycuma -1 ismini verdiğimiz kuyuda. Birinci bilgiler olumlu geliyor, arkadaşlar çalışmalarını sürdürüyor. Orada da sonuç alınca da tabi ki bunu vatandaşımızla paylaşacağız. Karadeniz bizim için gelecek vaat ediyor, daha çok müjde verebileceğimiz bir saha olarak görüyor ve kıymetlendiriyoruz, biraz sabırlı olursak inşallah o da olacak.
Mevcut Sakarya gaz alanında rezerv kıymetlendirme çalışmalarımız da tamamlanmak üzere. Bu çalışmaları milletlerarası ekspertiz yapma kabiliyetine, imkanına sahip şirketlere de kıymetlendiriyoruz. Birinci gelen bilgiler de bizim 540 milyar metreküplük doğal gaz verisini tahminen üst taraflı güncelleme muhtaçlığını da doğurabileceği tarafında.