Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Adalet Bakanlığı, 81 ilin başsavcıları, Bölge Adliye Mahkemesi (BAM) başsavcıları ve Bölge Yönetim Mahkemesi (BİM) liderlerinin iştirakiyle 7-8 Ekim’de İzmir’de gerçekleştirilecek Yargı Teşkilatı Toplantısı’nın açılışına katıldı. İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger‘in de katıldığı toplantının açılış konuşmasını yapan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, toplumda ‘adaletin’ ehemmiyetine vurgu yaptı. Bakan Bozdağ, “Politikalarımızı yargıda misyon yapan hakim, savcı ve avukatların ve yargıdan her kısmın ortaya koyduğu görüşlerden Türkiye’mizin birikimine kıymet vererek oluşturuyor, geliştiriyor ve gereken adımları atıyoruz. Bundan sonra da istişare temelli yolumuzu aydınlatmaya, adalet politikalarımızı geliştirmeye devam edeceğiz” dedi.
“Hak arayana hakkını teslim etmek kadar değerli bir şey olamaz” diyen Bakan Bozdağ, kelamlarına şöyle devam etti:
“Adaleti yalnızca mahkemelere bırakırsak yanlış yaparız. O nedenle adaleti ayakta tutmak 85 milyon her insanımızın ortak misyonudur. Adalet, aile reisinin yahut rastgele bir yöneticinin, hakimin, savcının, avukatın ikramı ve ihsanı değildir. Adalet, vatandaşın bizden talep ettiği hakkıdır.”
‘8 milyon davanın 6 milyonu karara bağlandı’
Yargıya olan inancı daha ileriye taşımak istediklerini belirten Bakan Bozdağ, yargı hizmetlerinin bağımsız ve tarafsızlığı yanında adil kararlarla yoluna devam etmesinin, yargıya itimadı ve memnuniyeti arttıracağını kaydetti. Bakan Bozdağ, “2021 datalarında, yaklaşık 8 milyon belgenin yargının elinde olduğu ve neredeyse 6 milyonunun karar bağlandığı dikkate alınırsa tarafların yarısı kaybediyor, yarısı kazanıyor. Kazanan da istediği üzere kazanamıyor. 100 lira tazminat istemiş lakin mahkeme 10 lira vermiş. Kazanmış ancak memnuniyeti yüksek değil. Bu nedenle yargı hizmetlerinden memnuniyet, başka hizmetlerle birebir yere koymak yargı görevlilerine haksızlık olur” diye konuştu.
‘Herkesin ağzından çıkanı kulakları duyacak’
Yargıda verilen kararların ‘temiz bir dille’ eleştirilmesi gerektiğini belirten Bozdağ, “Hakimler ve savcılarımızın verdikleri ‘kararları’ eleştirilebilirler. Fakat bunu yaparken hakim ve savcılarımızı itham etmelerini, suçlamalarını, hakaret etmelerini asla kabul edemeyiz. Herkes kıymetlendirme yapacak lakin şahsiyet yapmadan, hürmet duyarak, itham etmeden yapacak. Bu incelikleri göz gerisi edenler adalete en büyük berbatlığı yapacaklardır. Evraktaki kanıtları görmeden, hakim yahut savcının ne dediğine bakmadan yalnızca toplumsal medyada, gazetelerde ve siyasi kanatların terazisinde tartılan değerlendirmeler çerçevesinde yargıya saldırmak çok büyük bir haksızlıktır. Bu aslında adalete saldırmaktır. Adalete itimadın ortadan kalkmasına dayanak vermektir. Tenkitlerimizi hakaret etmeden, siyasallaştırmadan hukuka uygun, ahlak ve kültürümüze bağdaşır bir biçimde yapmak gerekiyor. 8 milyon davada içinde 2 elin parmağını geçmeyecek belgeden bihaber bireylerin değerlendirilmeleri çerçevesinde yargıya saldırmak büyük bir yanılgı. Bizim istediğimiz kararları verirlerse ‘Ankara’da hakim ve savcılar var’; şayet verilmezse ‘sarayın savcıları’ oluyor. Bu lisan yargıya düşmanlık lisanıdır. Kimse Türkiye Cumhuriyeti’nin, Türk milleti ismine isimli süreçleri yürüten hakim ve savcılarımıza bu lisanla saldırma hakkına, gücüne ve kudretine sahip değildir. Herkes haddini ve yerini bilecek. Ağızlarından çıkanları kulakları duyacak. Hiç kimse Türk yargısını şamar oğlanı üzere göremez. Görmesine de müsaade vermeyeceğiz” sözlerini kullandı.
Yalan haberle gayret konusunun yargıya itimadı artıracağına vurgu yapan Bakan Bozdağ, “Medyada görülen bir palavranın doğrusunu açıklamak lazım. Bu yargıya güç katar ve yargının yıpratmasının önüne geçilir. Palavra ve iftira kol gezerken bir açıklama yapılırsa palavranın hükümdarlığı sona eriyor” diye konuştu.
‘Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kaldırabiliriz’
Bakan Bozdağ, toplumda cezasızlık algısına yol açan kimi uygulamalarda değişikliğe gitmek için çalışmalara başladıklarını da söyledi. “İşler yanlışsız gitmediği takdirde neşteri vuracağız” diyen Bozdağ, “Yeni periyotta değerli çalışmaları da gündeme getirmeyi planlıyoruz. Bilhassa cezasızlık algısına yol açan kimi ceza muhakemesi uygulamaları ve infazla ilgili konuları yine ele alıyoruz. İnfaz sistemimizi yeni bir anlayışla ele alan, cezasızlık algısını ortadan kaldırırken, öbür yandan ıslah edici işlevini öne çıkaran kontrollü hürlük müessesini daha faal hale getirmek için kıymetli adımlar atacağız. Arkadaşlara hazırlık talimatını verdim. Yeni periyotta uzlaştırma müessesi, kamu davasının açılmasının ertelenme kurumu, kararın açıklanmasının geri bırakılması müessesi, şahsi davanın yeninden sisteme kazandırılması hususu içtimaya dair yine ele alınması gerekiyorsa, tekrar tanzim edilmesi başta olmak üzerine Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Ceza İnfaz Kanunu’nu 2005’ten bu yana 17 yıllık uygulamada aksayan tarafları esaslı bir biçimde masaya yatırıp yiğit halde değiştireceğiz. ‘Bunu biz yapmıştık, geri çekmeyelim’ diye bir fikrimiz yok. Şayet bunlarda sağlıklı yanıt vermek imkanı dilek ettiğimiz seviyede değilse, durup bakmayacağız. Tahminen, kararın açıklanmasının geri bırakılmasını sistemimizden büsbütün çıkarabiliriz. Tahminen, kamu davasının açılmasının ertelenmesini çıkarabiliriz. Tüm bunların hepsini uzmanlarla, pratiği her gün uygulayanlarla, akademisyenlerle ele alacağız” dedi.
‘Yargılamalar seri biçimde sürecek’
Başlatılan çalışmayla, yapılacak değişikliklerin kıymetine dikkat çeken Bakan Bozdağ, “İnfaz sistemimizde cezasızlık algısını ortadan kaldırmak maksadıyla cezası az olan cürümlerde yeni bir infaz uygulamasını gündeme getirmeyi ve ülkemize kazandırmayı düşünüyoruz. Bizde nerdeyse düşük cezalarda infaz yok. Yeni düzenlemede cezası az olanların tahminen bir kısmında tam infaz olabilir. İnfaz sistemimizi, cezasızlık sistemimizi ortadan kaldıracak hem de daha nitelikli cürümlerin işlenmesini önleyecek halde tekrar dizayn etme muhtaçlığı da ortaya çıkıyor. Bilhassa bayana karşı şiddet ve pek çok cürümlerin işlenmesine baktığımızda, ‘Tedbirler alınmış olsa mani olunabilir miydi’ diye düşünmüyor değiliz. Uzun uzun yargılamalar değil, seri bir halde bitecek biçimde yeni bir metodu ortaya koymaya da kararlıyız” diye konuştu.
Sistemi daha âlâ hale getirmeyi amaçladıklarını anlatan Bakan Bozdağ, şöyle devam etti:
“Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak, adalete inancı sağlamak, infazın yanı sıra rehabilite eden ve topluma kazandıran sistemi getirmek istiyoruz. Seçime kadar yetiştirmeye çalışacağız fakat yetişmezse seçimden sonra atacağımız birinci adımlardan biri bu değişiklik olacak. Pratiği yapanlar, vatandaşlarımızı direkt etkiliyor. Emin olun bu adımlar adalete itimat verecek, memnuniyeti arttıracak değerli adımlar olacaktır”
‘Lütfen odalarınızın kapılarını açık tutun’
Halktan aldığı en fazla şikayetin yargı mensuplarınca dinlenmemek olduğunu belirterek, ‘Adaletin kapısını kapatmayın’ davetinde bulunan Bakan Bozdağ, “Lekelenmeme hakkına verdiğiniz ehemmiyeti yakından takip ediyorum. Onun için sizleri kutluyorum. İnsanımızın iftiralara karşı korunması ve hukuk devletinin doğal bir gereğidir. Artan iftiralar karşısında saf insanları sizden öteki koruyacak kimse yok. Bu hassasiyetin korunması ve artarak sürmesinin yararlı olacağının altı çizmek gerekiyor. Adaletin kapısı adliyenin kapısı değildir. Adaletin kapısı hakimin, savcının kapısıdır. Bu kapılar halka, hak arayana kapanırsa o vakit adaletin kapısı halka kapanmış olur. Lütfen adaletin kapısını halka da, avukatlara da, kederini anlatmaya gelene de sonuna kadar açın. Kapatmak isteyenlere de müsaade vermeyin. Bundan hakim ve savcılarımızın bağımsızlığının ölçümü yapılamaz. Hakim ve savcılarımızın tarafsız ve adil olduğunu gösteren ölçü, verilen kararların adil olması, münasebetlerin ikna edici olduğu gösterir. Siz adil karar verdikten sonra sizin makamınıza gelip kaygısını anlatanın bunu gölgelemesi mümkün değildir. Anayasamız ve maddelerimiz da kapıları açık tutmayı emrediyor. Lakin çok berbat örnekler geliyor. Milleti gerisine dönen hakim vasfını o cübbe altında taşıyamaz. Bu mevzularda hassasiyet istiyorum. Milletin talebini lisana getirmiş olayım” diye konuştu.
‘Medyada da sağlıklı lisanın hayata geçmesi gerekiyor’
Özellikle bayana şiddet ve bayan cinayetleri haberlerinde medyaya da davette bulunan Bozdağ, “Kadına şiddet ve bayan cinayetleri konusunda yargının ortaya koyduğu hassaslığa teşekkür ederim. Hukuku uygulama konusundaki hassasiyetin korunmasında da çok yarar olduğunun altını çiziyorum. Medyaya da çağrım var. Bayana şiddet ve bayan cinayetlerinde çaba hepimizin ortak görevi. Biraz sesli düşünüyorum, bayanlara karşı işlenen cinayet haberlerinin sunuluş biçimlerini bir tartsınlar. Sansür uygulayın, bunları milletten gizleyin demiyorum. Haber alma ve vermek hakkını birlikte değerlendirirken, kamu faydasını da gözeterek, bayanlarımızın hukukunu da gözeterek, bu çabayı de gözeterek, bu cürümlerin azalması konusunu gözeterek buna nazaran bir lisan, üslup, haberleştirme ve manzara verme hususu değerlendirilirse yararlı olur” dedi.
Bakan Bozdağ’ın konuşmasının akabinde hatıra fotoğrafı çekildi. Yargı Teşkilatı Toplantısı’nda bugün Yargıçlar ve Savcılar Heyeti Başkanvekili ve İkinci Daire Lideri Mehmet Akif Ekinci, Birinci Daire Lideri Halil Koç ve şura üyelerinin de iştirakleriyle soru yanıt yapılacak. Yarın ise Teftiş Konseyi Başkanlığı, Ceza İşleri Genel Müdürlüğü, İşçi Genel Müdürlüğü, Bilgi Süreç Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Takviye Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, Adil Dayanak ve Mağdur Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından sunum yapılacak. Program, sunumlardan sonra, soru yanıt kısmının akabinde sona erecek.